العالم - نظرکده
کارشناسان سیاسی می گویند وجود دوگانه ارتش و نیروهای واکنش سریع در بدنه نیروهای مسلح سودان، عامل اصلی بی ثباتی در این کشور است.
آنها معتقدند که ارتش، به عنوان نیروهای نظامی رسمی و قانونی سودان و نیروهای واکنش سریع به عنوان نیروهای غیر رسمی و "شبه نظامی" به هیچ وجه نمی توانند با هم کنار بیاییند.
به گفته کارشناسان سیاسی، نیروی واکنش سریع در سال 2013 به عنوان نیروهای ذخیره و پشتیبان حکومت شکل گرفت و نقش مشخص آن، مقابله با شورشیان در دارفور بود. اما با سرنگونی عمر البشیر، نوعی تفاهم و همکاری بین این نیرو و ارتش شکل گرفت. وقتی قرار شد قدرت به غیر نظامیان انتقال یابد، ارتش با سرپیچی از این موضوع، قدرت را در انحصار خود گرفت و شورای نظامی به فرماندهی عبد الفتاح البرهان و معاونش حمیدتی، کشور را به طور کامل به کنترل خود درآوردند.
کارشناسان سیاسی عامل شروع جنگ در سودان را، بروز اختلافات شدید بین حمیدتی و البرهان بر سر تقسیم قدرت می دانند. آنها معتقدند که حمیدتی تلاش می کرد سهمی عمده و مهم در ترکیب قدرت به دست بیاورد اما وقتی که به خواسته خود نرسید دست به دامان برخی کشورهای عربی و خارجی شد. این امر سروع جنگ بین ارتش و نیروهای واکنش سریع را به دنبال داشت؛ جنگی که قربانی اصلی آن ملت سودان هستند.
کارشناسان سیاسی خاطرنشان می کنند که از زمانی که نفت در سودان کشف شد، این کشف جدید در کنار منابع طبیعی دیگر آن همچون طلا و آب، این کشور را به کانون تنش و ناآرامی تبدیل کرد. کارشناسان تصریح می کنند که در این بین واشنگتن ترجیح می دهد با ادامه درگیری و ناآرامی در این کشور، شرایط برای تشکیل فضای جدید و تضعیف آن در جهت تأمین مطامع رژیم صهیونیستی فراهم آید.
کارشناسان سیاسی می گوید برخی طرفها اصرار دارند که حمیدتی را به قدرت برسانند چون او را قدرتمند و واقع گرا می دانند و معتقدند که می توانند از طریق او و با تکیه بر جایگاه استراتژیک سودان در منطقه و دست اندازی بر منابع غنی ثروت این کشور، خود به نفوذ سیاسی در منطقه دست یابند.
کارشناسان سیاسی مصری نیز معتقدند که نیروهای واکنش سریع در زمان عمر البشیر شکل گرفته و حامی و پشتیبان رسمی ارتش سودان در دارفور بود و به همین دلیل حمیدتی در دادگاه جنایی به عنوان متهم ردیف دوم در بحران دارفور شناخته شد. به اعتقاد این کارشناسان نیروهای واکنش سریع می بایست پس از حل بحران دارفور منحل شده و در ارتش ملی ادغام می شدند.
این گروه از کارشناسان معتقدند که درگیری های جاری در سودان، درگیری بر سر قدرت است. آنها خاطرنشان می کنند که حمیدتی می خواهد وضعیت جدیدی را در جنگ قدرت ایجاد کند.
آنها راه حل بحران سودان را در ادغام نیروهای واکنش سریع در ارتش می دانند یا اینکه حمیدتی را متقاعد کنند که در فرآیند سیاسی به تنهایی و بدون نیروهایش حضور داشته باشد.
به گفته این کارشناسان، ارتش سودان به دلیل مجهز بودن به سلاح سنگین و نیروی هوایی، جنگ را به نفع خود پایان دهد اما مشکل اینجاست که نیروهای واکنش سریع در مناطق مسکونی استقرار یافته اند.
روزنامه نگاران سودانی نیز معتقدند که درگیری جاری در سودان، طرف پیروز ندارد و طرف پیروز آن هم شکست خورده است. در این بین تنها ملت سودان هستند که در آتش این جنگ قربانی می شوند.
این روزنامه نگاران خاطرنشان کرده اند که جز خونریزی و ویرانی زیرساخت های کشور، هیچ افق روشنی برای پایان این جنگ نمی بینند. زیرا مجموع این جنگ در مناطق مسکونی در جریان است و هر گونه مداخله خارجی فقط باعث تشدید و ادامه درگیری ها می شود.
این تنها راه حل این بحران را، آتش بس و مذاکره بی قید و شرط بین ارتش و نیروهای واکنش سریع می دانند.