العالم – اروپا
آژانس فضایی روسیه امروز جمعه اعلام کرد که این کشور موشک‌های بالیستیک قاره‌پیمای خود که قادر به حمل دست‌کم ۱۰ کلاهک هسته‌ای است به حالت آماده‌باش درآورده است.
حدود دو ماه پیش ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرده بود که موشک‌های سارمات «به زودی» به حالت آماده‌باش جنگی درخواهند آمد.
روسیه سال گذشته برای نخستین بار موشک‌های سارمات که از آنها به عنوان قدرتمندترین موشک قاره‌پیمای جهان یاد می‌شود مورد آزمایش قرار داد. کشورهای غربی به این موشک لقب «شیطان» داده‌اند.
پوتین در آن زمان درباره این موشک‌ها گفته بود: «سلاح جدید دارای بالاترین ویژگی‌های فنی و تاکتیکی است و قادر به غلبه بر تمامی انوع پدافندهای ضدموشکی مدرن است. این موشک در دنیا هیچ نظیری ندارد و تا مدت‌های مدید هم نظیر نخواهد داشت.»
او همچنین گفت: «این سلاح حقیقتاً بی‌نظیر توان رزمی نیروهای مسلح ما را تقویت خواهد کرد و امنیت روسیه را در برابر تهدیدهای بیرونی تأمین خواهد کرد و برای کسنی که سعی کنند کشور ما را تهدید کنند دلیلی برای تفکر فراهم خواهد کرد.»
موشک‌های سارمات داری بیشینه برد ۱۸۰۰۰ هزار کیلومتری هستند و با سرعت ۲۵ هزار کیلومتر در ساعت به هدف خود می‌رسند.
خبرگزاری اسپوتنیک در توصیف موشک‌های سارمات نوشته بود آنها چنان قدرت تخریبی دارند که قادرند تمامی ایالت تگزاس (دومین ایالت پرجمعیت آمریکا بعد از کالیفرنیا و همچنین دومین ایالت بزرگ بعد از آلاسکا که در جنوب این کشور قرار دارد و مساحتش 696٫200 کیلومتر مربع است) یا فرانسه را نابود و با خاک یکسان کند.
این موشک مجهز به ترکیبی از کلاهک‌های سنگین است که هرکدام به طور مجزا با خروج از کلاهک اصلی قابل هدایت هستند و اصطلاحا به آن « MIRV » گفته می‌شود یعنی کلاهکی که در آن واحد چند هدف را جداگانه نشانه گیری می‌نماید.
کلاهک‌های موشک سارمات دارای مجموعه‌ای از تجهیزات پیشرفته ضد دفاع موشکی هستند (Terminal High Altitude Area Defense ) که می‌تواند به سپر دفاع موشکی «یو .اس. ای بی ام» رخنه کند. این سامانه دفاع موشکی آمریکا موشک ضد بالستیک موشکی است که به سوی موشک بالستیک و برای انهدام آنها در آسمان پرتاب می‌شود .موشک‌های ضدبالستیک یکی از انواع دفاع موشکی هستند که برای دفاع در مقابل این‌گونه موشک‌ها به ویژه انواع بسیار دوربرد معروف به موشک بالیستیک قاره‌پیما یا (ICBM) به کار گرفته می‌شوند.
خبرگزاری ریانووستی نوشته کاخ کرملین پیش از این اعلام کرده بود که موشک‌های سامارت تا پایان سال ۲۰۲۲ میلادی برای انجام مأموریت‌های رزمی آماده خواهند بود، اما این ضرب‌الاجل به تعویق افتاد.
روسیه یکی از کلاهک‌های سارمات را در جریان سفر جو بایدن به اوکراین در فوریه ۲۰۲۳ آزمایش کرد. بعضی منابع خبری مدعی شده‌اند آن آزمایش موفقیت‌آمیز نبود.
ولادیمیر پوتین روز ۵ فروردین‌ماه اعلام کرد با «الکساندر لوکاشنگو» رئیس‌جمهور بلاروس به توافقی برای استقرار سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی در خاک این کشور همسایه دست یافته است.
پوتین گفت چنین اقدامی نقض توافقنامه‌های منع اشاعه تسلیحات اتمی نیست، زیرا آمریکا نیز در خاک کشورهای اروپایی سلاح‌های هسته‌ای مستقر کرده است.
رئیس‌جمهور روسیه همچنین اضافه کرد فرایند احداث تأسیساتی برای ذخیره سلاح‌های هسته‌ای کشورش در بلاروس تا تاریخ ۱ جولای به اتمام خواهد رسید. او تصریح کرد روسیه در حال حاضر ۱۰ هواپیمای قادر به حمل سلاح‌های تاکتیکی هسته‌ای را در بلاروس مستقر کرده است.
سلاح‌های تاکتیکی آمریکا در حال حاضر در کشورهای اروپایی عضو ناتو از جمله بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه مستقر هستند.
چند ماه قبل از اعلام پوتین مینسک با اشاره به سیاست‌های تهاجمی کشورهای غربی در قبال بلاروس و تهدیدهای ناشی از وجود سلاح‌های هسته‌ای آمریکا در اروپا خواستار استقرار این سلاح‌ها در خاک خود شده بود.
در حالی که بیش از ۱۶ ماه از آغاز بزرگترین جنگ زمینی در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم می‌گذرد، ایالات متحده و متحدان غربی این کشور اقدام به ارسال انواع سلاح به اوکراین کرده‌اند.
پوتین این جنگ را تنازعی برای بقای روسیه در بحبوحه گسترش روزافزون ائتلاف ناتو به شرق می‌داند. او به کشورهای غربی هشدار داده روسیه تسلیم نخواهد شد.
در مقابل، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین گفته اوکراین تا زمان خروج آخرین سرباز روسیه از کشورش آرام نخواهد گرفت و کی‌یف خواستار پیوستن به ائتلاف ناتو در اسرع وقت است.
روسیه از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (پنجم اسفند ماه ۱۴۰۰) بعد از به رسمیت شناختن استقلال دو جمهوری لوهانسک و دونتسک از اوکراین، به این منطقه نیرو اعزام کرد و از آغاز «عملیات ویژه نظامی در اوکراین» خبر داد.
روسیه هدف خود را از این اقدام، نازی زدایی اوکراین، خلع سلاح این کشور، رفع نگرانی‌های امنیتی خود و اجابت درخواست کمک لوهانسک و دونتسک اعلام کرده است.
دولت اوکراین اما استقلال دونتسک و لوهانسک را به رسمیت نشناخته و حضور نظامی روسیه را «تجاوز و حمله به تمامیت ارضی» خود خوانده است.
به دنبال آغاز درگیری روسیه با اوکراین، کشورهای غربی ضمن محکوم کردن مسکو و تشدید فشارهای اقتصادی، حمایت‌های همه جانبه سیاسی، مالی، تسلیحاتی از کی‌یف را در دستور کار قرار داده‌اند.
روسیه به شدت با هرگونه حرکت در راستای الحاق اوکراین به ناتو مخالفت کرده است و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه هشدار داده که این یک «خط قرمز» برای روسیه خواهد بود.
اوکراین تمایل خود برای پیوستن به ناتو را از سال ۲۰۰۸ اعلام کرده است. این اقدام به شدت با مخالفت روسیه مواجه شد. دولت روسیه تأکید کرد که گسترش حوزه ناتو به سرزمین های شوروی سابق امنیت ملی و حوزه نفوذ آن را تهدید می‌کند.
کشورهای غربی، از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا، متعهد شده‌اند که از برنامه اوکراین برای پیوستن به ناتو حمایت کنند.ناتو نیز گفته به تعهد خود برای عضویت اوکراین در این ائتلاف تاکید دارد.
کارشناسان معمولاً به چندین دلیل درباره نگرانی‌های روسیه از پیوستن اوکراین به ناتو اشاره می‌کنند. نخست، روسیه گسترش ناتو به سرزمین های شوروی سابق را تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی خود می‌داند. مسکو نگران است عضویت اوکراین در ناتو نیروهای نظامی این ائتلاف را به مرزهای روسیه نزدیک کند و خطر درگیری را افزایش دهد.
علاوه بر این، روسیه اوکراین را بخشی از حوزه نفوذ خود می‌داند و هرگونه تلاش ناتو برای گسترش در این منطقه را تجاوز به منافع ژئوپلیتیک خود می‌داند.
روسیه همچنین نگران احتمال اقدام ناتو برای ایجاد پایگاه‌های نظامی در اوکراین است؛ اقدامی که مسکو آن را چالشی مستقیم برای خود می‌داند.
همچنین اوکراین دارای جمعیت قابل توجهی از مردم روس‌تبار به ویژه در مناطق شرقی کشور است. روسیه تأکید می‌کند که عضویت در ناتو منجر به تبعیض علیه این جمعیت خواهد شد و ممکن است باعث درگیری شود.
دلیل دیگر این است که روسیه گسترش ناتو به اوکراین را اقدامی برای برهم زدن توازن ژئوپلیتیکی که در حال حاضر به نفع مسکو است قلمداد می‌کند.
ایالات متحده آمریکا پیش از این از تصمیم روسیه برای استقرار سلاح‌های هسته‌ای در بلاروس انتقاد کرده اما گفته قصد ندارد موضع خود در خصوص سلاح‌های هسته‌ای راهبردی را تغییر دهد.