العالم ـ ایران ـ سیاسی
در همین زمینه خبرگزاری رویترز در اکنش به اقدام سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) در زمنیه فعال کردن اسنپ بک (مانیسم ماشه) نوشت: دیپلماتها تأکید کردند که آخرین دور تلاشهای دیپلماتیک بین ایران و سه کشور اروپایی در نیویورک بینتیجه بوده است.
این خبرگزاری خاطرنشان کرد: بازگشت تحریمها شامل بازگرداندن تحریمهای تسلیحاتی، محدودیت در غنیسازی و بازفرآوری، فعالیتهای موشکی، مسدود کردن داراییها و اعمال ممنوعیت سفر خواهد بود و همچنین به بخش انرژی ایران ضربه میزند.
رویترز از قول سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نیز نوشت: «آمریکا به دیپلماسی خیانت کرده و E۳ (انگلیس، فرانسه و آلمان) آن را به خاک سپرده است» و اسنپبک را «غیرقانونی و بیپروا» خواند.
به دنبال اقدام غیر مسوولانه سه کشور اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) در زمینه فعالسازی اسنپ بک (مکانیزم ماشه)، شش قطعنامه تحریمی لغو شده شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران بار دیگر به اجرا درآمد. این قطعنامه ها، محدودیتهای بینالمللی در حوزههای هستهای، نظامی و اقتصادی را که بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ وضع شده بود، بار دیگر برقرار میکند.
به دنبال اقدام مشترک فرانسه، انگلیس و آلمان برای فعالسازی اسنپ بک و شکست شب گذشته (جمعه 4 مهر ماه 1404) شورای امنیت سازمان ملل برای رایگیری درباره پیشنویس قطعنامه ارائه شده از سوی روسیه و چین در زمینه تمدید شش ماهه قطعنامه ۲۲۳۱، که به سبب کارشکنی غربیها رای نیاورد، در عمل تحریم های لغو شده شورای امنیت علیه ایران از امروز (شنبه 5 مهر ماه 1404) بار دیگر فعال می شود.
با این اقدام غربی ها در شورای امنیت که غیر قابل وتو بود، شش قطعنامه پیشین شورای امنیت (۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹) بار دیگر به طور کامل احیا شد. این قطعنامههای غیر مسوولانه تحریمهای مالی، تسلیحاتی، هستهای و تجاری را بر ایران تحمیل میکنند.
با فعالسازی اسنپبک کشورها می توانند به بازرسی محمولههای هوایی و دریایی مرتبط با ایران مبادرت کنند. این اقدام تنش آمیز و خطرناک میتواند به توقیف هواپیماها و کشتیهای در آبهای بینالمللی و افزایش تنش ها در سطح بین المللی منجر شود.
ایران در واکنش به بازگشت غیر مسوولانه تحریم ها، هشدار داده است که این اقدام "غیرقانونی و تحریکآمیز" ممکن است به خروج تهران از پیمان NPT (معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای) منجر شود، اما دیپلماسی را همچنان باز نگه خواهیم داشت.
مفاد قطعنامه هایی که بازگشته اند
قطعنامههایی که با اسنپ بک (مکانیزم ماشه) مجددا علیه ایران فعال خواهد شد به این شرح است:
قطعنامه ۱۶۹۶: هشدار برای تحریم ها
قطعنامه در ۳۱ ژوئیه ۲۰۰۶ با ۱۴ رأی موافق و ۱ مخالف (قطر) تصویب شد. بر اساس گزارش IAEA، این قطعنامه ایران را الزام به توقف کامل غنیسازی و بازفرآوری کرد و هشدار داد که در صورت عدم رعایت، تحریمها در راه است.
قطعنامه ۱۷۳۷: تحریمهای هسته ای
این قطعنامه در ۲۳ دسامبر 2006 با 15 رای موافق، تحریمهای مالی بر سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI) و شرکتهای مرتبط وضع کرد، صادرات مواد هستهای به ایران را ممنوع و فهرستی اولیه از افراد مانند محمد قنادی و بهمن آقاجانی را برای مسدودسازی داراییها و ممنوعیت سفر معرفی کرد. بر الزام به توقف فعالیتهای "حساس" هستهای نیز تاکید داشت.
قطعنامه ۱۷۴۷: تحریم های تسلیحاتی
قطعنامه ۱۷۴۷ در ۲۴ مارس ۲۰۰۷، دوباره با اتفاقآرا تصویب شد و صادرات سلاحهای سنگین مانند تانک، موشک و هواپیما به ایران را ممنوع، فعالیت شرکتهای ایرانی در انرژی هستهای و موشکی (مانند شرکت مصباح و گروه صنعتی شهید همت) را محدود کرد و فهرست اضافی افراد (مانند فریدون عباسی و محسن فخریزاده) و نهادها (بانک سپه) را به تحریم ها اضافه کرد. همچنین ۶۰ روز مهلت برای توقف غنیسازی داد.
قطعنامه ۱۸۰۳: تحریم های اقتصادی
قطعنامه ۱۸۰۳ در ۳ مارس ۲۰۰۸ با ۱۴ موافق و ۱ ممتنع (اندونزی) به تصویب رسید. این قطعنامه تحریمهای مالی را به تمام بانکهای ایرانی گسترش داد، بازرسی محمولههای هوایی و دریایی به اصطلاح مشکوک را مجاز کرد، ممنوعیت سفر و مسدودسازی داراییهای اضافی را برای افرادی مانند محسن سلیمانی و محمد اسلامی اعمال و کنترل صادرات کالاهای با کاربرد دوگانه (نظامی/غیرنظامی) را وضع کرد و کمیته نظارت بر تحریمها نیز تأسیس شد.
قطعنامه ۱۸۳۵: تکرار تعهدات بدون تحریم جدید
این قطعنامه در تاریخ ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۸ با ۱۵ رأی موافق علیه ایران تصویب شد و با تأکید مجدد بر قطعنامههای پیشین (۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۴۷ و ۱۸۰۳) و با در نظر گرفتن گزارش مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همچنین حمایت از رویکرد دووجهی، از ایران میخواهد که بدون وقفه به تعهداتش در قبال این قطعنامهها و خواستههای شورای حکام آژانس عمل کند. شورای امنیت در پایان اعلام کرد که این موضوع را همچنان زیر نظر خواهد داشت.
قطعنامه ۱۹۲۹: شدیدترین تحریمها علیه ایران
قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ با ۱۲ رأی موافق، ۲ رأی مخالف (برزیل و ترکیه) و ۱ رأی ممتنع (لبنان) تصویب شد. این قطعنامه که از شدیدترین تحریمها علیه ایران محسوب میشد، شامل ممنوعیت کامل فعالیتهای تجاری هستهای ایران در خارج (مانند استخراج اورانیوم)، منع انتقال سلاحهای سنگین نظیر تانک، هلیکوپتر و موشکهای بالستیک به ایران، و الزام تهران به توقف ساخت تأسیسات جدید غنیسازی و آب سنگین بود. علاوه بر این، برای نظارت و شناسایی موارد تقابل ایران با تحریمها، “گروه کارشناسان” ویژهای تأسیس شد و تحریمهای مالی گستردهای علیه بانک مرکزی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شرکتهای وابسته به آن (مانند قرارگاه خاتمالانبیا) وضع گردید. این قطعنامه تنش آمیز به کشورها اجازه بازرسی و توقیف محمولههای به اصطلاح مشکوک را در آبهای آزاد میدهد.
بنابر این گزارش، اکنون با اقدام غیر مسوولانه و تحریک آمیز کشورهای اروپایی در زمینه فعال کردن اسنپ بک شش قطعنامه قبلی شورای امنیت (۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹) از امروز (شنبه 5 مهر ماه 1404) دوباره فعال می شوند و مجموعهای از تحریمهای هستهای، مالی، تسلیحاتی و تجاری علیه ایران برقرار می شود، اقدامی که رییس جمهور اسلامی ایران آن را غیر اخلاقی و غیر قانونی اعلام کرده است.
مسعود پزشکیان رئیس جمهور اسلامی ایران پیش از نشست شب گذشته (جمعه 4 مهر ماه) شورای امنیت سازمان ملل در باره پیشنویس قطعنامه ارائه شده از سوی روسیه و چین برای تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ و جلوگیری از بازگشت تحریم ها، در دیدار با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل، گفت: با وجود انجام تعهدات از سوی ایران و مخالفت روسیه و چین با اجرای اسنپبک، اجرای آن و بازگشت تحریمها عملی غیراخلاقی و غیرقانونی است.