تحولات مصر و دیپلماسی رسانه‌ای ایران

تحولات مصر و دیپلماسی رسانه‌ای ایران
يکشنبه 10 شهريور 1392 - 15:36

مدیر شبکه العالم تأکید کرد، دیپلماسی رسانه‌ای و دیپلماسی عمومی کشور باید منطبق با هم باشد و رسانه‌ها باید همان سیاستها را دنبال کنند.

دکتر "سید احمد سادات" در مصاحبه با هفته نامه "صدا و سیما" درباره دلیل آغاز انقلاب در مصر گفت: در اواخر حكومت حسني مبارك بسياري از نانوايي‌هاي مصر تعطيل شده بود و ميزان بيكاري به 20درصد رسيده بود. اين در حالي بود كه حسني مبارك سالانه حدود 3 ميليارد دلار مساعده و وام بلاعوض از آمريكا دريافت مي‌كرد و آمريكايي‌ها بازسازي و تجهيز نيروهاي مسلح مصر را نيز  برعهده داشتند و به سبب معاهده كمپ ديويد به هر شكل ممكن از حسني مبارك حمايت مي‌كردند.

وی افزود: دولت حسني مبارك روابط‌ خيلي خوبي با اسرائيل داشت و در همه مسائل سياسي مطيع آمريكا بود و در محاصره غزه نيز به اسرائيل كمك كرد. همه اين‌ها باعث  شد غرور ملي مردم مصر كه هميشه مخالف اسرائيل بوده‌اند جريحه‌دار شود، از طرف دیگر استبداد داخلی به اوج خود رسیده بود.

سادات خاطرنشان کرد: مجموعه این دلایل موجب شد تا  بالاخره مردم مصر با الهام از موفقیت انقلاب تونس، علیه شکنجه، فقر، فساد و بی‌کاری و سرسپردگی رژیم  مبارک به پا خاستند و از۵ بهمن ۱۳۸۹(ش) مجموعه‌ای از راهپیمایی‌ها، اعتراضات و نافرمانی‌های مدنی شکل گرفت ودرنهایت در 22 بهمن پيروز شدند.

سادات در پاسخ به این سئوال که چرا انقلاب مصر به اينجا كشيده شد، اظهار داشت: تشكيلات اخوان المسلمين بسیار ریشه دار است و بیش از 85 سال است که در مصر فعاليت مي‌كند. از سوی دیگر قضات وارتش در این کشور قدرت بسیاری دارند؛ نه فقط از نظر نظامي بلكه از نظر سياسي و اقتصادي در ميان مردم از قدرت، احترام و نفوذ بسیاری برخوردارند. در حال حاضر اختلاف بین این سه منبع قدرت در گرفته ومنجر به رویارویی آنها با هم شده است.

وی ادامه داد: درخصوص علل بحران فعلی مصر تحلیلهای متعددی وجود دارد.مثلا بسياري از جوانان جنبش ۶ آوریل بر اين عقيده‌اند كه اخوان‌المسلمين اساسا شراکتی در انقلاب نداشت بلکه بعداً سوار بر موج انقلاب شد.
دکتر سادات خاطرنشان کرد: مشاركت مردم در همه پرسی  قانون اساسي درصد خيلي بالايي نبود ( حدود 33 درصد ) و اين نشان از نارضايتي مردم از وضع بعد از انقلاب داشت و بعد از انتخابات هم مرسي نتوانست توقعات مردم را برآورده كند.

وی تأکید کرد: از سوي ديگر، كارها و رفتار بين‌المللي ساير كشورها و نيز اوضاع اقتصادي خراب مصر همه دست به دست هم دادند و باعث پيش آمدن اوضاع كنوني شدند. در اين ميان هيچ دولتي هم به محمد مرسي كمك نكرد، خصوصاً در زمينه مواد غذايي و سوخت.

طرح تضعیف 4 ارتش در منطقه
سادات افزود: بسياري از شريان‌هاي اقتصادي مصر در دست ارتش است، و در زمان محمد مرسي ارتش مصر در بعضي امور دولت كارشكني كرد و ضمناً قدرت‌هاي منطقه‌اي و كشورهاي خاورميانه خصوصا  قطر عربستان ترکیه وامارات  در امور مصر خيلي دخالت كردند و در نهايت اين اوضاع پيش آمد كه دولت منتخب  را بر كنار كردند و دولت نظامي را سركار آوردند و برآیند اين درگيري و اختلاف و كشتار و خونريزي بهترين حالت براي اسرائيل و آمريكاست وطبق پژوهشی  كه به سفارش پنتاگون انجام شده، بايد برای حفظ برتری اسراییل در منطقه چهار ارتش خاورميانه تا اواخر 2015 تضعیف شوند كه آن چهار كشور عبارتند از: مصر، سوريه، ايران و عربستان.

بزرگترین اشتباهات مرسی
سادات در خصوص اشتباهات مرسی در دوران ریاست جمهوری گفت: ازبزرگ‌ترين اشتباهات محمد مرسي و انقلابيون و اخواني‌ها اين بود كه پسمانده‌هاي رژيم سابق را پاکسازی ومحاكمه نكردند؛ و حتي بسیاری  از آن‌ها همچنان بر مسند کار بودند ، نیروهای امنیتی زمان حکومت مبارک در حاشیه ای امن به توطئه مشغول شدند.

وی ادامه داد: در دوران مرسی مانند قبل از انقلاب، رابطه با اسرائيل حفظ شد و مطالبات مردم درباره كمپ ديويد پيگيري نشد حتی فلسطيني‌ها تحت فشار بيشتري قرار گرفتند در صورتي كه در زمان حسني مبارك مردم  غزه از طریق تونلهای موجود بعضي مواد غذايي و دارويي و مایحتاجشان را تهیه می کردند، دولت مرسي این تونل‌ها را بست وبسیاری از آنها را تخریب کرد با این توجیه که از اين تونل‌ها قاچاقچي‌ها و تروريست‌ها عبور مي‌كنند و بعداً گذرگاه رفح را هم مسدود كردند.

مدیر شبکه العالم خاطرنشان کرد: از طرفي گاز مصر هم به قيمت نازل کما فی السابق در اختيار اسرائيل قرار مي‌گرفت و هماهنگی امنیتی با اسراییل مثل سابق وجود داشت.

سادات  يكي ديگر از اشتباهات مرسي را اعتماد وی به سعودي‌ها برشمرد و گفت: عربستان سعودي  5 میلیارد دلار و امارات و كويتي‌ها جمعا 7 ميليارد دلار به ارتش و حکومت پس از مرسي كمك كردند. در صورتی که وعده این  کمکها را به مرسی داده بودند ولی طی یکسال عملا هیچ کمکی ارایه ندادند.

مدیر شبکه العالم تأکید کرد: از اشتباهات ديگر مرسي اين بود كه با ارتش درگير شد در حالي كه در آغاز، ارتش حالت ميانجي داشت و پليس ضد شورش وارد عمل شد.

نخستین تصاویر تونل های غزه از العالم پخش شد
سادات در خصوص ماجرای پخش نخستین تصاویر از تونل های غزه از طریق شبکه العالم، گفت: اسرائيلي‌ها و غربي‌ها خيلي تبليغات كرده بودند كه از اين تونل‌ها به جاي مواد غذايي و دارويي اسلحه قاچاق مي‌شود و براي اعمال تروريستي از آن استفاده مي‌كنند. براي نخستين بار خبرنگاران و گزارشگران شبكه العالم از داخل اين تونل‌ها تصویربرداري كردند و ما از شبكه پخش كرديم و تبليغات صهيونيست‌ها خنثي شد چرا که در مستند مذکور نشان دادیم که از این تونلها در انتقال  دارو مواد غذايي و شیر خشک و بیماران صعب العلاج  استفاده می شود.

اخبار مصر هوشمندانه پوشش داده شود
مدیر شبکه العالم با اشاره به اوضاع کنونی مصر، خاطرنشان کرد: مصر به صحنه رقابت بين قدرت‌هاي منطقه‌اي وبین المللی تبدیل شده‌ و برای همین همکاران  رسانه ای بایستی هوشیار باشند كه اخباروتصاویری كه از داخل مصر منتشر مي‌شود كاملاً دروازه‌باني شده است و برخي از موارد هم خبرسازي است لذابایستی  دقيق و هوشمندانه اخبار و رويدادهاي مصر را پوشش دهيم كه اگر خبر يا تصويري را پخش مي‌كنيم بايد منبع آن را بشناسيم و اعلام كنيم و نقل قول‌ها از دو طرف درگير بيان شود.

سادات ادامه داد: اين روزها وقتي تصاوير برخي از شبكه‌ها را مي‌بينيم مشاهده مي‌كنيم كه به این نکته مهم توجه نکرده و تصاوير ی را پخش می کنند که احتمال ساختگي بودن آن زیاد است به فرض هم که اگر بنا بر پخش تصاویر است بایستی به منبع توزیع آن اشاره شود.

واکنش رسانه های غربی به تحولات مصر
سادات در خصوص عملکرد رسانه های غربی در بحران مصر گفت: تا این اواخر مدیریت بحران درمنطقه سه ضلعی بود (مثلث قطر، ترکیه وسعودی) که نقش عربستان نسبت به قطر وترکیه کمرنگ تر بود. اکنون ماموریت کنترل وهدایت بحران درمنطقه به شاهزاده بندر بن سلطان سعودی دبیر مجلس امنیت ملی عربستان و رئیس سرویس اطلاعاتی و امنیتی عربستان واگذار شده است . 
وی خاطرنشان کرد: قضاياي مصر و سوريه را كلاً سعودي‌ها با پول و ثروت خود مديريت مي‌كنند؛ و رسانه الجزيره تابع قطر است و شبكه العربيه تابع عربستان سعودي، كه البته عربستان خيلي به اين وضع راضي نيست، ولي كاري كرد كه قطر حد خودش را بداند.

سادات گفت: اسکای نیوز عربی همان سياست‌هاي العربيه را دنبال مي‌كند؛ شبكهCNN آمریکا و العربيه عربستان و اسكاي نيوز عربي و انگليسي و فرانس 24 اين‌ها تا مدتها به‌صورت يك سويه خبرها را منتشر مي‌كردند؛ و« بي‌بي‌سي» و« روسيا اليوم »سعي مي‌كردند حداقل ژست بي‌طرفي بگيرند؛ البته به‌صورت هدفمند، به نحوي كه مهمانان و كارشناسان برنامه‌هايشان به‌صورت حساب شده انتخاب مي‌شد.
مدیر شبکه العالم تأکید کرد: خبرگزاریهای تصویری  رويترز وAPTN اجتماعات اخوان‌المسلمين را بصورت بیطرفانه پوشش نمی دادند، و برعکس به پوشش گسترده اعتراضات علیه مرسی پرداختند؛ بر همین اساس تصاویری که برای رسانه های دنیا مخابره گردید یا از منبع این دو خبرگزاری غربی بود که کاملا گزینشی و حساب شده ارایه می شد و یا از طرف رسانه های حامی کودتا بود که آن نیز دروازه بانی شده بود رسانه های اخوانی را نیز که بستند تا از تاثیر گذاری آنها جلوگیری کنند و بسياري از رسانه‌ها هم مجبور شدند تصاوير دلخواه ارتش را پخش كنندکه عبارت بود از تصاویر  عده‌اي از ارازل و اوباش در بين اخواني‌ها كه اسلحه در دست دارند و بسوی مردم شلیک می کنند اماکن عمومی را تخریب می کنند و آن‌ها هستند كه ارتش را مجبور به استفاده از زور و گلوله مي‌كنند. بنابراین در این مقطع  اخبار و گزارشها و تصاویر بصورت هدفمند در اختیار رسانه ها قرار می گیرد که درایت بیشتری می طلبد.

وجه مشترک مهم تشکل ها و احزاب در مصر
سادات خاطرنشان کرد: یکی از مشترکات بین تشکلها واحزاب و طوایف مذهبی و همه مردم مصر  حتی قبطی‌ها (ارتدوکس‌های مسیحی ) این است که همه روی دشمنی با اسرائیل اتفاق نظر دارند و باید به این وجه مشترک در مصر توجه شود.
وی افزود: پرچم آمریکا و اسرائیل در هر دو میدان بزرگ شهر قاهره و اجتماعات موافقان و مخالفان مرسی به آتش کشیده می‌شد و اکثریت قاطع مردم مصر مخالف اسرائیل هستند و خیلی خوششان نمی‌آید که دولت آن‌ها با اسرائیل رابطه حسنه داشته باشد.

ديپلماسي رسانه‌اي ما چگونه بايد باشد
مدیر شبکه العالم گفت: دیپلماسی رسانه‌ای و دیپلماسی عمومی کشور باید منطبق با هم باشد و رسانه‌های ما باید همان سیاستها  را دنبال کنند. چون مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی حساسیت بالایی دارند و ممکن است گاهی یک خبر از یک خبرگزاری یا روزنامه، کشور را با چالش دیپلماسی رو به رو کند.

دکتر سادات تأکید کرد: در اوضاع کنونی مصر بی‌طرفی هوشمندانه بهترین سیاست رسانه‌ای است و رسانه‌های ما باید چنین سیاستی را در پیش بگیرند؛ بایستی در جهت گیریها و تحلیلها، خشونت و اعمال تروریستی از هر طرف محکوم شود و همان چیزی را که مقام معظم رهبری (مد ظله العالی)  در نماز عید فطر گفتند ترویج کنیم، و باید پیوسته مردم مصر را به وحدت و پرهیز از اختلافات دعوت کنیم.

وی افزود: هدف از اظهارات تحریک آمیز برخی از دولتمردان سعودی وعملیات روانی رسانه های آنها این است که کشور ما را درگیر این قضایا کنند. برخورد انفعالی و احساسی به ضرر ماست و همسو با منافع ملی ما و نظام نیست. رسانه‌های ما باید خیلی هوشمندانه با مسائل برخورد کنند. نكته مهم اين است كه نبايد يك طرف اين ماجرا قرار گيریم و بايد تلاش كنيم كه اخبار مصر را دقيق و متعادل و در بي‌طرفي كامل پخش كنيم.

سادات تأکید کرد: برای همین می بینیم در همین ایامی که مرسی برکنار شد، ما هم از جانب اخوانی‌ها و هم از جانب ارتش و دولت موقت و نیز بعضی از طوایف و احزاب مختلف مصر مورد انتقاد واقع شدیم، و به نوعی ما را در مقابل خود می‌دیدند .
سادات در خصوص موضع آمریکایی درباره بحران مصر گفت: درست است که محمد مرسی اشتباهات و سازش‌هایی با غرب و اسرائیل داشت، ولی باز هم غربی‌ها، در کل نمی‌خواستند جریان اسلام‌گرایی در مصر تقویت شود. اخوانیها شعارشان این بود که اسلام راه حل همه مشکلات است ولی غربیها و رژیم صهیونیستی ودول مرتجع اکنون در حال ترویج این موضوع هستند که اسلام نه تنها راه حل نیست بلکه قسمتی از خود مشکل است واین امر به ضرر جریانهای اسلامی در منطقه است؛ به هر حال آمریکایی‌ها و سعودی‌ها و قطری‌ها به اخوانی‌ها خنجر زدند و مرسی نیز خامی کرد و به آنها اعتماد کرد که البته این امر دستمایه خوبی برای رسانه ها است که برای افکار عمومی تبیین کنند که غرب و دول مرتجع قابل اعتماد نیستند و در زمین اسراییل بازی می کنند.

سادات در پاسخ به این سئوال که آیا ترس غربی‌ها از ايجاد حكومت اسلامي شبيه ايران در انحراف انقلاب مصر تاثيري داشته، اظهار داشت: بله حتماً آن‌ها از تقویت اسلامگرایی در منطقه نگران هستند امروزه نماد اسلام سیاسی جمهوری اسلامی  ایران است ودر بخش اهل تسنن یکی طالبان ودیگری  اخوانیها  بودند که سرنوشت هر دوی آنها معلوم است لذا غرب واقعا مستاصل و دستپاچه است تا نظام ما  به عنوان الگویی موفق برای کل مسلمانان مطرح نشود  و از طرق مختلف به دنبال تخریب وجهه ما هستند  روی آوردن به شیعه هراسی و ایران هراسی و ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی در همین راستا است درواقع  پیروزی حزب‌ا... لبنان در جنگ‌های 33 روزه ومقاومت غزه  در جنگ 22 روزه دشمنان را به وحشت انداخت و به همین دلیل می بینیم  کوشیده‌اند اقتدار ایران را کم کنند و همه کشورهای اسلامی را از ایران شیعه بترسانند و هر اتفاقی را به ایران نسبت دهند.

سیاست هوشمندانه برون مرزی در مصر
سادات درباره سیاست شبکه های العالم و پرس تی وی و هماهنگی های این دو شبکه گفت: سیاستی که در حوزه برون مرزی پیش گرفته شد سیاست هوشمندانه‌ای بود و هماهنگی لازم بین شبکه های ما وجود داشت؛ سیاست ما همان بیطرف هوشمندانه بود لذا هم اخبار و هم تصاویر از دو طرف ماجرا منتشر می شد و کارشناسانی که در این دو شبکه می‌آوردیم یا بی‌طرف بودند و یا نمایندگان طرفین حضور داشتند و سیاست موفقی هم بود.

سادات ادامه داد: به همین دلیل بود که دیدیم زمانی که دفتر العالم در قاهره مورد هجوم نیروهای امنیتی قرار گرفت و دفتر بسته شد هم اخوانیها به نفع العالم موضع گرفتند وهم رهبران جنبش تمرد (مخالفان محمد مرسي) مقامات امنیتی را زیر سئوال بردند که چرا با شبکه العالم برخورد امنیتی صورت گرفته است.

سادات خاطرنشان کرد: در مدت 11 سالی که از عمر العالم می‌گذرد، در مصر پنج بار به دفتر ما حمله شده است. سه بار مدیر دفتر بازداشت شده و هر بارتجهیزات دفتر را نیز ضبط کرده‌اند. در سه سال اخیر، سه بار به دفترما حمله شده است ودر هر سه بار نیز محوریت قضیه با امن مصر بوده است.

وی افزود: در مصر  7خبرنگار محلی داریم که با مجموعه عوامل  دفتر به  15نفر می رسند. در زمان انقلاب تعداد خبرنگاران ما 13 نفر بود که 10 استان مصر را پوشش می دادند.

مدیر شبکه العالم درباره اقدامات این شبکه پس از قطع آن از چند ماهواره گفت: در کنار یافتن ماهواره‌های جایگزین، فعالیت‌های گسترده‌ای را در شبکه‌های اینترنتی برای پخش استریم شبکه از طریق سرورهای مختلف ایجاد کردیم؛ به صورتی که اکنون پخش زنده اینترنتی العالم نسبت به دیگر شبکه های تلویزیونی جایگاه بالایی را کسب کرده؛ و خوشبختانه با درایت و دوراندیشی معاونت برون مرزی، توانسته‌ایم مشکلات سیگنال‌رسانی را از راه‌های مختلف حل کنیم، که البته اگر این تدابیر نبود اکنون با وضعیت متفاوت و دشواری مواجه بودیم؛ چرا که در همان زمان موفق شدیم از طریق روش‌های جایگزین صدا و تصویر خود را به مخاطبین برسانیم. به گونه‌ای که حتی در آن مقطع بیننده احساس نمی‌کرد که شبکه از نظر فنی و سیگنال رسانی دچار مشکل است.

سادات ادامه داد: در همین راستا ابزارهای مختلف تلفن همراه را برای پخش زنده شبکه العالم توسعه دادیم .. همچنین برای مقابله با عملیات فیلترینگ در چند کشور، خبرها از طریق خبرنامه ارسال می‌شود، علاوه بر آن العالم در شبکه‌های اجتماعی فعالیتهای قابل توجهی انجام داده به صورتی که شمار قابل توجهی از مخاطبان شبکه اکنون در بسیاری از نقاط دنیا برنامه های شبکه العالم را از راه‌های مختلف از جمله سایت شبکه، لایو استیشن، دیلی موشن و شبکه های اجتماعی دنبال می کنند. 

سادات گفت: علاوه بر این، در برخی از کشورها اقدام جالبی از سوی مخاطبان صورت گرفته است، به گونه ای که  به صورت تصادفی با شبکه‌های اجتماعی و سایتهایی مواجه شدیم که به صورت خودجوش به پخش اخبار سایت شبکه العالم و انتشار ویدیوها و برنامه های آن می پردازند؛ این امر در کشورهای کویت، بحرین، عربستان سعودی، و سوریه نسبت به بقیه کشورها بارزتر بوده است. پس دشمن باید متوجه شده باشد که امکان خاموش کردن صدای رسانه های ما را ندارد. چراکه امروزه هریک از مخاطبین مابه صورت یک رسانه عمل می کنند.

پربیننده ترین خبرها