به گزارش پایگاه خبری شبکه العالم به نقل از اداره‌کل روابط عمومی و اطلاع‌رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، عباس خامه‌یار در نشستی تحت عنوان "مصادرۀ مفاخر و مشاهير مشترک فرهنگی ايران و کشورهای همسایه" گفت: بارها بر اهمیت موضوع فرهنگ و پاسداشت آن تأکید شده است و به طور قطع، بحث مفاخر و مشاهیر فرهنگ در حوزه تمدن ایران اسلامی بسیار مهم است. بدین دلیل که حفظ و حراست از فرهنگ مردم یک کشور به عنوان یکی از زیرساخت‌های اصلی تشکیل دهنده حاکمیت کشور موضوعیت پیدا می‌کند.
معاون بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: در راستای تحقق احیای هویت فرهنگی، لازم است تا پس از بررسی ایده‌های گوناگون در این زمینه به نتیجه مشترکی دست یابیم.
وی با اشاره به بحث‌هایی که در زمینه مصادره داشته‌های فرهنگی ایران از سوی برخی از کشورهای منطقه مطرح می‌شود، تصریح کرد: کشورهایی که به دنبال مصادره داشته‌های فرهنگی یک ملت هستند، بالطبع خواهان هویت‌یابی و قدرت‌یابی برای کشور خود هستند؛ این رویکرد تبدیل کردن فرصت‌ها به تهدیدهای منطقه‌ای است.
خامه‌یار با تأکید بر اینکه داشته‌های فرهنگی و مفاخر علمی از عوامل مثمرثمر در ایجاد همگرایی و انسجام ملی میان مردمان یک منطقه هستند، گفت: بزرگان، عالمان، فرهیختگان و شاعران حوزه فرهنگی و تمدنی ایران، فخر فرهنگی و سرمایه عظیمی برای تمام بشریت به ویژه تمام مردمان تحت نفوذ این شخصیت‌ها به شمار می‌روند که برای استفاده از این ظرفیت‌ها، باید سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی با ارائه راهکارهای مدون و همچنین، تعامل سازنده با کشورهایی همسو، می‌توان شاهد تأثیر مثبت این شخصیت‌های تاریخی در دوران معاصر هم بود.
سیدمحمدرضا موالی‌زاده، مشاور وزیر و مدیرکل دفتر وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در آغاز سخنان خود، از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به منظور فراهم آوردن زمینه لازم جهت بررسی چرایی مصادره مشاهیر فرهنگی ایران زمین از سوی سایر کشورهای جهان قدردانی کرد.
وی ادامه داد: فرهنگ و مفاخر فرهنگی مجموعه نظام‌یافته‌اى است که با اختلال در آن، یک نوع نابسامانی به وجود می‌آید. در حال حاضر مسئله سوء استفاده از شخصیت‌های علمی، ادبی، فرهنگی و تاریخی مشترک یکی از مواردی است که می‌تواند بر عوامل اختلاف زا در حوزه فرهنگ دامن بزند.
موالی‌زاده تأکید کرد: ما می‌توانیم با بررسی روش‌های نوین و اتخاذ راهکارهای صحیح، جلوی سوء استفاده از آنها را از بین ببریم.
وی در سخنان پایانی خود، بر پیگیری مجاری قانونی، رسانه‌ای و فرهنگ‌سازی در مسیر جلوگیری از مصادره مشاهیر فرهنگی کشورمان تأکید کرد.
قهرمان سلیمانی معاون پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ هم در سخنانی با تأکید بر اینکه فرهنگ پدیده‌ای پیچیده است، گفت: در ابتدا باید یک فهم مشترک و جهان پسند از مسئله فرهنگ را داشته باشیم، تا به یک مفهوم کلی دست یابیم، از این رو می‌توانیم به تحلیل موقعیت‌های گوناگون در این زمینه بپردازیم.
سلیمانی یادآور شد: ورود فنی و علمی به بحث شخصیت‌های علمی، ادبی، فرهنگی و تاریخی مشترک بین ایران و سایر کشورهای منطقه و همچنین، اقلیم‌شناسی فرهنگی حائز اهمیت است.
سابقی مدیرکل اداره آسیا و اقیانوسیه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هم طی سخنانی، ضمن تأکید بر ضرورت معرفی مفاخر و مشاهیر فرهنگ و هنر ایران زمین به جهان گفت: از آنجایی که امروزه هویت‌خواهی ملی از یک طرف و همگرایی منطقه‌ای از سوی دیگر، نقش مهمی در تعامل و همکاری‌های فرهنگی میان کشورها دارد، ضرورت شناسایی و شناساندن این ظرفیت‌های مشترک بین ملت‌ها و بهره‌گیری از این ظرفیت بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. مجموعه‌ای از این داشته‌ها می‌تواند منجر به پیوند اعضای جوامع مختلف به هم شده و سهم بسزایی در زدودن اختلافات داشته باشد.
وی ادامه داد: این ظرفیت‌ها و مشترکات در صورتیکه مورد توجه قرار نگیرند و از جنبه‌های مثبت آن استفاده نشود، می‌توانند به عامل واگرایی و اختلافات فرهنگی تبدیل شوند.
سابقی همچنین، اظهار کرد: این مسئله تنها منحصر به نخبگان و فرهیختگان علمی و فرهنگی نیست، بلکه زبان‌ها، آداب و رسوم، و همچنین، نمادهای مختلف تاریخی و باستانی را نیز در بر می‌گیرد. لذا، باید از تمام توان رسانه‌ای و ابزارهای فرهنگی استفاده شود تا از این ظرفیت‌ها به نحو احسن بهره برداری و حفاظت شود.
سابقی یادآور شد: امروز گردهم آمدیم تا با بهره‌گیری از دیدگاه و نظریات نخبگان، کارشناسان و اساتید، یک سیاست کلی و یا راهکار عملی برای این موضوع تهیه کنیم تا از این فرصت‌ها به نحو مطلوبی استفاده کنیم.
در ادامه این نشست، سید احمد محیط طباطبایی، مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار کرد: یک بخش مهم در تاریخ جامعه ایران آن هویتی است که برگرفته از نگاه ایرانی به آداب و سنت‌ها است؛ اقلیم فرهنگی در ایران منجر به تنوع فرهنگی شده است.
وی ادامه داد: ایرانیان از هر سنتی و هر آیینی، بخش معنوی و جمعی آن را در نظر می‌گیرند و در جامعه به آن عمل می‌کنند. ما برای جلوگیری از تبدیل شدن ظرفیت مفاخر فرهنگی مشترک به تهدید، باید نسبت به آثار تاریخی کشورمان فهم درست داشته باشیم.
پس از آن، ناظری، از مدیران بخش دیپلماسی عمومی وزارت امورخارجه، در سخنان خود گفت: آسیای مرکزی و قفقاز از مناطق مهم و پیرامونی ماست که بر حوزه امنیتی ما تأثیر دارد، بنابراین از مباحث فرهنگی که در این مسیر دخیل است، نمی‌توانم به راحتی بگذریم؛ بنابراین در خصوص مفاخر و مشاهیر فرهنگی مشترک نیازمند بررسی دقیق تری از وضعیت موجود هستیم.
وی به نقش مثمرثمر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اشاره و تأکید کرد: ضرورت دارد تا از طریق مأمورین اعزامی خود در خارج از کشور به ویژه رایزنان فرهنگی که نقش بسزایی در توسعه فرهنگ ایرانی دارند، بحث بهره گیری از مفاخر فرهنگی کشورمان را پیگیری کنیم.
ناظری در پاپان سخنان خود، بر لزوم ایجاد دبیرخانه‌ای برای پیگیری امور مربوط به مفاخر فرهنگی مشترک کشورمان و کشورهای همسایه تأکید کرد و گفت: یکی از بهترین متولیان این امر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که با همکاری وزارت ارشاد، وزارت علوم و ... می‌تواند به ایجاد دبیرخانه بپردازد و مسئله مفاخر مشترک فرهنگی را پیگیری کند.
در بخش پایانی این نشست برخی از کارشناسان و صاحب‌نظران این عرصه به بیان نقطه‌نظرات خود پرداختند.
این نشست به منظور بررسی نقش مفاخر و مشاهیر مشترک فرهنگی بین ایران و کشورهای همسایه در ایجاد تفاهم و همگرایی منطقه‌ای فرهنگی و تبیین راهکارهای استفاده از این ظرفیت، و با حضور عباس خامه‌یار معاون بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، قهرمان سلیمانی معاون پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ، احمد خاتمی رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، علی‌محمد سابقی مدیرکل اداره آسیا و اقیانوسیه این سازمان، و جمعی از فرهیختگان، مدیران و کارشناسان سازمان فرهنگ و وزارت ارشاد اسلامی، سازمان میراث فرهنگی، دیپلماسی عمومی وزارت امورخارجه و بنیاد مطالعات قفقاز 28 تیرماه در محل حوزه ریاست سازمان فرهنگ، برگزار شد.