العالم - آمریکا
روز پنجشنبه، دونالد ترامپ رئیسجمهور منتخب آمریکا در توییتر خود نوشت: "آمریکا باید قابلیتهای هستهای خود را تقویت کند تا آمادگی رویارویی با جهان هستهای را داشته باشد."
ترامپ در مناظرات ریاست جمهوری گفت "روسیه در حال گسترش سلاحهای هستهای است" و افزود: "این کشور سلاحها و قابلیتهای بسیار جدیدتری از ما دارد."
اما طبق گفتههای "جفری لوئیس" مؤسس سازمان "Arms Control Wonk”، با اینکه روسیه اخیراً موشکها و کلاهکهای خود را ارتقا داده، اما باز هم این نظریه که مسکو قابلیت هستهای برتری دارد "بهطورقطع نادرست است."
"کینگستون ریف" مدیر انجمن سیاستهای خلع سلاح هستهای به بیزنس اینسایدر گفت که زرادخانه هستهای آمریکا "بیمانند و غیرقابل قیاس" است، و گسترش ذخایر هستهای آمریکا خطر "تشدید رقابت هستهای در جهان و احتمال جنگ" را در پی خواهد داشت.
اما ترس از پیشی گرفتن روسیه درزمینهٔ هستهای تماماً بیاساس نیست. بر روی کاغذ، روسیه سلاحهای جدیدتر و پیچیدهتری دارد و درمجموع، سلاحهای مهیبتری در زرادخانه روسیه وجود دارند.
RS-24 Yars موشکهای بالستیک میانقارهای روسیه هستند که در سالهای 2000 معرفی شدند و گویا شامل 10 کلاهک میشوند. آنها میتوانند هر نقطهای در آمریکا را هدف قرار دهند.
RS-28 Sarmat یا "شیطان 2"
این ده کلاهک میتوانند با سرعت فراصوتی (حدود 5 مایل بر ثانیه) وارد جو زمین شوند. چین نیز به چنین فناوریای دستیافته و آمریکا هیچ راهی برای دفع چنین سلاح ویرانگری را ندارد.
موشک "Minuteman III ICBM” آمریکا هم میتواند با سرعت فراصوتی وارد جو زمین شود، اما تنها یک کلاهک حمل میکند و در سالهای 1970 ساختهشده است.
اما پاسخ به این سؤال که کدامیک بهترند، چیزی فراتر از مقایسه ساده قابلیت موشکها میطلبد.
لوئیس میگوید رهبران فرماندهی استراتژیک ایالاتمتحده که زرادخانه هستهای این کشور را در دست دارند، دهههاست در مقایسه میان موشکهای آمریکا و روسیه، همیشه موشکهای آمریکا را انتخاب کردهاند.
لوئیس در مصاحبهای با بیزنس اینسایدر گفت که زرادخانه آمریکا بااینکه توانایی نابود کردن تمام قارهها را ندارد، اما تناسب بیشتری با نیازهای استراتژیک آمریکا دارد.
زرادخانه روسیه در مقابل آمریکا
موشک بالستیک قارهپیما روسیه، Yars RS-24 که در رژهای در مسکو به نمایش درآمد
لوئیس گفت: " روسها طراحی کاملاً متفاوتی نسبت به ما انجام دادند. روسیه موشکهایی ساخت که قابل پیشرفت و ارتقا هستند." یعنی موشکهایی که هر دهه نیاز به آپدیت شدن دارند. اما از طرف دیگر، "موشکهای آمریکا شبیه ماشینهای فراری هستند: زیبا، پیچیده، طراحیشده برای کارایی و عملکرد بالا. متخصصان میگویند هستههای پلوتونیوم این موشکها، صدها سال سالم باقی میمانند."
لوئیس ادامه داد: "درست است، سلاحهای هستهای روسیه جدیدترند. اما در طراحی آنها این رویکرد بازتاب دارد: نیازی نیست همهچیز را کامل و بینقص بسازیم، زیرا ده سال دیگر آنها را بازسازی میکنیم."
تفاوتهای رویکردی به اینجا ختم نمیشوند.
"روسیه موشکهایش را بر روی کامیونهای مخصوص مستقر میکند، درحالیکه آمریکا سیلوهای زمینی را ترجیح میدهد که هدفگیری دقیقتری دارد و نوسانات حرکتی ندارد." در دوران اوج جنگ سرد، آمریکا یکبار تلاش کرد موشک ICBM را از روی کامیون پرتاب کند، اما الزامات ایمنی آمریکا بسیار سختگیرانهتر از روسها بود و درنتیجه انجام این کار غیرمعقول بود.
لوئیس گفت: "کامیونی که آمریکا برای پرتاب موشک ساخت، ده برابر ازآنچه روسها دارند گرانتر است. در مقابل تشعشع مقاوم است و آسیبپذیری کمتری دارد."
"اما آمریکا نمیتواند رویکرد روسیه را پیش بگیرد، زیرا ما موشکها را بر روی کامیونهای مزخرف قرار نمیدهیم." در این زمینه، روسیه دنبال دستیابی به قدرت هستهای برتر بدون شل کردن سر کیسه است!
"آمریکا چیزهای قابلاعتماد را دوست دارد. چیزهایی که دستیابی و اجرای آنها ملتزم داشتن افراد آموزشدیده و متخصص است." این تفاوت از افراد حاضر در ارتش آمریکا و تفاوتهای آنها با مقامات نظامی روسیه نشئت میگیرد.
لوئیس گفت: "افسران درجهدار در رأس تشکیلات نظامی آمریکا قرار دارند. آنها تجربه زیادی دارند و به همین دلیل آمریکا از روسیه خیلی بهتر است."
موشک Minuteman III در سیلوی زمینی، 1989. آمریکا سلاحهای هستهای را جدی میگیرد و آنها را برای نمایش در خیابانها، روی کامیون سوار نمیکند.
بهعنوانمثال سلاح هستهای روسیه به نام "رستاخیز" (Doomsday) یک زیردریایی است که 100 گره دریایی {واحدی برای سنجش سرعت: سرعت وسیلهٔ نقلیه نسبت به سیالی که در آن قرار دارد} سرعت دارد و تا دامنه 6200 مایلی را هدف قرار میدهد. این زیردریایی میتواند تا سالیان سال آبهای اطراف یک بندر را دچار آلودگی رادیواکتیو کند.
نقشهای از اژدر هستهای روسیه
چگونه آمریکا بدون داشتن سلاحی مشابه این اژدر میتواند با روسیه مقابله کند؟
لوئیس گفت آمریکا نمیتواند با پیشرفتهترین سلاح هستهای روسیه مقابله کند، زیرا همچنین کاری ممکن نیست.
فرض کنیم موشک هستهای روسیه ICBM به مدار زمین پرتاب شود، برگردد و با سرعت 23 ماخ به سمت هدف برود. آمریکا حتی با بهکارگیری تمام تکنولوژی در دست نیز نمیتواند سیستمی برای از بین بردن 10 کلاهک هستهای که با چنین سرعت حرکت میکنند، طراحی کند.
لوئیس گفت: "آمریکا هیچ موشک دفاعی برای مقابله با حملهای به این وسعت طراحی نکرده است. روی کاغذ و از منظر تئوری پیشنهاد خوبی به نظر میرسد، اما در عمل با 1000 کلاهک هستهای روبرو هستیم."
راهحل دیگر برای مقابله این است که قبل از خروج موشک از جو زمین به آن شلیک شود. اما این نیز یعنی بر فراز خاک روسیه به موشک شلیک شود که مشکلات خاص خود را ایجاد میکند.
آمریکا پیشرفتهترین سیستم دفاع موشکی در جهان را دارد. اما هیچ سیستم دفاعی نمیتواند از یک قاره، در برابر هزاران موشک با سرعت مافوق صوت دفاع کند.
راه دیگر مقابله، از بین بردن موشکها توسط ماهوارههای پرتابشده در فضا است. اما به گفته لوئیس، آمریکا برای اینکه بتواند از این طریق از کشور دفاع کند، باید امکانات فضاییاش را دوازده برابر ارتقا دهد.
تخریب متقابل
جان اف کندی رئیسجمهور سابق آمریکا در جریان بحران موشکی کوبا
در دوران ریاست جمهوری جان اف کندی، آمریکا درگیر این بحث بود که تا چه میزان زرادخانه هستهای خود را گسترش دهد. دولت کندی تصمیم گرفت آنقدر سلاح هستهای بسازد که در صورت نیاز، برای از بین بردن اتحاد جماهیر شوروی کافی باشد و این اصل را "تخریب قطعی" نامگذاری کرد. اما منتقدان اشاره کردند که حملات هستهای متقابل خواهند بود. بنابراین نام دیگری به آن دادند که سیاست کندی را به سخره میگیرد: "تخریب متقابل قطعی".
لوئیس گفت: "در این تئوری پیروزی وجود ندارد."
ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه در یکی از سخنرانیهایش گفت روسیه میتواند "در نیم ساعت یا کمتر" آمریکا را نابود کند. اما حقیقت این است که آمریکا نیز چند ثانیه بعد کرملین را با خاک یکسان خواهد کرد.
سهگانه هستهای آمریکا
آمریکا این سهگانه هستهای را همیشه در دسترس دارد: زیردریایی، سیلوهای زمینی و هواپیماهای بمبافکن که همگی موشکهای هستهای پرتاب میکنند. هیچ حملهای از سوی روسیه نمیتواند همزمان هر سه آنها را خنثی کند. بنابراین هیچچیز نمیتواند مانع آمریکا از مقابلهبهمثل شود.