العالم-آمریکا
این پایگاه خبری در گزارشی نوشت، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در اقدامی خلاف رویه «باراک اوباما» رئیس جمهوری پیشین این کشور و در پاسخ به آزمایش موشک بالستیک ایران تحریم جدیدی علیه تهران وضع کرد.
تحریم های جدید شامل ممنوعیت نقل و انتقالات بانکی علیه 25 شخصیت حقیقی و حقوقی ایرانی است که به برنامه موشکی تهران ارتباط داشتند.
توافق تاریخی برجام
برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام یک توافق اولیه است که در سال 2015 میان ایران و گروه 1+5 شامل پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و یک عضو اتحادیه اروپا (آلمان) امضا شد.
پس از امضای این توافق، تحریم های هسته ای ایران در ژانویه 2016 (اواخر دی 1394) در قبال محدودسازی برنامه هسته ای این کشور لغو شدند.
لغو تحریم ها به معنی آزاد شدن دهها میلیارد دلار وجوه درآمد نفتی برای ایران بود؛
ادعا می شود، آزمایش موشکی ایران مغایر با مصوبه 2231 شورای امنیت سازمان ملل و برجام است و ترامپ نیز به شدت در حساب توییتری خود به آن واکنش نشان داد.
اما تحلیلگران آن را نقض برجام نمی دانند، زیرا برجام در مورد آزمایش موشکی یا ارتباط ایران با گروه های تروریستی ساکت است. اکنون تاثیر این رویداد برای بازار نفت چیست؟
مازاد عرضه منجر به کاهش تولید نفت شد
ایران دومین ذخایر بزرگ اثبات شده نفت خام خاورمیانه را دارد و سومین تولیدکننده بزرگ سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) است.
از زمان لغو تحریم ها، صادرات نفت ایران تقریبا 2 برابر شده و تهران توانسته است قراردادهای تجاری و سرمایه گذاری با شرکت های خارجی برای توسعه صنعت نفت خود منعقد کند.
قیمت های نفت که با تغییر سیاست اوپک به رهبری عربستان سعودی در سراشیب سقوط قرار گرفته بود، در اوایل سال 2016 با آمدن نفت ایران به بازار به شتاب کاهش آن تا اندازه ای اضافه شد.
سپس اعضای اوپک در تاریخ 30 نوامبر (10 آذر) و برخی تولیدکنندگان غیراوپک از جمله روسیه در تاریخ 10 دسامبر (20 آذر) در مجموع با کاهش تولید به میزان 1.8 میلیون بشکه در روز در 6 ماه نخست سال 2017 موافقت کردند. سهم اوپک از این میزان 1.2 میلیون بشکه در روز است.
ایران، لیبی و نیجریه تا رسیدن تولیدشان به یک سطح مشخص، از کاهش تولید معاف شدند.
ایران که گفته بود، تا رسیدن تولیدش به سطح پیش از تحریم یا چهار میلیون بشکه در روز، تولید خود را متوقف نخواهد کرد، در اواخر سال 2016 میلادی و در آستانه اجرای توافق کاهش تولید اوپک، بیش از 3.8 میلیون بشکه نفت تولید کرد.
ضعف سرمایه گذاری، عامل بازدارنده افزایش تولید نفت در ایران
پایگاه خبری بنزینگا مدعی شد، احتمال افزایش تولید نفت ایران به بیش از سطوح فعلی کم است، زیرا اکنون این کشور با ظرفیت کامل تولید می کند و افزایش تولید بیش از سطوح فعلی نیازمند میلیاردها دلار سرمایه گذاری است.
بنا به گزارشی که روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز منتشر کرد، ایران ممکن است به 200 میلیارد دلار سرمایه گذاری برای احیای بخش انرژی خود که با فناوری های از رده خارج کار می کند، نیاز داشته باشد.
شرکت های نفتی بین المللی که سال ها از ایران دور بوده اند، پس از لغو تحریم ها آرام آرام به سرمایه گذاری در این کشور روی می آورند.
کنسرسیومی به رهبری شرکت نفتی توتال - غول نفتی فرانسه - در نوامبر 2016 برای توسعه میدان گازی بزرگ پارس جنوبی با ایران قرارداد بست.
تنگه هرمز، عامل تعیین کننده
بنابر این گزارش، تحلیلگران پیش بینی نمی کنند قیمت های نفت به دلیل تنش میان ایران و آمریکا افزایش یابد. بازار به این تنش ها واکنش چندانی نشان نخواهد داد مگر اینکه ایران اقدام به بستن تنگه هرمز کند که این اقدام به معنی قطع عرضه نفت اوپک است.
بر اساس اعلام اداره کل اطلاعات انرژی وزارت انرژی آمریکا، در حدود 35 درصد نفتی که توسط کشتی ها حمل می شود و تقریباً 20 درصد نفت معامله شده در سراسر جهان از این تنگه عبور می کند. مقصد 85 درصد نفتی که از تنگه هرمز عبور می کند، آسیا است.
اداره کل اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی می کند که اگر ایران دست به چنین اقدامی بزند، قیمت های نفت افزایش چشمگیری پیدا خواهد کرد.
تحریم های وضع شده توسط آمریکا به معنی ناکارآمد شدن برجام نیست؛ ناکارآمد شدن برجام مستلزم توافق یکپارچه دیگر طرف های این توافق است. چین که از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری روابط دوستی خود با آمریکا را در معرض خطر می بیند، بعید است در این موضوع طرف آمریکا را بگیرد.
علاوه بر عرضه، تقاضا و تغییر ارزش دلار نیز قیمت نفت را تحت تاثیر قرار می دهند. با توجه به اینکه رشد اقتصادی تحت تاثیر بحران های مالی ممکن است کاهش یابد، رشد تقاضای جهانی نفت ممکن است کمتر شود.
هر چند، آژانس بین المللی انرژی در ماه ژانویه (دی - بهمن) پیش بینی کرده که در سال 2018 ممکن است رشد تقاضای نفت از رشد عرضه نفت بیشتر شود و بازار که اکنون در شرایط مازاد عرضه قرار دارد، به حالت تعادل نزدیک تر شود.
علاوه بر این، سیاست پولی انقباضی مبتنی بر افزایش نرخ بهره که بانک مرکزی آمریکا در پیش گرفته است، افزایش تدریجی نرخ برابری دلار در مقابل سایر ارزها و ارزان تر شدن قیمت نفت را در پی دارد.
از آنجا که قیمت نفت به دلار آمریکا تعیین می شود، افزایش نرخ برابری دلار در مقابل سایر ارزها، تقاضای نفت و در نتیجه قیمت آن را کاهش می دهد.
بنابراین، بعید به نظر می رسد افزایش تحریم های ایران از سوی آمریکا، عرضه و تقاضا و در نتیجه قیمت نفت را تحت تاثیر قرار دهد.
دلیل این مدعا، تغییرات اخیر قیمت آتی نفت پس از وضع تحریم جدید آمریکا علیه ایران در جمعه گذشته است. قیمت آتی نفت پس از آنکه جمعه گذشته اندکی افزایش یافت، دوشنبه گذشته بار دیگر 1.56 درصد کاهش پیدا کرد.
منبع:ایرنا