العالم ـ ایران ـ سیاسی
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد: 'یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، ادعای ایران مبنی بر اینکه سایتهای نظامی این کشور خارج از حوزه کاری بازرسان هستند را رد کرد و گفت آژانس درصورت وجود ظن فعالیت هسته ای نیازمند دسترسی به همه اماکن مربوطه است و به همه مکانها بدون تمایز بین نظامی و غیرنظامی دسترسی دارد'.
این خبر رسانه آمریکایی هر چند ظاهری جنجالی برای مخاطبان ناآشنا بخصوص با مصرف داخلی در داخل آمریکا دارد اما در واقع هیچ حرف تازه ای نیست و رویه کاری همیشگی آژانس مطابق با توافقهای پادمانی و پروتکل الحاقی بوده است.
البته آسوشیتدپرس برای محکم کاری و متهم نشدن به دروغ پراکنی در جای دیگری از خبر نوشته است: 'آمانو بطور مستقیم اظهارنظر مقامات ایرانی را رد نکرد اما گفت که آژانس به گزارش های خبری واکنش نشان نمی دهد!'
در واقع آمانو حرف تازه یا عجیبی نزده و اصولا بازرسی از اماکن صرفا نظامی و دفاعی که خط قرمز ایران برای بازرسی اعلام شده، در حوزه کاری آژانس نیست و اماکن غیرهسته ای که بطور معمول فعالیتهای مرتبط با هسته ای در آنها انجام می شود، طبق مقررات پادمانی تحت نظارت و راستی آزمایی قرار دارند. آژانس در تازه ترین گزارش روز پنجشنبه خود نیز همانند گزارش های قبلی بر این مطلب صحه گذاشته است. در بند 29 گزارش آژانس آمده است: 'آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات هسته ای و مکان های خارج از تاسیسات که بطور معمول مورد استفاده قرار می گیرند (LOFs) و از سوی ایران درچارچوب موافقتنامه پادمان ها اعلام شده، ادامه می دهد. ارزیابی ها در خصوص نبود فعالیتها و مواد هسته ای اعلام نشده برای ایران کماکان ادامه دارد.'
در بند 17 گزارش نیز تصریح شده: 'آژانس دسترسی منظم به ساختمان های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است .'
همچنین در بند 26 گزارش ذکر شده است: 'ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمانها بر اساس ماده 17 (b) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن را ادامه می دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه های ایران ذیل پروتکل الحاقی و انجام دسترسی های تکمیلی به سایتهای هسته ای و دیگر مکان ها در ایران تحت پروتکل الحاقی ادامه داده است.'
چنانکه در این گزارش آژانس نیز تاکید شده است، جمهوری اسلامی ایران سالها است که پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه اجرا می کند و مطابق آن، بازرسان آژانس درصورت ارائه شواهد و دلایل کافی اجازه بازرسی از مکان مورد نظر را دارند. اما مساله اینجاست که دولت ترامپ برای کارشکنی در برجام قصد دارد مقوله بازرسی از اماکن صرفا نظامی و دفاعی را که در حوزه اسرار امنیت ملی و حق حاکمیت هر کشوری است را با ادعاهای بی اساس ظن فعالیت های هسته ای وارد فهرست بازرسی ها کند. اما تشت رسوایی این ادعا از قبل از بام افتاده و بسیاری از کارشناسان و سیاستمداران در خود آمریکا نیز این مساله را تکرار سناریوی دستکاری اطلاعاتی عراق می دانند و از ورود به آن پرهیز می دهند.
از سوی دیگر، ایران در گذشته برای نشان دادن حسن نیت خود بارها اجازه بازدید از سایت نظامی پارچین را هم داده و پرونده ادعایی 'ابعاد نظامی احتمالی' (PMD) که ایران از آن با عنوان 'مسائل گذشته و حال' یاد می کرد، پیش از برجام بسته شد.
به گزارش ایرنا، پیش از این در روز پنجشنبه خبرگزاری رویترز به نقل از برخی مقامات آژانس گزارش داده بود که بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی 'لزومی به بازرسی از تاسیسات نظامی نمی بینند و آژانس نمی خواهد بهانه ای به آمریکا برای بر هم زدن برجام بهانه بدهد.'
روزنامه انگلیس 'گاردین' نیز به نقل از مقامات سابق و تحلیلگران سیاسی گزارش داده که کاخ سفید به مقامات اطلاعاتی فشار می آورد تا شواهدی حاکی از نقض برجام توسط ایران تهیه کنند اما ماموران دستگاههای اطلاعاتی با داشتن تجربه اطلاعات نادرست درباره عراق، دربرابر کاخ سفید مقاومت می کنند. برخی سیاستمداران آمریکایی مانند سناتور 'برنی سندرز' هم در خصوص دستکاری در اطلاعات همانند مورد عراق برای ضربه زدن به برجام هشدار داده اند.
نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل که در راستای بلندپروازی های سیاسی خود قصد دارد از پرونده برجام به عنوان محلی برای عرض اندام سیاسی و جلب رضایت رژیم صهیونیستی استفاده کند روز پنجشنبه (به وقت امریکا) در ادعایی مطایبه آمیز گفت: اگر بازرسی از سایتهای نظامی ایران یک رویا است، در این صورت پایبندی ایران به برجام نیز یک رویا است!
در این حال و با حمایت تمام قد طرفهای اروپایی از برجام ، به نظر می رسد که دولت آمریکا قصد دارد شکست خود در عرصه سیاسی و فنی را با جنجال خبری تلافی کند. اما چنانکه رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت، لفاظی ها و فضا سازی رسانه ای مقامات آمریکایی و سفر نماینده آمریکا به وین تاکنون تاثیری بر فعالیت ها و اقدامات راستی آزمایی آژانس و نحوه گزارش دهی آن نگذاشته است و انتظار ایران و همه کشورهای عضو آژانس این است که دبیرخانه آژانس به کار حرفه ای و بیطرفانه خود ادامه دهد.