العالم ـ ایران ـ اجتماعی
عوامل مختلفی مانند جاده کشی، لوله گذاری از میان زیستگاه ها، از بین رفتن طعمه، حضور بیش از حد دام ها در مراتع و سگ گله و به طور کلی نابودی زیستگاه ها وضعیت ناخوشایندی را برای یوزپلنگ ایرانی رقم زده و حیات این گونه ارزشمند را تهدید می کند که در این میان حضور دام و پرسه زدن سگ گله در زیستگاه یوز مانند منطقه توران و میاندشت تهدیدی جدی برای این گربه سان ارزشمند است.
در حال حاضر 10 آغول در منطقه توران و میاندشت وجود دارد که هشت تا از آنها فعال است و مالک دو آغول دیگر در منطقه حضور دارد اما زیاد فعال نیست، در هر آغول به طور متوسط 600 تا 800 راس دام جای می گیرد که باید به آن سگ گله و رفت و آمد انسان را نیز اضافه کرد که تمام آنها باید از منطقه خارج شوند.
با توجه به اهمیت موضوع یکی از هنرمندان کشور با همراهی جمعی از کارشناسان شناخته شده در این عرصه اقدام به راه اندازی پویشی مردمی با عنوان حفاظت از یوزپلنگ ایرانی کرده که اولویت آن خارج کردن این آغول ها از منطقه است.
«هومن جوکار» مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: این حرکت بیشتر از اینکه کمکی به یوزپلنگ یا محیط زیست باشد، یک تحول اجتماعی و یک نوع مطالبه گری پیشرفته است که با این پویش و به بهانه حفاظت از یوزپلنگ آغاز شده است .
وی افزود: با مرور کردن تاریخچه این پویش ها در دنیا می توان به اهمیت و تاثیر این گونه حرکت ها پی برد، در کشورهای اروپایی مردم این نوع مشارکت را در مسائل مختلف مانند محیط زیست، هنر و خیلی مسائل دیگر از مدت ها پیش آغاز کرده اند و بسیاری از کارها به صورت مردمی انجام می شود.
وی ادامه داد: در امریکا بنیادی وجود دارد که بر اساس آن حدود 90 درصد تالاب ها توسط مردم حفاظت می شود بنابراین آینده و نتیجه اینگونه پویش ها امیدوار کننده است.
جوکار با بیان اینکه در این پویش هر فردی به اندازه توان مالی خود کمک می کند، گفت: با اجرای آن همگان چه بخش دولتی و چه مردمی متوجه می شوند که موضوع مهمی است و نمی توان به راحتی از آن گذشت که حرکت بزرگی در راستای حفاظت از یوزپلنگ خواهد بود.
مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی تاکید کرد: امیدوارم این موضوع از یوزپلنگ عبور کند و به تمام ارزش های کشور از طبیعت تا معماری و صنایع دستی و غیره تسری پیدا کند .
وی درباره نحوه هزینه کرد مبلغ جمع آوری شده و نقش سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: نقش سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان منابع طبیعی و پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی ارائه راهکار علمی برای هموار کردن مسیر هزینه کرد این مبلغ است و شاید برای این کار کمیته ای تشکیل شود.
وی تاکید کرد: آورده ما این خواهد بود که مشارکت کنیم تا این پویش مردمی به نتیجه برسد و محیط زیست و منابع طبیعی همکاری کنند تا به نحو شایسته ای و بدون اینکه دامداران متضرر شوند آغول ها از زیستگاه یوزپلنگ در منطقه توران و میاندشت خارج شود.
جوکار گفت: اولویت نخست این پویش جابه جایی آغول های دام در منطقه است و چون مردم خواهان ادامه این پویش هستند شاید بتوان در مراحل بعدی کارهای دیگری که یکی از آنها ایمن سازی جاده ها است در دستور کار قرار گیرد .
وی افزود: چون دام اواخر مهرماه وارد منطقه می شود از این رو عجله و اولویت بر خروج آغول ها از منطقه است تا قبل از ورود دام این جابه جایی صورت گیرد و منطقه امن شود؛ وضعیت یوزپلنگ ها خوب نیست، آخرین آمارها نشان می دهد کمتر از 50 قلاده یوز در کشور وجود دارد.
به گزارش ایرنا، یوزپلنگ آسیایی گربه سان ارزشمندی است که در فهرست اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارد، این حضور یعنی این که گونه ای در خطر انقراض است، حدود دو هزار سال پیش یوزها در بیشتر نقاط آسیا حضور داشتند اما اکنون منحصر به نواحی بیابانی ایران شده اند، در واقع ایران از دهه 1970 به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ های آسیایی شناخته شده است از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی نیز می گویند بنابراین باید با تمام توان از این میراث ارزشمند حفاظت کنیم.
وضعیت زیستگاه های یوزپلنگ چه در جنوب کشور مانند استان یزد و چه مناطق شمالی مانند توران در سمنان و میاندشت در خراسان شمالی خوب نیست و تلاش همگان را برای حفاظت از این گربه سان در خطر انقراض می طلبد.