العالم- ایران/ سیاسی
به نوشته روزنامه هافینگتن پست همزمان با نزدیک شدن به ضرب الاجل بعدی رئیس جمهور آمریکا در اواسط ماه اکتبر برای ارائه گزارش کنگره درباره پایبندی ایران به توافق هستهای دیپلماتهای اروپایی در حال لابی با دولت ترامپ برای ماندن در این توافق هستند.
دیوید او سولیوان سفیر اتحادیه اروپا در واشنگتن گفت: اگر آمریکا از توافق هستهای با ایران خارج شود و دوباره تحریمهایی را وضع کند که نه تنها ایران بلکه کشورهایی که با ایران تجارت میکنند را هدف قرار میدهد، اتحادیه اروپا میتواند از یک اساسنامه که به اواسط دهه 1990 باز میگردد، بهره ببرد که از شرکتهای اروپایی در برابر مجازات شدن به دلیل تحریمها حمایت میکند.
سولیوان افزود: ما این اساسنامه را داریم که از شرکتهای اروپایی که از سوی ماهیت فرامرزی تحریمهای آمریکا در شرایط خاص حمایت قانونی میکند. من تردیدی ندارم که اگر این سناریو عملی شود که هنوز هم مشخص نیست، اتحادیه اروپا از منافع مشروع شرکتهایمان با تمام توان خود دفاع میکند.
هافینگتن پست نوشت: از آنجایی که واشنگتن تقریبا هیچ روابط تجاری با ایران ندارد، تحریمهای آمریکا علیه ایران در صورتی که دیگر کشورها به این اقدام نپیوندند یک بازدارنده هستهای واقعی نخواهد بود. در سالهای منتهی به توافق هستهای ایران و گروه 1+5 کشورهای اروپایی به همراه روسیه و چین با تلاشهای آمریکا برای تحت فشار اقتصادی قرار دادن ایران همکاری کردند، اما اکنون که ایران برنامه هستهای خود را در ازاء رفع تحریمهای بین المللی محدود کرده است، این کشورها که به حصول برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) کمک کردهاند هیچ دلیلی برای توقف دوباره روابط تجاریشان با تهران ندارند.
هشدار سفرای اروپایی در واشنگتن در آستانه ضرب الاجل 15 اکتبر انجام شده است که در آن دونالد ترامپ رئیس جمهور کشور آمریکا باید طبق قوانین کشورش گزارشی به کنگره درباره پایبندی ایران به تعهداتش در برجام ارائه دهد. این ضرب الاجل نتیجه قانونی است که کنگره در سال 2015 تصویب کرد که از رئیس جمهور میخواهد هر 90 روز یک بار این پایبندی را تایید کند.
رئیس جمهور آمریکا تاکنون دو بار پایبندی ایران را مورد تایید قرار داده، اما در هفتههای اخیر بارها نشان داده است که دیگر تمایلی به این کار ندارد و از مشاوران خود خواسته است تا راهی برای عدم تایید پایبندی ایران بیابند.
این در حالی است که آژانس بین المللی انرژی اتمی که طبق برجام وظیفه نظارت بر اجرای تعهدات هستهای این توافق را دارد، تاکنون 8 بار تایید کرده که ایران به طور کامل به توافق عمل میکند.
پیتر ویتیگ سفیر آلمان در آمریکا نیز گفت: هر کس که از خروج از توافق هستهای دفاع میکند باید مسائل بزرگتری را هم در نظر بگیرد. شامل افزایش خطر از سرگیری غنی سازی ایران، خطر رقابت هستهای در منطقهای بی ثبات و تاثیر آن بر تلاشهای جهانی عدم اشاعه.
سفیر آلمان افزود: چنین اقدامی چه پیامی برای کشورهایی همچون کره شمالی خواهد داشت؟ این اقدام این پیام را ارسال خواهد کرد که دیپلماسی قابل اعتماد نیست و شما نمیتوانید به توافقات دیپلماتیک اعتماد کنید. همچنین من معتقدم که این کار بر اعتبار ما در غرب زمانی که به توافقی که ایران آن را نقض نکرده است احترام نمیگذاریم، لطمه خواهد زد.
اگر ترامپ پایبندی ایران را تایید نکند، کنگره 60 روز فرصت دارد درباره بازگرداندن تحریمهایی که با برجام رفع شدهاند، تصمیم گیری کند. کنگره که تحت کنترل جمهوری خواهان قرار دارد، این فرصت را خواهد یافت تا تصمیم بگیرد توافق را نابود کند یا نه، هر چند رهبران کنگره تاکنون مشخص نکردهاند که تمایلی برای وضع مجدد تحریمها دارند. تمام قانونگذاران جمهوری خواه با توافق هستهای که در دوران دولت باراک اوباما که یک رئیس جمهور دموکرات بود، مخالفت کردهاند.
کیم داروچ سفیر انگلیس در آمریکا گفت که رئیس جمهور ترامپ و ترزا می نخست وزیر انگلیس زمانی که هفته گذشته در نیویورک با یکدیگر دیدار کردند، تقریبا نیمی از گفتوگوهای خود را به ایران اختصاص دادند، هر چند اگرچه ترامپ مشخص نکرد که تصمیم وی درباره توافق هستهای چیست.
سفیر انگلیس همچنین تصریح کرد: می در این دیدار بار دیگر تشریح کرده است که چرا بریتانیا از توافق هستهای دفاع میکند و آن را یک موضوع امنیت ملی میداند.
وی افزود: تا زمانی که از نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی ایرانیها به پایبندی خود به توافق ادامه دهند، ما نیز به حمایت خود از این توافق ادامه میدهیم.
همچنین ژرارد آرو سفیر فرانسه در واشنگتن تاکید کرد که دیگر کشورهای امضا کننده توافق هستهای یعنی روسیه، چین و ایران نیز مشخص کردهاند که از مذاکره مجدد بر سر این توافق حمایت نمیکنند.
ایسنا