متحدان اروپایی آمریکا برای حفظ برجام مصمم هستند

العالم - ایران / سیاسی

رادیو فرانسه می گوید که برخلاف سال 2013 میلادی که تحریم های آمریکا توانست طیف وسعیی از کشورها جهان را متحد کند و ایران را به سر میز مذاکره بکشاند، در حال حاضر اجماع جهانی برای همراهی با تحریم های اعلام شده آمریکا وجود ندارد.

در تارنمای این رادیو نوشت : در ظاهر امر، راهبرد جدید آمریکا تحریم های گسترده علیه ایران است. واشنگتن برای مقابله با نفوذ منطقه ای این کشور روی تعدادی از متحدان منطقه ای خود حساب می کند.
برای آنکه تحریم های آمریکا بتوانند تأثیرات لازم را داشته باشند، باید کشورهای جهان با آن همراه شوند و یک اجماع بین المللی شکل بگیرد.

در همین حال 28 کشور عضو اتحادیه اروپا و در راس آنها سه کشور بزرگ اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا هفته گذشته موضع مشترکی را در حمایت از برجام اتخاذ و اعلام کردند.

برای حفظ برجام، اروپا تدابیر تازه ای را اندیشده و در حال به اجرا گذاشتن آن است. از جمله این تدابیر و اقدامات می توان به فعال سازی قانون مسدود کردن تحریم های آمریکا، حمایت بانک سرمایه گذاری برای تأمین سرمایه گذاری شرکت های اروپایی در ایران، مذاکرات جدی با سویفت و احتمال ایجاد یک مرکز کنترل تراکنش های مالی اروپایی بر اساس مدل سویفت، تضمین خرید نفت خام ایران توسط کشورهای اروپایی و پرداخت وجه آن با یورو و از طرف بانک مرکزی اروپا به بانک مرکزی ایران و همچنین ساز و کارهایی که اروپا بتواند ضررهای احتمالی شرکت های اروپایی در اثر تحریم های آمریکایی را جبران کند، می توان نام برد.

با وجود تمامی تلاش های اروپا، هنوز راهکار مؤثری برای مقابله با تحریم های فراسرزمینی آمریکا به مرحله اجرا نرسیده است. این بدین معنا نیست که اتحادیه اروپا نمی تواند در سال های آینده، ساز و کارهای جدیدی را برای استقلال اقتصادی خود از آمریکا و مقابله مؤثر با قوانین تجاری فراسرزمینی آمریکا به مرحله اجرا بگذارد.

آمریکا با اعمال تحریم های فراسرزمینی خود، شرکت های جهان را بر سر دوراهی تصمیم گیری قرار می دهد. به همه آنها پیام می دهد که میان تعامل با بازار ایران و آمریکا، باید یکی را انتخاب کنند. در صورتی که بازار ایران را انتخاب کنند، ضمن آن که باید رنج تمامی محدودیت های بانکی ومالی و پولی وضع شده از سوی آمریکا را به جان بخرند، اجازه نخواهند داشت در بازار گسترده آمریکا فعالیت داشته باشند. 

رویکرد اروپا در قبال ایران که با رویکرد آمریکا همخوانی ندارد، شاید نقطه آغازی برای اروپا ی ها در رابطه با استقلال تصمیم سازی در قبال آمریکا باشد. آنچه تا کنون مشاهده می شود، قاره سبز قصد ندارد تا درگیر یک جنگ تجاری با آمریکا شود، ولی در همان حال، تصمیم گرفته تا در برابر زیاده خواهی های آمریکا بایستد.

البته در راستای سیاست خنثی کردن تلاش های اروپا برای نجات برجام، باید به اقدامات جدید کنگره آمریکا نیز اشاره کرد.

روز دوشنبه پایگاه خبری واشنگتن فری بیکن از اقدامات تلافی جویانه احتمالی کنگره علیه اروپا به دلیل تلاش برای بقای برجام خبر داده است. این پایگاه خبری از وجود طرحی در کنگره آمریکا برای تحریم احتمالی 'بانک سرمایه‌گذاری اروپا' و قطع دسترسی این بانک اروپایی به نظام مالی آمریکا، در صورت تخطی از تحریم‌های علیه ایران پرده برداشته است.

از ایستادگی احتمالی اروپا در برابر آمریکا در قبال تحریم های ایران بگذریم، پرسش دیگری که مطرح می شود آن است که آمریکا چگونه می تواند کشورهای بزرگی چون روسیه، چین و هند را وادار به فرمانبرداری و همراهی با راهبرد خود علیه ایران کند.

آمریکا در باره پیوستن کشورهای جهان به راهبرد خود در قبال ایران با زبان تهدید با کشورهای جهان سخن می گوید و این موضوع می تواند مانع بزرگی بر سر راه اهداف آمریکا در ایجاد یک ائتلاف بزرگ جهانی علیه ایران باشد.

به جرات می توان گفت که سیاست ایجاد یک ائتلاف بزرگ جهانی علیه ایران برای وادار کردن این کشور به قبول خواست های آمریکا نمی تواند با واقعیات موجود جهانی هم‌خوانی داشته باشد. به دیگر بیان، آمریکا قادر نخواهد بود که تحریم‌هایی به گستره تحریم های پیش از توافق اتمی ایران در سال 2015 را علیه ایران سازمان دهد.

با این وجود، این موضوع را نمی توان انکار کرد که تحریم‌های یکجانبه آمریکا مشکلات و چالش هایی را برای ایران ایجاد خواهد کرد.

اما نگرانی اصلی زمانی ایجاد می شود که راهبرد جدید آمریکا نتواند رفتار جمهوری اسلامی را بر اساس آنچه وزیر امور خارجه آمریکا خواستار آن است، تغییر دهد. بسیاری از ناظران نگران این موضوع هستند که دولت ترامپ که تحت تأثیر افراد ضد ایرانی چون مایک پمپئو و جان بولتون قرار دارد، دولت آمریکا را به سوی مداخله نظامی در ایران هدایت کنند.

'الکسی آرباتف' رئیس مرکز امنیت بین المللی آکادمی علوم روسیه می گوید: 'مرحله جدیدی از تنش بین واشنگتن و تهران می تواند منجر به جنگ جدیدی در خاورمیانه شود.' 

وی سناریو این جنگ احتمالی را چنین توصیف می کند: 'اگر اروپا، چین و روسیه با تلاش های خود نتوانند برجام را نجات دهند و ایران فعالت های غنی سازی خود را از سر بگیرد، یک حمله هوایی اسرائیل به تأسیسات اتمی ایران که با همکاری آمریکا انجام شود، بسیار محتمل خواهد بود. در صورت حمله، ایران نیز با تمام امکات نظامی خود در خاورمیانه به این حمله پاسخ خواهد داد. در نتیجه، آتش جنگ بزرگی در خاورمیانه شعله ور خواهد شد.

ایرنا