العالم- ایران/ سیاسی
دونالد ترامپ پیش از ورود به کاخ سفید تهدید علیه ایران را آغاز کرده بود و در گفتگو با برنامه « میت دِ پرس» در شبکه تلویزیونی ان بی سی به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اشاره کرد و آن را توافقنامه ای وحشتناک توصیف کرد و در پاسخ به این پرسش که چه توافقی می تواند وجود داشته باشد که به ایران پول ندهد گفت: من به صراحت به آنها (ایرانی ها) می گفتم که ما هرگز پول شما را به شما باز نخواهیم گرداند. ما هرگز یکصد و پنجاه میلیارد دلار را به شما باز نخواهیم گرداند. شما هرگز این پول را دریافت نخواهید کرد. این اولین چیزی بود که به آنها می گفتم.
هراس ترامپ از ایران
مرد شماره یک کاخ سفید در همان گفتگوی مذکور می گوید آنها می خواهند کشوری آنچنان ثروتمند و قدرتمند باشند که تسلیحات هسته ای داشته باشند و قصد دارند که کنترل بخش هایی از دنیا را در دست گیرند که شما باور هم نخواهید کرد.
تهدید ایران با خروج از برجام
ترامپ بر این تصور بود که با اعلام خروجش از برجام، اروپاییها او را همراهی خواهند کرد و از طرفی ایران واکنشی تند نشان داده و از برجام متقابلا خارج خواهد شد اما رفتار و تصمیم ایران و اروپا برای ماندن در برجام و حمایت بسیاری از کشورهای دیگر از این تصمیم، معادلات را هر چند سخت اما به سمت و سویی دیگر برد.
تهدید پس از خروج از برجام
رئیسجمهوری آمریکا یک روز پس از خارج کردن این کشور از برجام، بار دیگر جمهوری اسلامی را تهدید کرد و گفت که «ایران یا باید مذاکره کند یا اتفاق دیگری خواهد افتاد»
حسن روحانی هم روز ۹ اردیبهشت سال جاری در تماس با امانوئل مکرون همتای فرانسویاش گفت که «برجام و هر موضوع دیگری به بهانه آن به هیچوجه قابل مذاکره نیست».
ترامپ اظهار داشت: «من به ایران توصیه میکنم برنامه هستهایش را از سر نگیرد. من به آنها قویا توصیه میکنم. اگر دست به چنین کاری بزنند با عواقب جدی روبرو میشوند».
این موضع آمریکا با انتقاد کشورهای اروپایی روبرو شده و آنها در عین حال از تهران خواستهاند که به برجام پایبند باشد چون در این صورت اتحادیه اروپا تحریمهای تهران را باز نمیگرداند.
بازگشت تحریم ها
وزارت خزانهداری آمریکا هم اعلام کرد که تحریمهای تعلیق شده ایران ظرف ۹۰ و ۱۸۰ روز باز میگردد ضمن اینکه ایالات متحده مجوزهای صادره برای فروش هواپیماهای تجاری ایرباس و بوئینگ به ایران را پس میگیرد.
«جاکوب هیلبران» سردبیر «نشنال اینترست» میگوید هیچ یک از اقدامات ترامپ و یا لفاظی های او نباید شگفتیآفرین باشند. علیرغم آنکه ترامپ شعار نخست امریکا را سر می دهد، اولین عنصر اصلی او «تندرو» بودن است. ترامپ موضع خصمانه و تندی در قبال ایران دارد. «وحشتناک» و «دیوانه وار» چند اصطلاحی هستند که او برای توصیف توافق هستهای از آن استفاده کرده است. دلیل بیزاری او از برجام مشخص است. برجام در زمان باراک اوباما حاصل شد و مذاکرات در آن زمان صورت گرفت. ترامپ با کنار گذاشتن «اچ ار مک مستر» مشاور امنیت ملی خود و «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجهاش و جایگزین کردن آنان با بولتون و پمپئو نشان داد که سیاست تغییر رژیم را با جدیت دنبال می کند. ترامپ هرگونه موانعی را برای از بین بردن توافق هستهای با ایران از سر راه برداشت. اما آیا او در عمل نیز اقدام شدیدی را علیه ایران اتخاذ خواهد کرد؟ صحبت از تغییر رژیم راحت تر از عملی کردن آن است. او میخواهد در قبال ایران چه کند؟ بولتون در این باره گفته است که امریکا سرسختانهترین مسیر را برای فلج کردن اقتصاد ایران در پیش خواهد گرفت و در این راستا تحریم ها را اجرایی می کند. ترامپ مدعی شده که اگر با برجام موافقت می کرد مسابقه تسلیحات هستهای در خاورمیانه به راه می افتاد با این حال، به نظر می رسد واقعیت دقیقا وارونه است.دموکرات ها بلافاصله اعلام کردند که اقدام ترامپ اشتباهی تاریخی بوده است. سناتور مارک وارنر اظهار داشت که ترامپ و تصمیم اخیرش باعث ایجاد شکاف و تنش در روابط امریکا با متحداناش می شود. اروپایی ها سعی خواهند کرد تا برجام را حفظ کنند».
و تهدیدی دیگر
تقریباً روشن بود که او سخنان حسن روحانی در جمع نمایندگیهای خارجی ایران را بیپاسخ نمیگذارد و پاسخاش نیز چندین و چند درجه تندتر و تهاجمیتر و تهدیدآمیزتر از سخنان روحانی خواهد بود.
روحانی دیروز ترامپ را اینگونه خطاب قرار داد: امروز سخن گفتن با امریکا معنایی جز تسلیم و پایان دستاوردهای ملت ندارد. و آقای ترامپ! ما مرد شرف و ضامن امنیت آبراه منطقه در طول تاریخ هستیم ؛ با دم شیر بازی نکنید، پشیمان کننده است.
دونالد ترامپ هم در پیامی توئیتری خطاب به حسن روحانی رئیس جمهور ایران نوشت: دیگر هرگز ایالات متحده را تهدید نکن، شما تاوان آن را خواهید داد بطوریکه در طول تاریخ افراد کمی چنین تاوانی دادهاند. ما دیگر کشوری نخواهیم بود که کلمات جنونآمیزتان درباره خشونت و مرگ را تحمل کنیم. مراقب باش!
اما با وجود تمام این تحریم ها امروز شاهد مقابله موافقان و مخالفان سیاستهای ترامپ در افکار عمومی داخلی آمریکا و نیز در سطح منطقه و دنیا هستیم که مشخص نیست تا چند ماه آینده که انتخابات کنگره در پیش است این روند به چه شکل باقی خواهد ماند. از این رو در فضای مبهم داخلی آمریکا و در حالی که سیاست خارجی آمریکا در آن سوی مرزهایش بعضا بدون نتیجه و در خلاء باقی مانده، نیاز است تا بادبانها را جمع کرده و کشتی برجام را همسو با امواج برانیم. به طور قطع در هوای متلاطم فعلی درگیر شدن با موجهای بلند و سهمگین کارساز نخواهد بود.