العالم ـ گزارش
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، با یک چالش قابل توجه دیگر سیاسی از سوی نهادهای قانونگذاری این کشور روبرو شد. مجلس سنا با انتقاد از رویکردهای ترامپ، دو قطعنامه را علیه عربستان سعودی در زمینه ادامه تجاوز به یمن و قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار منتقد پادشاهی ریاض به تصویب رساند.
نکته جالب در این دو اقدام سناتورهای آمریکایی در این موضوع نهفته است که اکنون جمهوریخواهان در سنا اکثریت را دارند و با این تصمیم گیری به صراحت در مقابل خواسته رئیس جمهوری هم حزبی خود ایستاده اند.
سناتورهای آمریکایی با ۵۶ رأی موافق در برابر ۴۱ رأی مخالف از پیش نویس قطعنامه توقف حمایت نظامی از ائتلاف عربستان جهت حمله به یمن را خواستار شدند. در این زمینه سناتورها در موافقت با طرح پیشنهاد شده از سوی «برنی سندرز» بر پایان دادن به پشتیبانی آمریکا از ائتلاف نظامی علیه یمن رای دادند. در قطعنامه مربوط به خاشقچی که به وسیله «باب کورکر» پیشنهاد شد، سناتورها «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی را مسوول قتل این منتقد دربار سعودی در کنسولگری عربستان در ترکیه معرفی و محکوم کردند.
بی اعتبار کردن ترامپ
تحلیلگران بر این اعتقادند که هدف سیاستگذاران آمریکایی بی اعتبار کردن دونالد ترامپ است زیرا وی بدون توجه به گزارش نهادهای اطلاعاتی این کشور و سازمان های بین المللی، مقام های عربستانی را بی گناه جلوه می دهد؛ از آن ها دفاع می کند و بر ادامه روابط دوجانبه تاکید دارد.
تارنمای نشریه «بیزینس اینسایدر» در گزارشی نوشت جمهوریخواهان سنا در یک حرکت اعتراضی نسبت به سیاست های ترامپ، به صورت رسمی «محمد بن سلمان» را به علت قتل روزنامه نگار مخالف محکوم کردند.
به نوشته این گزارش، قطعنامه مشترک دو حزب که غیرالزام آور است باید در مجلس نمایندگان آمریکا نیز به تصویب برسد و سپس به میز رئیس جمهوری راه پیدا کند. البته دونالد ترامپ پیش از این گفته بود که به علت اهمیت روابط واشنگتن با ریاض، این اقدام سنا تاثیر عمیقی بر رابطه دو کشور خواهد داشت؛ از آنجاکه این اقدام قانونگذاران در تعارض آشکار با موضعگیری های ترامپ در قبال ریاض قرار دارد وی هر دو قطعنامه را وتو خواهد کرد.
این حمایت گسترده و محکم ترامپ از مقام های سعودی به ویژه در پرونده خاشقچی در حالی صورت می گیرد که آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سی.آی.ای) با اطمینان بسیار بالا ولیعهد سعودی را دستور دهنده اصلی و عامل قتل روزنامه نگار معرفی کرده است.
تارنمای شبکه تلویزیونی سی.ان.ان هم در زمینه محکومیت دوگانه عربستان از سوی مجلس سنای آمریکا نوشت سناتورها با این اقدام تلاش می کنند تا فشارها بر دونالد ترامپ که خود را حامی تمام عیار پادشاهی عربستان قرار داده است، افزایش دهند. آن ها همچنین با قطعنامه خود در زمینه لزوم پایان دادن به جنگ یمن نارضایتی از نوع مدیریت رئیس جمهوری بر روابط واشنگتن با ریاض و همچنین سیاست های سعودی را نشان دادند.
به گزارش ایرنا به نقل از گزارش این شبکه خبری، اقدام اخیر قابل ملاحظه ترین شکاف سیاسی و انتقاد از عربستان از سوی کنگره در چند دهه اخیر ارزیابی می شود. بنا بر تحلیل سی.ان.ان رای سناتورها در مورد یمن هم بازتاب نارضایتی سناتورهای هر دو حزب از نادیده گرفته شدن حقوق بشر در این جنگ است ضمن اینکه انتقاد از سیاست های ولیعهد عربستان و حمایت های ترامپ از ریاض به رغم گزارش نهادهای امنیتی هم بخشی از این نارضایتی را تشکیل می دهد.
رویکردهای کنگره علیه ترامپ و سعودی ها تندتر می شود
کارشناسان مسائل داخلی آمریکا اعتقاد دارند ممکن است رویکردهای مخالف با ترامپ در مجلس نمایندگان و کنگره آمریکا افزایش یابد زیرا اکثریت در آن ها از ابتدای سال بعد به دموکرات ها منتقل می شود. روزنامه «واشنگتن پست» در گزارشی به روز پر کار سناتورها علیه خط مشی های کاخ سفید در قبال ریاض پرداخت و عنوان کرد که سنا در تعارضی آشکار با رویکردهای ترامپ به انتقاد از سیاست های عربستان پرداخت.
این گزارش با اشاره به مخالفت رئیس جمهوری آمریکا با گزارش سازمان های اطلاعاتی این کشور پیش بینی کرد در سال آینده و با وقوع تغییرات در مجلس نمایندگان و ترکیب کنگره، رویکردها علیه ترامپ و سعودی ها تندتر شود. حتی این احتمال وجود دارد که با وجود مقاومت های دولت ترامپ، اقدامات تنبیهی گسترده تری همچون تحریم و حتی متوقف کردن فروش تسلیحات در دستور کار قرار گیرد.
سناتور «کریس مورفی» پس از این دو رای گیری عنوان داشت که سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه نشان دادند برخی اوقات حاضرند از اقدامات رئیس جمهوری پشتیبانی کنند و گاهی در حوزه سیاست خارجی در مقابل رئیس جمهوری موضع بگیرند. وی که سابقه طولانی در حمایت از سیاست های عربستان سعودی دارد تاکید کرد «ایالات متحده اکنون از طریق سنا اعلام کرد که حمایش از ائتلاف سعودی نامحدود نیست».
این رای سنا در حالی بیان شد که در ابتدای هفته رهبران مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کردند با هر قطعنامه ای که به موضوع جنگ یمن مربوط باشد مخالفت می کنند. آن ها سعی داشتند تا مانع هر تلاشی از سوی سناتورها علیه همکاری های عربستان و آمریکا شوند. بر اساس گزارش این روزنامه، به اعتقاد تحلیلگران و از جمله برخی سناتورها، تشکیل یک ائتلاف قوی تر از دو حزب در سال آینده می تواند چالش های بزرگتری را برای ترامپ ایجاد کند. یکی از دموکرات های برجسته که در مجلس آینده هم بسیار اثرگذار خواهد بود عنوان کرد رهبران حزب دموکرات قول داده اند در سال آتی در وضع موجود مجلس تغییراتی را ایجاد کنند.
تارنمای شبکه «الجزیره» نیز در گزارشی موضوع تقابل سناتورها با عربستان سعودی را بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: پیش نویس طرح سنا در زمینه جنگ یمن، برای اولین بار پس از 45 سال «قانون نیروهای جنگی» (War Powers Act) را بار دیگر مطرح کرد. کنگره این قانون را در دهه 1970 و در دوره ریاست جمهوری «ریچارد نیکسون» برای متوقف کردن استفاده از نیروهای آمریکایی در جنگ ویتنام تصویب کرده بود. اکنون ممکن است کنگره محکومیت رئیس جمهوری را به علت استفاده از ارتش این کشور در جنگ یمن بدون اخذ مجوزهای قانونی به جریان اندازد.
حامیان این قطعنامه می گویند همین رویکرد را در قبال نیروهای آمریکایی در یمن در مجلس بعدی آمریکا هم دنبال می کنند. به نظر می رسد دموکرات هایی که سال آینده کنترل مجلس نمایندگان را در دست می گیرند به شدت خواستار پایان جنگ در یمن باشند؛ با این حال ممکن است در صورت تنگ تر شدن عرصه بر ترامپ، جمهوریخواهان که کنترل سنا را در اختیار خواهند داشت، به کمک رئیس جمهوری بشتابند.