العالم ـ گزارش
به دنبال خروج نیروهای ارتش یمن و انصارالله از بندر الحدیده، سازمان ملل در بیانیهای رسما اجرای تعهدات نیروهای یمنی را تایید کرد. مسئولان ارتش یمن و انصارالله با عقب نشینی از بندر الحدیده آن را تحویل نیروهای گارد ساحلی وابسته به سازمان ملل دادند.
عملیات خروج نیروهای یمنی از بندر الحدیده مطابق توافقاتی است که در گفتوگوهای صلح استکهلم ( پایتخت سوئد) به دست آمده است مطابق بخشی از مفاد این توافقات قرار شده است که نیروهای یمنی از بندر الحدیده خارج شده و آن را در اختیار سازمان ملل قرار دهند از سوی دیگر نیروهای وابسته به عبدربه منصور هادی (دولت مستعفی یمن) نیز باید بخش شرقی الحدیده و همچنین جاده الحدیده به صنعا را در اختیار سازمان ملل قرار داده و از این مناطق عقب نشینی کنند که تا کنون خبری اجرای تعهدات آنان نیست.
گروههای یمنی بعد از یک هفته گفتوگو زیر نظر سازمان ملل، روز پنجشنبه (15 آذر ماه 1397) در استکهلم سوئد اعلام کردند به توافقی برای آتشبس در شهر بندری الحدیده دست پیدا کردند.
سپس ۱۵ کشور عضو شورای امنیت روز پنجشنبه (29آذر ماه 1397) بعد از جدالهای چند روزه بر سر دو قطعنامه رقیب جهت تأیید آتشبس یمن سرانجام پیشنویس تهیه شده توسط انگلیس را به تصویب رساندند.
انگلیس و آمریکا دو پیشنویس رقیب در شورای امنیت توزیع کرده بودند. روسیه با پیشنویس آمریکا به دلیل آنکه اتهاماتی را علیه ایران مطرح میکرد، مخالف بود. اعضا، سرانجام پنجشنبه شب بر سر رأی به پیشنویس انگلیس توافق کردند و شورای امنیت قطعنامه شماره ۲۴۵۰ را به تصویب رساند.
این قطعنامه توافق استکهلم را تأیید کرد و از آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل خواست در اسرع وقت پیشنهاداتی را برای حمایت کامل سازمان ملل از این آتشبس ارائه کند. این قطعنامه به وضعیت سخت انسانی در یمن هم اشاره کرد و از تلاشهای سازمان ملل برای ایجاد یک روند سیاسی فراگیر حمایت کرد.
یمن از سال ۱۳۹۴ هدف حمله نظامی عربستان سعودی و برخی کشورهای عربی متحد ریاض در قالب "ائتلاف عربی" قرار گرفته این ائتلاف همچنین از حمایت سیاسی، تسلیحاتی و لجستیک آمریکا، انگلیس و فرانسه برخوردار بوده است.
طبق گزارشهای سازمان بهداشت جهانی و صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) از زمان حمله عربستان تا کنون بیش از ۱۰ هزار نفر از جمله ۲۲۰۰ کودک در یمن کشته شدهاند این درحالی است که روزنامه واشنگتنپست سوم آگوست ۲۰۱۸ طی گزارشی نوشت که آمار کشتهها از ۵۰ هزار نفر فراتر رفته است.
کارشناسان سازمان ملل، یمن را صحنه بزرگترین بحران بشری در جهان توصیف میکنند. ۲۲ میلیون نفر که ۷۵ درصد جمعیت یمن را تشکیل میدهند نیازمند کمکرسانی و حمایت بشردوستانه هستند. از این میان، ۸.۴ میلیون نفر نمیدانند وعده غذایی بعدیشان تأمین خواهد شد یا خیر؟.
با توجه به مفاد قطعنامه سازمان ملل درباره یمن، برای خروج نیروهای حاضر در بنادرالحدیده، الصلیف و رأس عیسی به شمال صنعا 14 روز و هم چنین برای خروج این نیروها از الحدیده در مرحله دوم و بازگشت آنها به پایگاه های خارج از مرزهای شمالی 21 روز مهلت تعیین شده است که هم اکنون نیروهای یمنی و انصارالله اجرای تعهدات خود را آغاز کرده اند ولی تاکنون خبری از اجرای تعهدات طرف مقابل نیست.
این درحالی است که پیش از این انصارالله اعلام کرده بود که ائتلاف سعودی ـ اماراتی قصد به شکست کشاندن توافقات سوئد را دارند. "فضل ابوطالب" دبیرکل دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن انصارالله روز یکشنبه (2 دی ماه 1397) با اشاره به ادامه نقض آتشبس در الحدیده از سوی ائتلاف سعودی - اماراتی با وجود توافق سوئد گفته بود که امارات قصد دارد از طریق مزدورانش، این توافق را به شکست بکشاند.
در همین حال "یحیی السریع" سخنگوی نیروهای مسلح یمن روز جمعه (7 دی ماه 1397) در گزارشی از آخرین تحولات میدانی در استان الحدیده خاطرنشان کرده بود که ائتلاف سعودی طی 24 ساعت گذشته 158 مرتبه آتش بس الحدیده را نقض و مناطق مختلف این استان را بمباران کرده و یا هدف حملات خمپاره ای و توپخانه ای قرار داده است.
این درحالی است که در پی مذاکرات طرف های یمنی و اعلام "مارتین گریفیتس" نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن، آتش بس در یمن از 27 آذرماه 1397 آغاز شده اما مقام های یمنی تاکنون از نقض مکرر آتش بس از سوی نیروهای متجاوز و مزدوران وابسته به ائتلاف سعودی خبر داده اند.
حالا پس از گام عملی نیروهای یمنی و انصارالله در اجرای توافق سوئد و خروج از بندر الحدیده و تحویل این بندر به سازمان ملل و عدم اجرای تعهدات نیروهای وابسته به رییس جمهور مستعفی یمن که مورد حمایت ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی است، انصارالله نسبت به نقض قطعنامه سازمان ملل از سوی طرف مقابل به شدت هشدار داده است.
"ضیف الله الشامی" سخنگوی دولت نجات ملی یمن مستقر در صنعاء روز شنبه (8 دی ماه 1397) ساعاتی پس از تحویل بندر الحدیده به گارد ساحلی وابسته به سازمان ملل، با هشدار در باره تشدید درگیری ها خاطرنشان کرد که طرف مقابل درگیر در یمن (دولت مستعفی یمن) هنوز هیچ اقدامی انجام نداده در حالی که باید به اجرای تعهداتش پایبند باشد.
وی از سازمان ملل خواست که طرف مقابل را ملزم کند تا به تعهداتش طبق توافق سوئد پایبند باشد و هشدار داد که هیچ کس نمی تواند ملت یمن را فریب دهد و در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به تعهداتش، درگیریها تشدید خواهد شد.
سخنگوی دولت نجات ملی یمن با بیان اینکه صنعاء اجازه نقض توافق سوئد را نمیدهد، گفت که تاکنون جاده صنعاء - الحدیده بازگشایی نشده چون که طرف مقابل هنوز از آن خارج نشده است. وی از کمیته نظارت وابسته به سازمان ملل خواست که طرف مقابل را به اجرای تعهداتش در مرحله اول یعنی عقبنشینی از بخش شرقی شهر الحدیده و بقیه بخشهای حساس بر اساس توافق ملزم کند.
با توجه به اجرای بخش اول تعهدات نیروهای یمنی و انصارالله و از سوی دیگر تعلل طرف مقابل (دولت مسعتی یمن) در اجرایی کردن تعهدات خویش از جمله خارج نشدن از بخش شرقی الحدیده و خودداری از عقب نشینی از جاده صنعاء ـ الحدیده، به نظر می رسد که هشدارهای مکرر مقامات یمنی و انصارالله در باره تحرکات طرف مقابل که از حمایت عربستان، امارات و غرب به ویژه آمریکا برخوردار است، در خصوص به شکست کشاندن توافق سوئد بی دلیل نبوده و درحال گرفتن رنگ واقعیت به خود است.
این وضعیت درحالی رخ داده که سازمان ملل تا کنون در برابر هشدارهای نیروهای یمنی و انصارالله در خصوص تعلل نیروهای مورد حمایت دولت مستعفی یمن موضعی نگرفته و در عمل به نظر می رسد که گویا توافق نانوشته ای برخلاف توافق سوئد و قطعنامه سازمان ملل در خصوص یمن در حال اجراست.
با این حال هنوز نمی توان نتیجه گیری قطعی کرد بلکه باید منتظر ماند و روند اجرای توافق سوئد را در روزهای آینده به نظاره نشست.
احمد نیکنام