العالم ـ گزارش
این انفجارهای مشابه چهارشنبه 24 بهمن در سیستان و بلوچستان ایران و پنجشنبه 25 بهمن در بخش هندی کشمیر رخ داد. هر دو انفجار پیام های مشترکی را مخابره کردند. هر دو انفجار نیروهای نظامی در مرزهای دو کشور ایران و هند با پاکستان را هدف قرار دادند و هر دو با استفاده از خودروی بمب گذاری شده با سبک هدایت راننده ای انتحاری در مسیر حرکت نظامیان دو کشور ایران و هند.
محمدبن سلمان ولیعهد سعودی شامگاه یکشنبه 28 بهمن (4 روز بعد از انفجار اتوبوس سپاه پاسداران و 3 روز بعد از انفجار کشمیر هند با فرصتی کافی به امید تصاعد تنش ایران و هند با پاکستان) برای انجام سفر دو روزه رسمی وارد اسلام آباد پایتخت پاکستان شد و امروز سه شنبه 30 بهمن به هند و سپس روزهای چهارشنبه و پنجشنبه به چین سفر خواهد کرد.
پیش از ورود بن سلمان، عادل الجبیر وزیر مشاور در امور خارجه وارد اسلام آباد شده بود.
تیم بزرگی از نیروهای ویژه به نام حفاظت بن سلمان از چند روز قبل وارد پاکستان شده بودند تا جوانب امنیتی این سفر را بررسی کنند.
پیام دو انفجار زاهدان و کشمیر
انفجار اتوبوس حامل نیروهای سپاه پاسداران ایران در استان سیستان و بلوچستان باعث شهادت 27 تن و مجروحیت تعدادی دیگر شد.
این انفجار توسط خودروی انتحاری تروریستهای تکفیری غروب روز چهارشنبه 24 بهمن در محدوده چانعلی جاده خاش-زاهدان رخ داد. اتوبوس 40 سرنشین داشت.
گروه تروریستی جیشالعدل که پیشتر نیز مسئولیت حملات دیگری را در ایران برعهده گرفته بود با انتشار بیانیهای در کانال تلگرامی خود مسئولیت این انفجار را پذیرفت.
انفجار سیستان و بلوچستان قرار بود رابطه ایران و پاکستان را به سوی تنش ببرد تا زمینه ورود محمد بن سلمان به اسلام آباد در سایه این تصاعد تنش فراهم شود؛ آتش تهیه ای برای ورود امن تر ولیعهد سعودی به اولین سفر پاکستانی خود بعد از ولایتعهدی.
در بخش هندی هم، انفجار کشمیر با 44 کشته از نیروهای پلیس هند و در حجم کشتاری بی سابقه طی سال های اخیر، یک پیام واضح با این مضمون داشت: یا دهلی نو، ملاحظات ولیعهد سعودی را در سفر به آن کشور درباره شراکت با ایران به خصوص در بندر استراتژیک چابهار خواهد پذیرفت یا صدای انفجارها را همچنان از کشمیر و نیز مجاورت بندر چابهار خواهد شنید.
به نظر می رسد رژیم های عربستان سعودی و امارات از شکستن حصار ژئوپولتیکی هند با ورود به این بندر راهبردی و نیز تلاش های تهران و دهلی نو برای ثبات سازی و توسعه در افغانستان از رهگذر همکاری های اقتصادی در پروژه هایی مانند چابهار ناخرسند هستند.
چه کسانی از رونق چابهار هراس دارند؟
رویدادهای دیدنی این روزها در بندر چابهار می تواند محرک عملیات های مخرب باشد.
انفجار سیستان و بلوچستان در حالی رخ داد که بندر چابهار در این استان قرار است یک هفته دیگر (7 اسفندماه 97) میزبان سرمایه گذاران خارجی در «نمایشگاه بین المللی فرصت های سرمایه گذاری خارجی» با حضور 100 شرکت از 35 کشور باشد.
عبدالرحیم کردی مدیر عامل منطقه آزاد چابهار در گفت وگو با یورونیوز در حاشیۀ برگزاری هشتمین جشنوارۀ بینالمللی مد و لباس فجر در چابهار با اشاره به استقبال و توجه ویژۀ سرمایهگذاران داخلی و خارجی به این منطقه گفت: «در سه سال گذشته بیش از 300 شرکت خارجی از 15 کشور جهان شامل140 شرکت تولیدی در چابهار به ثبت رسیده است.»
کردی حضور سرمایهگذاران کشورهای آسیای میانه، افغانستان، چین، هند و ایتالیا را در این منطقه، چشمگیر عنوان کرد و با اشاره به قرارداد هند برای ساخت و بهره برداری 10 ساله از فاز یک بندر شهید بهشتی چابهار، این قرارداد را یکی از بهترین انواع قراردادها نامید.
به گفته مدیر عامل منطقه آزاد چابهار، «توافقنامۀ چابهار بین ایران، هند و افغانستان، زمینۀ خوبی برای حضور آن دسته سرمایهگذاران سه کشور افغانستان، هند، چین و همینطور برای سرمایهگذاران اروپایی است که قصد حضور در بازارهای منطقه را دارند... دربارۀ قرارداد هند [در فاز یک بندر شهید بهشتی] نیز، شرکت هندی به مدت 10 سال با تجهیزاتی که در منطقه مستقر میکند، بهره برداری از این بندر را به عهده خواهد داشت و بعد از 10 سال مالکیت آن به سازمان بنادر و دریانوردی ایران منتقل خواهد شد و ادارۀ آن هم در اختیار خود ما خواهد بود.»
حدود دو ماه به عقب تر بازگردیم زمانی که ایران در تدارک همایشی دیگر برای « فرصت های سرمایه گذاری در چابهار» با حضور سرمایهگذاران داخلی بود.
ساعت 9 و 30 دقیقه روز 15 آذرماه گذشته عاملی انتحاری با خودروی وانت حامل مواد منفجره، در اقدامی تروریستی قصد ورود به مقر انتظامی چابهار را داشت که با اقدام به موقع عوامل انتظامی موفق به ورود نشد و چون ناکام مانده بود اقدام به انفجار خودرو کرد. ستوان دوم داریوش رنجبر و ناصر درزاده دو تن از همرزمان نیروی انتظامی در این اقدام به شهادت رسیدند.
مهرماه سال جاری نیز اعضای این گروه تکفیری، با حمله به یکی از پاسگاههای مرزی در استان سیستان و بلوچستان، 15 سرباز پاسگاه به گروگان گرفتند و به پاکستان منتقل کردند.
واقعیت دست داشتن رژیم عربستان سعودی در هر دو انفجار سیستان و بلوچستان ایران و کشمیر هند با نگاه نگران سعودی ها و اماراتی ها به نقطه ثقل اقتصادی جدید منطقه یعنی بندر چابهار را در دو اظهار نظر عادل الجبیر وزیر مشاور در امور خارجی وزارت خارجه عربستان نیز می توان دریافت.
1-ظهور سعودی در جایگاه مدافع پاکستان بعد از اظهارات فرمانده سپاه
الجبیر در پاکستان و بعد از اظهارات فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: اتهام ایران به پاکستان را درباره دست داشتن در حمله به سپاه پاسداران در شهر زاهدان عجیب می دانیم.
او سپس روز دوشنبه و بعد از سفر پاکستان با ادعای اینکه ایران بزرگترین حامی تروریست است، اظهار کرد که اتهام ایران به عربستان مبنی بر دخالت در حادثه تروریستی سیستان و بلوچستان تحریف اذهان مردم ایران است.
الجبیر ترجیح داد در پاکستان تنها به آن بخش از اظهارات فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بپردازد که خطاب به دولت پاکستان بود و هیچ حرفی از تصریح سرلشگر محمد علی جعفری به نقش عربستان سعودی و امارات نکرد؛ به عبارت دیگر ترجیح داد روابط ایران و پاکستان را تنش آلودتر کند و اولویت را در دفاع از سعودی ها و اماراتی ها ندید. در واقع عادل الجبیر دقیقا روی همان هدفی تمرکز کرد که انفجار سیستان و بلوچستان نیز دنبال می کرد؛ افزایش تنش تهران و اسلام آباد در آستانه سفر محمد بن سلمان.
2-تعهد به کاهش تنش بین پاکستان و هند پیش از سفر ولیعهد سعودی به دهلی نو
روز گذشته (دوشنبه) رسانه های سعودی تیتر زدند که «ریاض متعهد شده تنش بین هند و پاکستان را کاهش دهد».
این قول را هم الجبیر در کنفرانس مطبوعاتی اسلام آباد روز دوشنبه در حالی داد که بمب گذاران انتحاری کار خود را کرده بودند و پاکستان سفیر خود را از دهلی نو برای رایزنی درباره تنش جدید با هند فراخوانده بود.
الجبیر مدعی شد که «هدف عربستان کاهش تنش ها بین دو همسایه و جستجوی راه حل مسالمت آمیز اختلافات است.»
آتش تهیه چانه زنی سعودیها با هند
الجبیر نگفت که چرا باید آتش تهیه ورود محمد بن سلمان به پاکستان و چانه زنی با هند دو انفجار مرگبار در حوزه مشارکت سرمایه گذاری هند و ایران (سیستان و بلوچستان) و حوزه امنیتی حساس هند و پاکستان (کشمیر) باشد.
به گزارش ایرنا، آن کس که خالق بحران و تنش است، خود، راه های کاهش آن را هم می شناسد. واقعیت این است که پیش درآمد و بهانه ورود ولیعهد سعودی به چانه زنی و اقناع مقام های هندی برای قطع روابط با ایران همین انفجارها خواهد بود؛ استفاده همزمان از حربه تطمیع و تهدید.
قطعا هوشمندی هندی ها اجازه نخواهد داد که دهلی نو خود را در وابستگی به عربستان سعودی ببیند یا فرصت همکاری و ورود به خاورمیانه و آسیای میانه را از دروازه طلایی ایران از دست بدهد اما خلق بحران و سپس پیشقدم شدن برای حل آن از سوی سعودی ها نظیر انفجارهای زاهدان و کشمیر با هدف کسب امتیاز، پیش از سفر محمد بن سلمان به دو کشور هند و پاکستان، ضرورت همکاری های امنیتی، سیاسی و اقتصادی تهران و دهلی نو را بیش از پیش آشکار می کند.