العالم- ایران/ سیاسی
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پیش از ظهر امروز (یکشنبه) در همایش «چندجانبه گرایی در سیاست خارجی ایران، ظرفیت‌ها و راهبردها» در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران طی سخنانی درباره استقلال گفت: بعد خارجی استقلال بسیار پررنگ است. استقلال به این معناست که ما برای ادامه حیات و اینکه بتوانیم حیات داشته باشیم، متکی به دیگران نباشیم. داشتن استقلال در عرصه سیاست خارجی به این معنا نیست که از دنیا منفک باشیم.
وی با اشاره به اظهارات مقامات آمریکایی درباره حمایت از عربستان عنوان کرد: «لیندسی گراهام» یکی از سناتورهای آمریکایی دیروز باز عنوان کرد اگر یک هفته از عربستان حمایت نکنیم، فارسی صحبت می‌کنند. بعضی دوستان می‌گویند ترامپ و دار و دسته‌اش صادق‌ترین افراد هستند و هر آنچه در دل مسئولان آمریکایی است را به زبان می‌آورند. همه مسئولان آمریکایی این اعتقاد را کم و بیش داشتند که دولت عربستان نمی‌تواند بدون حمایت آنها حیات داشته باشد.
*خواستیم که برای ادامه حیات خود وابسته به این و آن نباشیم
ظریف اضافه کرد: استقلال معنایش این است که هیچ کس نتواند این حرف را درباره ایران بزند. ما نه تنها بدون حمایت آمریکا 40 سال است زندگی کردیم، بلکه علیرغم فشار آمریکا 40 سال زندگی کردیم، این به معنی جدا شدن و دعوا کردن با دنیا نیست و جدا شدن از دنیا و درگیری با دنیا نیست، بلکه به معنای این است که ما قبول کردیم و خواستیم و خودمان انتخاب کردیم.
وی افزود: ما خواستیم که برای ادامه حیات خود وابسته به این و آن نباشیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: این خواستن ما به معنای دعوا با این و آن و گزک و بهانه دادن به این و آن نیست که علیه ایران استفاده کنند و از ایران برای دنیا یک چهره امنیتی بسازند، همانطور که در حوزه هسته‌ای توانستند این کار را بکنند و ایران را به تهدید امنیتی برای دنیا تبدیل کردند.
وی افزود: این بدان معنا نیست که مضیقه اقتصادی همراه آن است. همراه آن هست، ولی اینکه یک کشوری موضوع تحریم فصل هفتم شورای امنیت می‌شود، یعنی این است که آن کسی که خواسته این کار را بکند، ما را به تهدید امنیتی تبدیل کرده است. لازمه استقلال ما این نبوده که به شورای امنیت برویم و درگیری با کسی پیدا کنیم، ولی لازمه استقلال ما این بوده که بتوانیم امروز ادعا کنیم که ما می‌‌توانیم بدون آمریکا و غرب و حتی با فشار آمریکا و غرب سرپای خود بایستیم. سختی و دشواری حتما خواهد داشت، ولی اینکه نتواند راجع به جمهوری اسلامی این حرف را بزند که اگر یک هفته از ایران دفاع نکنیم و 40 سال پشت ایران نباشیم، ایران مثلا - با احترام به دوستان روسی ما - روسی صحبت کند.
وزیر خارجه با بیان اینکه به روابط راهبردی با روسیه و چین صد در صد اعتقاد دارم، گفت: کسی نمی‌تواند بگوید با فشار غرب ما چینی صحبت کنیم.
ظریف با بیان اینکه ما در حال تجربه درون زایی هستیم، گفت: درون زایی به معنای جدا شدن از دنیا نیست. سیاست خارجی تببین ماهوی‌اش، زاییده انقلاب است، نمی‌توانیم از انقلابی که مبتنی بر استقلال خواهی بوده توقع داشته باشیم که سیاست خارجی‌اش دنباله سیاست خارجی دوره قبل باشد، این غیرممکن است.
به گزارش فارس، وی با طرح این سؤال که چرا این سیاست خارجی باید همه جانبه‌نگر باشد؟ پاسخ داد: همه جانبه‌گری یعنی دو مفهوم را باید بپذیریم، یک مفهوم این است که دنیا دیگر در یک منطقه جغرافیایی خلاصه نمی‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: پیش از این همه اتفاقات عالم در غرب رخ می‌داد و هر اتفاقی که در هر جای دنیا رخ می‌داد، غرب تصمیم گیر اصلی بود. آن دنیا دیگر وجود ندارد، امروز در دنیای پساغربی زندگی می‌کنیم. امروز نه غرب انحصار تحولات را دارد نه انحصار تصمیم‌گیری برای تحولات را. در چنین جهانی نگرش به غرب و شرق مبنا ندارد و باید نگرش همه جانبه داشته باشید. شرقی‌ها نگاه به غرب و غربی‌ها هم نگاه به شرق می‌کنند.
وی گفت: آیا چین می‌تواند روابطش را با آمریکا و اروپا فراموش کند؟ چرا برخی محدودیت‌ها را چینی‌ها برای ما قائلند چون نمی‌خواهند روابطشان با آمریکا را فراموش کنند.
ظریف ادامه داد: امروز در دنیای همه جانبه زندگی می‌کنند و به همین خاطر نیاز داریم نگرشمان از لحاظ مراکز قدرت همه جانبه باشد. مراکز قدرت متحول و متکثر شده و منابع قدرت هم چنین شده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از اظهاراتش عنوان کرد: این اولین باری نیست که آمریکا یکجانبه‌گرایی را دنبال کرده است. یکجانبه‌گرایی همیشه به عنوان یکی از انتخاب‌های آمریکا بوده است، ولی در چند دولت آمریکا، یکجانبه‌گرایی به عنوان یک سیاست اصلی دنبال شده یکی در دولت بوش پسر و دیگری در دولت آقای ترامپ بود.
*حرکت مذبوحانه ورشو به این خاطر بود که می‌فهمند یکجانبه‌گرایی مشروعیت ندارد
وی افزود: حرکت مذبوحانه‌ای که در ورشو کردند، به خاطر اینکه می‌فهمند یکجانبه‌گرایی مشروعیت ندارد. چرا به ورشو رفتند؟ و چرا به قول خودشان اتحاد اراده‌ها را برای حمله به عراق درست کردند؟ آیا آمریکا به قدرت نظامی کسانی که با آن متحد شد و ائتلافی که برای عراق درست کرد نیاز داشت؟
ظریف ادامه داد: اگر به زمانی که آمریکا به عراق در دور دوم حمله کرد، نگاه کنیم برخی کشورها را آمریکا برده بود و جزو نیروهای نظامی‌اش قرار داده بود که نه تنها کمکی به امنیت نمی‌کردند؛ بلکه آمریکا مجبور بود یک نیرویی را اختصاص دهد و از آنها حمایت کند. یعنی ارتش این و آن را برده بود؛ ولی خود ارتش آمریکا و بلک واتر را مسئول کرده بود که از اینها حفاظت کنند یعنی بار بودند به جای یار.
وی پرسید: چرا این کار را کرده بود؟ به خاطر اینکه یکجانبه‌گرایی مشروعیت و کارآمدی در صحنه بین‌المللی ندارد.
*نمی‌توانیم پشت سر مقاومت مردم قایم شویم
وزیر خارجه کشورمان در بخش دیگری از اظهاراتش عنوان کرد: اینکه می‌گوییم به مقاومت مردم افتخار می‌کنیم به این معنا نیست که بگوییم وظیفه مردم این است که چنین کنند، بلکه وظیفه ماست که این مقاومت مردم را هم پاس بداریم و هم فشار را بر مردم کم کنیم، نگوییم مردم همیشه مقاومت کردند و 40 سال است مقاومت می‌کنند و باز هم مقاومت خواهند کرد. پس ما چه کار‌ه‌ایم، چرا مردم ما را انتخاب و دولت را انتخاب کردند؟
وی گفت: اگر قرار بود مردم مقاومت کنند و همه مشکلات با مقاومت مردم حل شود، پس وظیفه ما چیست؟ همانطور که نمی‌توانیم پشت پرده توطئه‌های امپریالیسم و نظام سلطه قایم شویم و ناکارآمدی خودمان را گردن آنها بیندازیم، همانطور هم نمی‌توانیم پشت سر مقاومت مردم قایم شویم، ما وظیفه داریم به عنوان کارگزاران این مردم فشار را بر مردم کم کنیم و کاری است که داریم تلاش می‌کنیم و اینکه چقدر موفق شویم و چقدر نشویم، اولا مردم باید قضاوت کنند و مهمتر از مردم هم خدا باید قضاوت کند.
* نگرانی نتانیاهو هسته‌ای نبود
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: واقعیت این است که آمریکا آن چه را در برجام از دست داد که یک شکست راهبردی برای آمریکا بود این بود که این شش قطعنامه (شورای امنیت) را از دست داد، برای همین است که نتانیاهو از روز اول مخالفت می‌کرد، اگر نگرانی‌اش هسته‌ای بود که برجام نگرانی هسته‌ای را از بین می‌برد.
وی گفت: نگرانی نتانیاهو هسته‌ای نبود، نگرانی آقای نتانیاهو و تندروهای آمریکایی این بود که این فضای اجماع جهانی نابود شده بود، چهار بار در شورای امنیت در یک سال گذشته تلاش کردند که این را بازسازی کنند، شکست خوردند، به لهستان رفتند و آنجا هم تلاش کردند و آنجا به لطف خدا و تلاش همکاران من شکست خوردند، باز هم تلاش خواهند کرد.
فارس