العالم- ایران/ سیاسی
«بهروز کمالوندی» (چهارشنبه 18 اردیبهشت) در برنامه تیتر امشب شبکه خبر سیما که درباره بیانیه اخیر ایران در خصوص خروج از بخشی از تعهدات برجامی با تاکید بر اینکه صبر استراتژیک ایران در طول یکسال گذشته برجامعه بین الملل روشن شد، گفت: «اقدام ایران مبتنی بر متن برجام است چرا که این عبارات در متن برجام پیش بینی و تعبیه شده بود که امکان خروج و نقض برجام وجود دارد.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه بر اساس بند 26 برجام به ایران این حق داده شده که می تواند بخشی از تعهدات برجام را به صورت کلی و جزئی متوقف کند، گفت: «ایران طبق توافق مازاد 300 کیلو اورانیوم غنی شده و 130 تن آب سنگین را از کشور خارج می کند و تعهد ایران است که بالاتر از 3 و 67 صدم درصد غنی سازی نکند ولی امروز با یک فرصت 2 ماه برای طرف های مقابل ایران دیگر خود را ملزم به فروش مازاد 300 کیلو اورانیوم غنی شده نمی داند و درعرضه آب سنگین نیز تعهدی برای خود قائل نمی شویم.»
وی با اشاره به موارد مطرح در بند 26 برجام گفت: «در این بند اشاره شده که ایالات متحده از برجام خارج نمی شود و اتحادیه اروپا نیز تحریم ها را برنمی گرداند اما در صورت عمل نشدن به این تعهدات، ایران می تواند بخشی از تعهدات را متوقف کند. بر اساس شرایط، خروج از برجام و بازگرداندن تحریم هاست که ایران این اقدام را انجام داده است بنابراین ما این اقدام را نیز می توانیم انجام دهیم و راکتوری که لوله هایش با سیمان پرشده است را راه اندازی کنیم که این ها بستگی به عکس العمل طرف مقابل دارد و اقدامات دیگر نیز طبق گفته رئیس جمهور در راه است.»
کمالوندی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه در فرصت 2 ماهه اروپا اقدام اساسی براب انجام تعهداتش در برجام انجام دهد، گفت: «ایران بر اساس تعهدات برجام محدودیت هایی را در سطح غنی سازی برای مدت های مشخصی پذیرفته بود اما ایران می تواند از تعهدات خارج شود غنی سازی را بر اساس نیاز کشور بالاتر ببرد و بالابردن غنی سازی بر اساس شرایط می تواند افزایش پیدا کند.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه اقدامی که ایران انجام می دهد حساب شده است، افزود: «همه این ها سناریوهایی است که می توانیم با سرعت زیاد انجام دهیم. آنچه مسلم است هدف این است که برجام را به ریل خود برگردانیم و هدف تقویت برجام است. زمانی که آمریکا از برجام خارج شد طرحی به شورای امنیت ملی ارائه شد و جمهوری اسلامی ایران با تدبیر و دوراندیشی بر اساس ملاحظات سیاسی اقدامات خود را انجام می دهد.»
کمالوندی با بیان اینکه بردن موضوع به شورای امنیت به معنی بازگشت به قبل است، تاکید کرد: «سازوکار پیش بینی شده نیاز به رای دارد که به شورای امنیت برود اما به فرض اینکه طرح به شورای امنیت برود، جمهوری اسلامی ایران خود را ملزم به برجام نمی داند و اقدامات دیگر که در موقع خود اعلام خواهد شد را انجام می دهد.»
وی با بیان اینکه آمریکا این تصور غلط را داشت که ممکن است ایران تحت هرشرایطی در برجام بماند، تصریح کرد: «تحریم ها موجب شد ایران در پاسخ به اقدامات عمل می کند.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره ارتباط ایران با اروپا نیز گفت: «ارتباط ما با اروپاییان برقرار است اما بر اساس فرمایش مقام معظم رهبری در خرداد ماه گذشته بعد از خروج آمریکا صنعت هسته ای ما در وضعیتی است که بیشتر از 190 هزار سو می تواند برداشت داشته باشد و وجود 14 هزار متخصص متعهد در این صنعت این امکان را فراهم می کند که ایران هر اراده ای داشته باشد محقق شود.»
در ادامه این برنامه خبری «حسن عابدینی»، کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه ایران یکسال از نقض برجام صبر کرد، گفت: «با توجه به اینکه ایران 16 سال درگیر موضوع هسته ای است یکبار هم میز مذاکره را ترک نکرد؛ بر اساس بندهای موجود در برجام امروز اقدام درستی را انجام داد و کشورهای دیگر نیز نتوانستند از نظر حقوقی به آن ایرادی بگیرند.»
وی با اشاره به اینکه افکار عمومی بین المللی به این نتیجه رسیده اند که آمریکا طی ۷۰ سال گذشته به علت استفاده بی رویه از قوه قهریه متاسفانه قوه عاقله اش بسیار کوچک شده است، افزود: «در چارچوب قطعنامه 2231 که سازمان ملل برجام را به عنوان قرارداد و قانون بین المللی به رسمیت شناخته اما آمریکا به عنوان یک عضو بین المللی قوانین را زیر پاگذاشته و دیگر کشورها را نیز به خروج از برجام تشویق می کند که این خلاف عرف بین الملل است.»
این کارشناس سیاسی با بیان اینکه با وجود اینکه آمریکا همواره در مذاکرات نبود اما روح آمریکا در مذاکرات حاکم بود، گفت: «با نزدیک شدن برجام به مرحله اجرا کارشکنی آمریکا آشکارتر شد. نکته جالب این است که آمریکاییها تا قبل از سال 88 در مذاکرات شرکت داشتند اما حرف نمی زدند. در آلماتی 1 و 2 و مذاکرات عراق عملا وارد مذاکرات شدند و در دور جدید مذاکرات که از سال 92 آغاز شد آمریکا یک طرف اصلی مذاکرات شد و جامعه جهانی انتظار داشت که به مذاکرات صدمه نزنند.»
وی در ادامه به تعهدات ایران در قالب برجام اشاره کرد و گفت: «ما در چارچوب برجام توافقی داریم که جمهوری اسلامی ایران 3 تعهد داشته است؛ شفاف سازی که ایران بر اساس پروتکل الحاقی آن را به درستی انجام داده است. امکان دسترسی آنها به سانتریفیوژ ها و پی ام دی نیز داده شده است. درباره نگرانی های آب سنگین اراک نیز ایران همکاری لازم را داشته است همچنین با توقف غنی سازی سایت فرود نیز نگرانی های آمریکا و اروپا را برطرف کردیم.»
عابدینی تاکید کرد: «درصورت برداشتن تحریم های بانکی و نفتی و عمل به تعهدات طرف متقابل ما نیز به روند برجام برمی گردیم.»
«محمد سعیدی»، کارشناس مسائل هستهای نیز به عنوان دیگر مهمان برنامه تیتر امشب شبکه خبر سیما با بیان اینکه امروز با یک تصمیم دقیق و هوشمندانه سعی کردیم نقضی که آمریکا در تعهداتش به برجام انجام داد حقوق را متوازن کنیم، گفت: «تصمیم امروز بسیار منطقی، دقیق و بر اساس مصالح ملی بود.»
وی با اشاره به اینکه ما باید نشان می دادیم نقض تعهدی که آمریکا در برجام به وجود آورد و منجر به شکنندگی برجام شد نیاز به پاسخی دقیق و حساب شده داشت که بدون خروج از برجام پاسخ دقیق و منطقی داده شد، ادامه داد: «دقت و هوشمندی ایران در برجام نشان داد که امکان خروج و نفض یکی از اعضا ممکن بود پیش بیاید، وجود داشت و ایران می تواند شرایطی را فراهم کند که به شرایط قبل فنی از نظر هسته ای برسد.»
سعیدی از درصد غنی سازی و حجم و مقدار آن به عنوان مهمترین نقطه اختلاف از روز نخست مذاکرات یاد کرد و گفت: «این نکته اساسی در مذاکرات بوده است. مهمترین رکن مذاکرات بحث غنی سازی، تعداد سانتریفیوژ ها و راکتور اراک بوده و ضمن اینکه ایران تخلفی را انجام نداده و مازاد 300 کیلو گرم را به کشورهایی که دارای کیک زرد هستند فروختیم تا کیک زرد دریافت کنیم.»
این کارشناس مسائل هسته ای ادامه داد: «افزایش تولید اورانیوم نکته استراتژیک ایران است. تعهدات ما انجام شده است و میزان غنی سازی را طبق برجام انجام داده ایم اما با اتفاقی که امروز افتاد شرایط برای آمریکا گران تمام خواهد شد چون آمریکا تاکید داشت که ایران غنی سازی را به طور کامل کنار بگذارد.»
سعیدی با اشاره به اینکه فروش نفت ایران بدون محدودیت به کشورها، وارد کردن پول نفت به کشور و ارتباط بانکی از جمله مطالبات ماست که باید انجام شود، افزود: «اروپا در یکسال گذشته و قبل از خروج آمریکا از برجام در روند برجام همکاری لازم را نداشته است.»
وی خاطرنشان کرد: «اروپا به اتفاق روسیه و چین بپذیرد که نفت ایران به راحتی به آسیای میانه برسد، پول نفت به راحتی برگردد و مسیر بانکی ایران برای ارتباطات بانکی باید برقرار شود. مسیری که آمریکا در نقل و انتقالات ایجاد کرده موجب گرانی های اخیر شده است اما تمرکز جدی اروپا دراینستکس موجب روان شدن نقل و انتقالات بانکی و برداشتن تحریم های نفتی و فروش راحت تر نفت ایران می شود.»