العالم - ایران / سیاسی
«صادق خرازی» فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفتگوی تفصیلی با شبکه العالم به بررسی آخرین تحولات منطقه، سیاست خارجی ایران در برخورد با اقدامات تنش‌زای آمریکا و آینده برجام پرداخت.
در ذیل مشروح این گفتگو آمده است؛
العالم: امروز منطقه شاهد تنش است، آینده تنش های موجود میان آمریکا و جمهوری اسلامی ایران را چگونه می بینید؟
خرازی: پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران این اولین باری نیست که رویارویی بین ایران و آمریکا از حالت نه جنگ نه صلح در حال تبدیل به یک مواجهه مستقیم است. ما قبل از جنگ تجاوز آمریکاییها را به سرزمین مان داشتیم، در دوران جنگ حمایت همه جانبه ایالات متحده آمریکا از عراق را داشتیم، عملیات مستقیم آمریکاییها را در جنگ شاهد بودیم، مقابله به مثل را داشتیم و بعد از جنگ هم در چند نوبت آمریکاییها تجربه برخورد با ایران را داشته اند.
وقوع هر مواجهه ای هزینه های جدی و اساسی دارد. برداشت من این است که ایالات متحده در هر دوره ای احساس می کند به تجربه تلخ با یک امت و نه یک ملت نیاز دارد. امروز ما ملت بزرگ ایران در منظومه امت اسلامی خوی تجاوزگری و استکباری ایالات متحده را بر نمی تابیم.
العالم: با این وجود آیا فکر می کنید این تنش ها به درگیری نظامی محدود و یا فراگیر منتهی می شود؟
خرازی: الان نمی شود گفت که ایالات متحده چه راهبردی در مخیله اش دارد. پیام‌هایی که آمریکایی ها بصورت مستقیم و غیرمستقیم می دهند حاکی از آن است که نمی خواهند وارد جنگ با ایران شوند. آنها محدودیت و تحریم را در مخیله شان گنجانده اند و اینها هم اسبابِ بازی آنها است اما ایران برنامه های متنوعی را برای برخورد با آمریکا آماده کرده و در حالت آماده باش کامل است.
* مذاکره حربه‌ای برای فرار رو به سوی جلو از جانب آمریکایی ها است
العالم: ایران می گوید خواستار جنگ با آمریکا نیست و همچنین نمی خواهد با آمریکا مذاکره کند، بنابراین راهکار چیست؟
خرازی: ما بارها گفته ایم که آمریکایی هایی نسبت به تعهداتشان وفادار نیستند و نمی شود با آنها به یک توافق نسبی رسید. ما با کدام آمریکا باید مذاکره کنیم؟ مگر می شود رئیس کشوری در آمریکا قراردادی را امضا کند و رئیس دیگری بیاید آن را کنار بگذارد و دور بریزد و ایران را نیز ملتزم کند که در قرارداد بماند؟ اگر این قرارداد خوب است چرا خودشان خارج شدند و اگر بد است چرا ایران باید در آن بماند؟ لذا حرف و نظر آمریکایی ها نامشخص و نامعلوم است. ایران کانال خودش را دارد. سفارت سوئیس در ایران حافظ منافع ایالات متحده است. اگر پیامی داشته باشند به ایران منتقل می کنند. ما حربه مذاکره را حربه ای برای فرار رو به سوی جلو از جانب آمریکایی ها می دانیم. مگر آمریکایی ها با کره شمالی که مذاکره کردند به نتیجه ای رسیدند؟ پرسش بزرگی که در برابر دولت هست این است که چه فرقی کرده مذاکره در دوره آقای روحانی و عدم مذاکره در ادوار گذشته؟ آمریکایی ها دنبال این هستند که ملتی را سرکوب کنند و نمی توانند.
* گزینه ای به غیر از مقاومت در پیش روی ملت ایران نیست
العالم: بنابراین آیا ایران می خواهد سیاست پایداری را تا پایان زمان ریاست جمهوری ترامپ ادامه دهد؟
خرازی: البته ایران اهرم های خودش را دارد. ما چاره ای جز مقاومت نداریم. گزینه ای به غیر از مقاومت در پیش روی ملت ایران نیست. در حال حاضر سه گزینه مطرح است: یکی جنگ، دومی نه جنگ و نه صلح و سومین گزینه به سوی اصلاح است. ما که دنبال جنگ نیستیم اگر آمریکاییها هم دنبال جنگ نیستند باید ببینیم گزینه نه جنگ و نه صلح چه می شود. هیچ راه حلی هم از جانب آمریکایی ها وجود ندارد. کشورهای اروپایی هم بیشتر به سمت آمریکایی ها می روند و هیچ ابتکار عملی هم از جانب آنها نمی بینیم. البته به آنها هم اخطار دادیم. لذا من شرایط را در آینده هم برای طرف ایرانی و هم برای طرف مقابل شرایط سختی می بینم.
* اروپا میگوید کنترل شرکت‌ها و بخش های اقتصادی خود را ندارد، این یک نوع بازی است
العالم: آیا میانجی گری هایی از سوی برخی کشورها صورت می گیرد؟
خرازی: باید ببینیم که از طرف کشورهای دوست یا سازمان ملل ابتکار عمل جدیدی ارائه می شود یا نه. یا اروپایی‌ها به جمع‌بندی برسند که برجام برایشان مهم است یا خیر. باید گفت پیام‌هایی که اروپا منتقل می کند مبتنی بر این است که تمایل دارند در برجام بمانند و از ایران هم خواهش کردند که در برجام بماند و در حال همکاری هستند البته باید هزینه اش را نیز بپردازند. اینکه اروپا بگوید من مسئولیت و کنترل شرکت‌ها و بخش های اقتصادی خودم را ندارم یک نوع بازی است. اگر آنها در حال بازی هستند ما هم بازی را یاد گرفته ایم و بر قواعد آن تسلط داریم.
* اگر قرار بر این باشد که نفت از خلیج فارس برای ایران خارج نشود برای هیچ کشوری خارج نمی شود
العالم: آیا جمهوری اسلامی ایران پیام هایی را به آمریکایی ها و اروپایی ها و کشورهای منطقه ارسال کرده است که اگر از فروش و صادرات نفت جلوگیری شود از خروج نفت کش ها از خلیج فارس و تنگه هرمز نیز جلوگیری خواهد کرد؟
خرازی: اگر قرار بر این باشد که نفت از خلیج فارس برای ایران خارج نشود برای هیچ کشوری خارج نمی شود، ما تجربه این را در دوران جنگ داشتیم، آمریکایی ها کشتی های کویت و عربستان سعودی را اسکورت می کردند، دهها کشته دادند تا توانستند به سیاست های قبلی شون باز گردند، تازه آن زمانی که ایرانی ها تولید انبوه سلاح های آفندی و پدافندی را نداشتند.
ایرانی ها امروز در اوج تکنولوژی هستند، ما برای تامین امنیت خودمان از تمام امکانات و توان استفاده خواهیم کرد و با کسی تعارف نداریم. سازمان نظامی ما سازمان نظامی معتبری است. این سازمان فقط سازمان پدافندی نیست. بخش عمده ای از سازمان نظامی ما آفندی است. هدفمان این نیست که به کشوری حمله کنیم. اما اگر قرار باشد به ما حمله کنند و دست و پای ما را از پشت ببندند، ما توان مقابله با آنها را به شکل مناسبی داریم. فرمانده ما در کشورمان می گوید نمی جنگیم اما اگر با ما بجنگند ما هم می جنگیم. ما مفهوم امنیت ملی و وحدت فرماندهی را بسیار خوب می فهمیم و اجرا می کنیم.
* اروپایی‌ها عملکرد بسیار بسیار دهشتناکی داشتند
العالم: درمورد موضع اروپایی ها درخصوص پرونده هسته ای می توان گفت ایران به موضع اروپایی ها تکیه و اعتماد نکرده است؟
خیلی از امیدهای ما نسبت به اروپا فرو ریخته است؛ انتظار ما از اروپا این نبود. البته بخش عمده ای از بزرگان کشور از همان ابتدا توصیه می کردند که با طناب اروپا ته‌چاه نرویم. اما اروپایی‌ها عملکرد بسیار بسیار دهشتناکی داشتند. کار آنها قابل دفاع نیست.
اروپا در حال از دست دادن زمان است. به یکی از مقامات اروپایی چندی پیش گفتم که فرصت اروپا رو به پایان است و در حال طی ثانیه های پایانی هستیم و شما می توانید در برجام بمانید و هزینه ماندن در این پیمان را بدهید اما اگر شما هزینه برجام را ندهید قرار نیست ما این هزینه را پرداخت کنیم. اطراف ایران در کشورهایی مانند پاکستان، هند، روسیه، چین، رژیم صهیونیستی پر از زرادخانه های هسته ای است. امارات عربی متحده و عربستان سعودی به دنبال سلاح هسته ای هستند.
امنیت را در سوریه چه کشوری برقرار کرد؟ آمریکا؟ اروپا؟ کشورهای عربی منطقه؟ این کشورها که همه پول و امکاناتشان در جهت ناامنی در منطقه بود. همکاری برخی کشورهای عربی و اسرائیل و آمریکا در ماجرای داعش ننگی برای تاریخ بشر است. ما امنیت را به منطقه بازگرداندیم.
امروز نیروهای مسلح ایران در مقایسه با زمان پایانی دوران جنگ به مراتب آماده ترند. یک ارتش منظم و قوی، دو نیروی هوایی، دو نیروی زمینی و دو نیروی دریایی داریم که قدرت تامین امنیت منطقه را دارند و به دهها هزار موشک با بردهای مختلف مجهز هستند. اگر روزی تعداد کماندوها و نیروهای ویژه ما کمتر از 12 هزار نفر بود در حال حاضر این تعداد به بیش از 250 هزار نفر با توان و قدرت فوق العاده رسیده است. کدام کشور منطقه توان مقابله با نیروهای مقتدر نظامی ما را دارد؟ عربستان سعودی با ارتش اجاره ای اش چه کاری می تواند انجام دهد؟ در مقابل چند پارتیزان یمنی نتوانسته اند کاری از پیش ببرند. آمریکایی ها با بررسی هایی که در مراکز مطالعاتی نظامی شان انجام داده اند، توان دفاعی ایران را به خوبی می شناسند. کشورهای منطقه هم توان نظامی ایران را خوب می شناسند. امروز ما به قدرتی دست یافته ایم که می توانیم تمام فعل و انفعالات آمریکا را در صحرای نوادا رهگیری و رصد کنیم. بطور مثال ما آمار هواپیماهای B52 که در صحرای نوادا آمریکا به پرواز درمی آیند را بطور لحظه ای داریم. البته آنها هم توان نظامی ما را می دانند و اطلاع دارند که ایران به هیچ وجه تعارف ندارد.
* آمریکایی ها مردان تصمیم گیر براساس عقلانیت و تدبیر نیستند
العالم: فرمودید دو طرف، از یک سو ایران و از سوی دیگر آمریکا و اروپا توانایی های همدیگر را می شناسند، آیا ممکن است طرف سومی وجود داشته باشد که در تلاش برای ایجاد تنش و تیره کرده روابط در منطقه باشد؟
خرازی: طرف ثالث آمریکا را امروز به اینجا کشانده است، تصور اشتباه، اطلاعات غلط و فهم غلط سه تا عنصر خطای فردی و تشکیلاتی است، امروز یک لابی قدرتمند در آمریکا است با 80 میلیارد دلار هزینه، لابی اسرائیل، کشورهای عربی منطقه با منافقین.
رئیس جمهور فرانسه به رئیس جمهور کشورمان گفته بود که آمریکایی ها به ما گفتند که ایرانی ها تا سه ماه دیگر فرو می ریزند، بولتون گفته بود که ما کریسمس 2019 را در ایران جشن می گیریم، شهردار دزد نیویورک گفته بود ما ژانویه و فوریه در ایران جشن آمریکایی ها را برگزار می کنیم، متاسفانه آمریکایی ها مردان تصمیم گیر براساس عقلانیت و تدبیر نیستند باید ضربه بخورند تا بفهمند.
هرگونه درگیری نظامی آمریکا فاجعه ای دهها بار تلخ‌تر از ویتنام برای آنها به وجود خواهد آورد، اگر در ویتنام جنگنده های فدایی از هر 500 نفر یک نفر بودند، در ایران از هر 10 نفر یکی هستند. ما سرعت و گره دریایی و وضعیت آمریکایی ها در زمین و هوای منطقه را به ثانیه داریم، مستندات اینها موجود است.
امروز واشنگتن نیست که تصمیم گیر است، امروز تلآویو است که تصمیم می گیرد، مقداری هم پول سعودی ها و همبستگی آنها برای آنها ایجاد سوتفهم کرده، پول قدرت نمی آرد.
* اماراتی ها می دانند هر بحرانی در منطقه به آنها و عربستان سعودی سر ریز می کند
العالم: درخصوص پول عربستان و لابی گری رژیم صهیوینستی در آمریکا، آیا تصور می کنید که ریشه مشکل اصلی ایران و آمریکا به رژیم صهیونیستی ، عربستان و دیگر کشورها باز می گردد؟
خرازی: نشانه هایی هست که اماراتی ها اخیرا نگران شده اند. می‌دانند که هر بحرانی در منطقه به کشور آنها و عربستان سعودی سر ریز می کند. ریاض سعی دارد آمریکا را به وادی یک تصمیم غلط بیاندازد. در آمریکا هم افراد هوشمند کم نیست، امروز در کنگره، سنا و در بسیاری از محافل تصمیم ساز آمریکا می دانند که وضعیت به چه صورت است.
من تصورم میکنم اسرائیل هم مخاطره جنگ را میفهمد؛ آن هم اسرائیلی که تجربه جنگ 33 روزه و 17 روزه را داشته است.
امروز اسرائیل بیش از هر چیزی به حیات و ثابت خودش نگاه می کند. آنها سعی دارند با تحریم و فشار و بستن درهای ایران اهدافشان را جلو ببرند اما اشتباه می کنند چرا که ایران در برابر تحریم به آنها فرصت و در برابر این سیاست های تلخ قبضه شده غربی هشدار داده است. همین دو روز یش یک محموله دو میلیون و دویست هزار بشکه ای صادر شد، تا آنجا که من اطلاع دارم بعد از عید بالای پنجاه و هفت یا هشت میلیون بشکه نفت صادر شده است؛ نزدیک 200 میلیون بشکه نفت قرارداد بسته اند لذا آنگونه که آنها میخواهند نخواهد شد.
* شصت سال است که آمریکایی ها صحبت از معامله بزرگ می کنند
العالم: طی روزهای آتی "معامله قرن " اعلام خواهد شد ، آیا تصور می کنید فشارهای آمریکا در قضیه فلسطین تاثیر خواهد داشت؟
خرازی: شصت سال است که آمریکایی ها صحبت از گرند بارگن (معامله بزرگ) می کنند، شما فرض کنید چنین کنند ، آیا کشورهای منطقه، فلسطین و حزب الله قبول می کنند؟ امروز نهضت های فکری دنیای اسلام که از فلسطین حمایت می کنند قوی ترند یا ده سال پیش؟ مقاومت مردم در منطقه یک پیام دارد و آن این است که الگوها و رفتارهای آمریکایی و برخی از اروپایی ها براساس تئوری و نظریه یهود و صهیونیسم عملی نیست، باید راه حل عادلانه باشد.راه حل عادلانه وجود دارد، عقل خردورز انسان همواره در حال فکر کردن است که راه حل های عاقلانه را برای حل مشکل پیشنهاد دهد.
* برجام در حال حاضر در CCU سیاسی است
العالم: به عنوان آخرین سوال به مذاکرات هسته ای باز می گردیم، اگر ایران تضمین هایی را درخصوص فروش نفت از سمت اروپایی دریافت نکند، آیا توافق هسته ای پایان می پذیرد؟
خرازی: برجام در حال حاضر در CCU سیاسی است. برجام در حال تنفس با دستگاه اکسیژن است . در این شرایط فکر نمی‌کنم نبض برجام زده شود. فکر نمی‌کنم قلبی برای برجام بوده باشه که بتواند بتپد. تمام مردم ایران خواهان ایست قلبی برجام در آن مقطع هستند و از برجام بالاتر هم تصمیم بخواهد، گرفته می شود.