العالم - تحلیل روز
با آغاز آنچه بهار عربی نام گرفت وبا فاش شدن نقش عربستان در تامین مالی و ترویج گروه های تروریستی مانند " داعش" در سطح منطقه، نقش کشور امارات عیان و به تدریج علایم و نشانه های این نقش آفرینی پدیدار شد.
به این ترتیب یمن به بارزترین عرصه افشا نقش امارات تبدیل شد زیرا تجاوزگری علیه یمن، هماهنگی و برنامه ریزی امارات در ورای نام سعودی در این زمینه را آشکار ساخت به گونه ای گاهی نیز شاهد تقابل منافع ابوظبی و ریاض در عرصه تجاوزگری علیه یمن بویژه در مناطق جنوبی آن بودیم.
علاوه بر این تناقض در منافع، حتی به داخل کشور امارات و میان محمد بن زايد، ولی عهد ابوظبی و محمد بن راشد، حاکم دبی نیز کشیده شد زیرا محمد بن راشد همواره نگاهی اقتصادی و تجاری به این امور دارد و در عین حال محمد بن زاید از منظر سیاسی مبتنی بر مداخله و گسترش هرج و مرج برای تحقق دستاوردهای مورد نظر، به این مساله می نگرد.
به این ترتیب نقش امارات به تدریج با برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری مصر و نفوذ گسترده بن زاید در عرصه سیاسی این کشور، پررنگ تر شد به گونه ای که حتی خود امارات هم با توجه به نقش تاریخی و محوری قاهره در ترسیم و تعیین روند سیاسیت کشورهای عربی، هیچ وقت تصور نمی کرد روزی به این جایگاه برسد.
همزمان با رنگ باختن نقش مصر، ولی عهد ابوظبی نیز توانست به ترویج نگرش خود برپایه مداخله و هرج ومرج آفرینی در لیبی،سودان و در نهایت در الجزایر بپردازد و درعین حال در زمینه بحران محاصره قطر از سوی ریاض، ابوظبی و متحدان دوکشور نیز نقش آفرینی امارات از عربستان پررنگ تر شد.
گفتنی است که در گیرودار این نقش آفرینی ها که وجه مشترک آن حمایت از تنش و هرج و مرج است، نقش امارات که تا حدودی می توان آن را به محمد بن زاید محدود کرد، ابعاد دیگری چون عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نیز داشت.
بنابر این، گزارش های بین المللی از نقش پیشروانه و شتاب امارات بویژه شخص بن زاید در زمینه عادی سازی روابط با رژیم اشغالگر قدس و تقویت این روابط حکایت می کند.
براساس آخرین گزارش در این خصوص که روزنامه اسرائیلی معاریو آن را منتشر کرده است، ابوظبی و بویژه بن زاید و رژیم صهیونیستی روابط بسیار نزدیک و مستحکمی در زمینه همکاری های اطلاعاتی، امنیتی و اقتصادی دارند.
همچنین "ایان بلک" روزنامه نگار بریتانیایی نیز در گزارشی، از روند عادی سازی روابط امارات با رژیم اسرائیل، علی رغم اهمیت ویژه سعودی به روند عادی سازی روابط با تل آویو، به عنوان مسابقه پیشروانه پراگماتیسم یاد کرده است.
شایان ذکر است که حرکت پیشروانه امارات در مسیر عادی سازی روابط با رژیم اسرائیل با تشویق دولت آمریکا و شخص ترامپ صورت گرفت و در همین چارچوب گزارش پایگاه اینترنتی آمریکایی "اینترسبت" در گزارشی با اشاره به اقدام امارات در بکارگیری تاجری به نام راشد المالک برای جاسوسی از ترامپ، از چهره دیگر سیاست امارات پرده برداشت.
بدون تردید این مساله برای امارات و سیاست آمریکا بسیار مهم و حساس است. زیرا راشد المالک بواسطه روابط خود با توماس باراک، تاجر و کارآفرین همپیمان ترامپ، و با نظارت علی الشامسی؛ رئیس دستگاه اطلاعات امارات که گفته می شود نماینده ویژه بن زاید برادرش طحنون بن زاید است، از دولت آمریکا جاسوسی می کند.
درضمن عامل اصلی که همه این افراد را به هم مرتبط می سازد یوسف العتیبه سفیر امارات در واشنگتن است که جایگاه و نقش او در ترسیم چشم انداز سیاست های امارات در این زمینه، بسیار سوال برانگیز شده است.
گفتنی است که در کنار همه این امور نقش آفرینی ابوظبی در اقدام علیه ایران برپایه منافع مشترک امارات و رژیم اسرائیل نیز خودنمایی می کند و ابعاد متعدد این نقش همچنان پنهان است زیرا مقامات ابوظبی خوب می دانند که عیان شدن جوانب و ابعاد این نقش، با توجه به جایگاه برتر سیاسی، نظامی و ... تهران، امارات را با پیامدهای اقتصادی و سیاسی ناگواری مواجه خواهد کرد.
آنچه عیان است این که همه این نقش های امارات، از آرزوهای بزرگ دایره تصمیم سازی این کشور بویژه مقامات ابوظبی حکایت می کند اما واقعیت این است که این آرمان و آرزوها مبتنی بر پایه و اساس و عوامل طبیعی مورد نیاز هر کشور برای تحکیم نقش سیاسی فرامرزی خود، نیست.
نباید فراموش کرد که درپیش گرفتن سیاست تنش آفرینی و پرداخت پول برای گسترش نفوذ ونیز ایفای نقش پیشروانه در عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و... به هیچ وجه پایه و اساس طبیعی برای کسب جایگاه رهبری و پیشگامی در جهان عرب نیست.
خلاصه کلام این که تحولات سیاسی امارات را می توان با این ضرب المثل معروف توصیف کرد که "پایت را به اندازه گلیمت دراز کن"، بدین معنا که اگر پاهای سیاست امارات از گلیم قدرتش درازتر باشد، مقامات این کشور قبل از آن که این گلیم به شکلی ناگوار از زیر پای ابوظبی کشیده شود، باید فورا سیاست خود را به صورت دقیق بازنگری واصلاح کنند.
حسین الموسوی