العالم - آمریکا
«رافائل گروسی» از گزینههای اصلی مدیر کلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید گزارشدهی در مورد برنامه هستهای ایران باید به دقت صورت گیرد.
این دیپلمات آرژانتینی که از نامزدهای جایگزینی «یوکیا آمانو» مدیر کل فقید دیدبان هستهای سازمان ملل متحد است، در مصاحبه با نشریه «فایننشال تایمز»، گفته است که آژانس باید وضعیت برنامه هستهای ایران را «آنگونه که هست» گزارش کند.
وی هرچند گفته گامهای اخیر جمهوری اسلامی ایران در جهت کاهش تعهد به توافق هستهای بحران قریبالوقوعی ایجاد نمیکند، اما این اقدامات را «موضوعی جدی» توصیف کرده که باید به نحوی «فوقالعاده محتاطانه» به آن پرداخت تا تنشها بیش از پیش تشدید نشود. گروسی افزود: «باید ثبات را بازگرداند.»
شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران اردیبهشت ماه امسال همزمان با نخستین سالگرد خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای، اعلام کرد در راستای تلاش برای احیای حقوق ملت ایران و در پاسخ به عدم تحقق وعدههای اتحادیه اروپا برای جبران خسارات ناشی از تحریمهای واشنگتن، تهران گامهایی را در جهت کاهش تعهد به توافق هستهای بر میدارد.
گروسی گفت با وجود گامهایی که ایران تاکنون برداشته، تهران هنوز با دستیابی به یک «گشایش»، یعنی رسیدن به توان ساخت سلاح اتمی، کمی بیش از یک سال فاصله دارد.
این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده است که خواهان دستیابی به این تسلیحات نیست و آن را خلاف منافع خود میداند.
نماینده آرژانتین در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه این مصاحبه مدعی شده است که مشخص نیست گامهای ایران، واکنشی به آثار تحریمهای آمریکاست یا «یک تلاش عامدانه تسریعشده» که میتواند به «وضعیتی نامناسبتر» منجر شود.
یوکیا آمانو ماه گذشته میلادی، در حالی که هفتهها از ضعف مشهود جسمی رنج میبرد، درگذشت. آژانس بینالمللی انرژی اتمی دلیل مرگ وی را اعلام نکرد و مراسم تشییع او نیز بدون حضور رسانهها و پیش از اعلام رسمی درگذشت وی، انجام شد. رسانههای آمریکایی پیشتر گزارش داده بودند که او درخواست دولت آمریکا و رژیم صهیونیستی برای بازگشایی پرونده موسوم به «ابعاد احتمالی نظامی» برنامه هستهای ایران را رد کرده است.
پس از درگذشت آمانو، رقابتی میان قدرتهای حاکم بر آژانس برای اثرگذاری بر روند انتخاب جایگزین او شکل گرفته است. در حالی که آمریکا بر خلاف رویههای آژانس بر انتخاب فوری فردی جدید تأکید دارد، مسکو گفته است که این اقدام نباید با عجله و تحت فشار خارجی صورت گیرد.
علاوه بر گروسی، «کورنل فروتا» دیپلمات رومانیایی مستقر در وین و هماهنگکننده ارشد آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیگر گزینهای است که گفته میشود ممکن است مدیر کل بعدی آژانس باشد.
بر اساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میان ایران و گروه ۱+۵، آژانس بینالمللی انرژی اتمی نظارت بر روند اجرای مفاد هستهای این توافق را عهدهدار شد. آمانو در ۱۵ گزارش پیاپی پایبندی کامل ایران به توافق هستهای را تایید کرد و تنها در گزارش پایانی خود نوشت که ایران همانطور که اعلام کرده بود، از سقف برجامی ذخایر اورانیوم عبور کرده و سطح غنیسازی خود را نیز با ۴.۵ درصد افزایش داده است.
فارس