العالم - مصر
عبدالباری عطوان تحلیلگر معروف جهان عرب در مطلبی در رأی الیوم نوشت: این مطالب به معنای یکسان دانستن نظام حاکم و اپوزیسیون نیست "نظامی" که شدیداً به سرکوب مخالفان می پردازد و آنها را از آزادی ها محروم کرده است و "اپوزیسیونی" که قدرت را از دست داده است و مسئولانش در زندان ها به سر می برند و برخی از آنها محکوم به اعدام هستند و برخی دیگر جان به در برده و در تبعید به سر می برند.
مصر امروز مرحله جدیدی را پشت سر می گذارد که در این مرحله بار دیگر شاهد جنب و جوش یا نارضایتی مردمی هستیم به نحوی که مردم ترس را کنار گذاشته اند و در شهرهای مهمی همچون قاهره، اسکندریه، حلوان و سوئز به خیابان ها آمده اند.
مصر همچون رود نیل کُند حرکت می کند ولی اگر روی ریل بیفتد، همچون بلدوزر هر چیزی را از جلوی راه خود برمی دارد. این همان چیزی است که در همه انقلاب های مصر اتفاق افتاد چه انقلاب ژوئیه 1952 چه انقلاب ژانویه 2011 و کسی نمی داند که برای انقلاب "محمد علی" چه اتفاقی خواهد افتاد.
دو حزب در مصر از قبل انقلاب ژانویه 2011 تاکنون با همدیگر رقابت می کنند. حزب اول که حزبی قدرتمند است، وابسته به ارتش می باشد و حزب دوم حزبی دینی است که همان حزب اخوان المسلمین می باشد.
ما باید اذعان کنیم کسانی که قدرت را در مصر، الجزایر، سوریه و سودان در دست دارند، وابسته به ارتش هستند. اگر یکپارچگی ارتش سوریه و پایداری اش نبود، سوریه به سرنوشت عراق دچار می شد.
کشورهای حاشیه خلیج فارس با تحریک غرب ارتش های خود را خودخواسته تضعیف کردند زیرا نظام های حاکم این کشورها نمی خواهند رقیبی در برابر خود ببینند و به همین دلیل خود را به حمایت های آمریکا و غرب وابسته کردند و از این رو در جنگ یمن شکست خورده اند به نحوی که با وجود هزینه کردن صدها میلیارد (دلار) برای خرید اسلحه و مهمات، ارتش های این کشورهای نتوانستند بر جنبش حوثیِ دارای تسلیحات اندک پیروز شوند. ماه عسل اکثر نظام های حاکم این کشورها به پایان خود نزدیک می شود مگر اینکه معجزه ای اتفاق بیفتد.
ارتش مصر از طریق عبدالفتاح السیسی قدرت را در دست گرفته است و می خواهد بدون ایجاد اصلاحات واقعی و مدیریت مدرن بحران های کشور توسعه اقتصادی ایجاد کند و به همین دلیل اوضاع مصر با وجود آرامش و برخی دستاوردهای اقتصادی هنوز سامان نگرفته است به نحوی که نارضایتی عمومی به علت بالا رفتن میانگین فقر و بیکاری، افزایش فاصله طبقاتی و گسترش فساد افزایش یافته است. پس ما باید چه انتظاری از کشوری داشته باشیم که 40 درصد از مردمش زیر خط فقر هستند؟
سیسی هم اکنون فرصتی برای بیرون بردن مصر از بحران هایش در پیش رو دارد زیرا در پنج سال گذشته از حمایت مردمی گسترده و کمک مالی 50 میلیاردی (دلار) کشورهای حاشیه خلیج فارس و پشتیبانی آمریکا و اروپا برخوردار بود ولی به اعتقاد ما، ضعف سیسی اینست که برنامه ای سیاسی – استراتژیک را در حوزۀ داخلی و خارجی در پیش نگرفته است و برنامۀ اقتصادی – امنیتی اش باعث شده که مصر از کشوری "مستقل" به کشوری "وابسته" تبدیل شود و خود را به کشورهای ثروتمندی که کمترین محبوبیت مردمی را در جهان عرب و اسلام دارند، تبدیل کند.
مشکل اصلی سیسی اینست که می خواهد خود را به عبدالناصر دوم تبدیل کند ولی برنامه ایدئولوژیک جدیدی در دست ندارد و دستگاه حاکمه اش فاقد افراد خلاق و صاحب نظر است و آزادی ها و حقوق بشر نیز در دوران وی پایمال شده است.
ما دستاوردهای چندی را که در دوران سیسی به دست آمده است، خصوصاً در بخش اقتصادی انکار نمی کنیم ولی فقرای پایمال بهره ای از این دستاوردها نبرده اند به نحوی که طبقه متوسط جایگاهش تنزل پیدا کرده است و تعداد فقرا زیاد شده است و میانگین بیکاری جوانان همچنان بالا است.
مساله دیگر اینکه دوستان سیسی بیشترین آسیب را به وی زدند. به عنوان مثال دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا سیسی را "دیکتاتور محبوبش" توصیف کرد و مقامات اسرائیلی نیز پیوسته از سیسی به عنوان دوست و همپیمان قدرتمند یاد می کنند.
آنچه به نارضایتی های عمومی در مصر دامن زد، اخوان المسلمین یا گروه دیگری نبود بلکه یک جوان ساده ای به نام "محمد علی" بود جوانی که می گوید ارتش باعث ضرر و زیان 15 میلیون دلاری وی شده است و با کلیپ هایی که منتشر می کند، مصر را به هم ریخته است.
محمد علی یک پیمانکار کوچک است که ساده حرف می زند و به همین دلیل بخش هایی از مردم مصر طرفدار وی شده اند و به درخواست وی به خیابان ها و میادین می آیند کاری که نَه اخوان المسلمین و نَه گروه های سیاسی و چپی دیگر توانستند انجام دهند.
محمد علی هم اکنون در اسپانیا زندگی می کند و کلیپ های خود را در آنجا آماده می کند و با استفاده از برخی اشتباهات نظام حاکم و بحران اقتصادی شدید و فقر اکثریت مردم مصر می کوشد که مردم را به خیابان ها بکشد ولی آیا خواهد توانست که میلیون ها نفر از مردم را در روز جمعه آینده به خیابان ها و میادین بکشاند؟
کسی چیزی نمی داند؟ ولی شاید افرادی در داخل مصر از جمله کسانی که با نظام حاکم مشکل دارند، به عللی از محمد علی حمایت کنند خصوصاً اینکه برخی از این افراد رسانه های قدرتمندی را در دست دارند.