العالم - عربستان سعودی
روزنامه لبنانی «الأخبار» در دومین قسمت از گزارش‌های جدید «سعودی لیکس» که موضوع آن افشای طرح پیشنهادی ریاض به آمریکا برای براندازی سه ساله در ایران (از سال 2017- ۱۳۹۶) است، از دو طرح سعودی برای ایجاد آشوب در داخل ایران خبر داد.
طرح عربستان سعودی علیه ایران بخشی از طرح کلی «چارچوب شراکت راهبردی قرن بیست و یکم بین ایالات متحده و پادشاهی عربی سعودی» است که ریاض در ژوئن 2017 (بهار ۱۳۹۶) که ترامپ به عربستان سفر کرد، آن را ارائه کرده است.
الأخبار نوشت: ما انتشار بخش‌های مختلف سند به دست آمده را که مشاوران محمد بن سلمان ولی‌عهد سعودی آماده کرده‌اند، در این قسمت ادامه می‌دهیم. بررسی این سند نشان می‌دهد که ریاض چه طرح‌هایی و ابزارهایی برای آغاز جنگ در سطوح مختلف علیه تهران داشته است. سعودی‌ها طرح‌های ضد ایرانی را در اوایل سال 2017 (زمستان 1395) به تیم دونالد ترامپ ارائه کرده تا آن را بررسی و تلاش‌های سعودی-آمریکایی را با هدف توسعه این طرح‌ها هماهنگ کنند تا محاصره ایران را تشدید و آن را منزوی و حکومتش را ساقط کنند.
طبق گزارش، در مقدمه سند سعودی آمده است که «تلاش مشترک دو کشور (عربستان و آمریکا) برای تحقق بیشترین حد ممکن از این طرح‌ها، مقابله با سیاست‌های ایران را تسریع می‌کند». سند، شامل دو طرح موازی است که رژیم سعودی برای تقابل با سیاست‌های ایران تدوین کرده و دو نام نمادین برای آن انتخاب شده است: «نمرود» و «عنکبوت». هدف از این دو طرح، «بی‌ثبات کردن داخل ایران تا پایین‌ترین حد ممکن، تلاش برای مطیع کردن رژیم ایران به طوری که در بالاترین حد ممکن در خدمت منافع پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا باشد».
گزارش الاخبار از طرح عنکبوت و نمرود
طرح عنکبوت
هدف طرح عنکبوت، استفاده از توانمندی جنگ نرم برای بی‌ثبات‌سازی داخل ایران طی مدتی است که سقف آن سه سال ذکر شده است. از جمله ابزار پیشنهاد شده در آن، آغاز جنگ‌های سیاسی، اقتصادی، مالی، سایبری، رسانه‌ای، روانی و حقوقی علیه ایران است که هدف همه آن، تغییر نظام حکومت در تهران است به طوری که طبق سند سعودی، حکومت ایران به دولتی تبدیل شود که «دیگر از تروریسم حمایت نکند، ثبات کشورهای همسایه را تهدید نکند و برای توسعه توانایی توانمندی نظامی اتمی هم تلاش نکند».
این سه مورد دقیقاً خواسته‌هایی است که عادل الجبیر همین امروز (چهارشنبه دهم مهر) در رشته توییتی اعلام کرد و در توییت سوم نوشت: موضع عربستان سعودی را تکرار می‌کنم شاید [سران ایران] آن را شنیدند: حمایت از تروریسم را متوقف کنید. سیاست آشوب و ویرانگری را ترک کنید و دست از دخالت در امور داخلی کشورهای عربی بردارید. توسعه سلاح‌های کشتار جمعی و برنامه موشک‌های بالستیک را کنار بگذارید و مثل کشوری عادی رفتار کنید نه قانون‌شکن و حامی تروریسم».
توییت سوم الجبیر از رشته توییت او و تطابق آن با سند فاش شده
الاخبار ادامه داد: کار در طرح عنکبوت بر اساس دو مسیر موازی است. اول اینکه مدتش سه سال است طبق برنامه‌ریزان سعودی و هدفش در میان‌مدت بی‌ثبات در داخل ایران و تغییر نظام در بلندمدت است. مسیر دوم، کوتاه مدت است که سقف آن دوازده ماه تعیین شده است. هدف از آن -آنطور که در سند آمده- «ارسال پیام به سران رژیم ایران است مبنی بر اینکه تاوان دخالت‌هایشان در منطقه را خواهند داد و طرف مقابل [آنها] قدرت بازدارندگی دارد».
به گزارش فارس، مرور مواضع سران سعودی طی دو سال گذشته، مؤید محتوای این سند است که روزنامه الاخبار تشریح کرده است. رسانه‌های بین‌المللی مثل الجزیره یا وال‌استریت ژورنال و برخی دیگر طی روزهای اخیر، گزارش کرده‌اند که پس از اتفاقات ماه‌های گذشته، لحن عربستان درباره ایران تغییر کرده و در حالی که پیشتر از انتقال جنگ به داخل ایران سخن گفته بود، اکنون تأکید می‌کند که دنبال جنگ نیست و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد.
الاخبار ادامه داد: این سند راهبردی سعودی، طرح عنکبوت و مراحل آن را دو امر اساسی ذکر می‌کند که اولی «فشار اقتصادی بر مردم ایران» است و دوم «فشار سیاسی بر رژیم ایران» است.
۱- فشار اقتصادی شامل تضعیف اقتصاد داخلی، افزایش تورم، افزایش بیکاری و گرانی و همچنین فرسایش مالی دولت از طریق اجبار دولت به تداوم حمایت از هزینه‌های داخل و خارج در عرصه‌های عملیاتی سوریه، عراق، لبنان، یمن و افغانستان و خشک کردن ذخایر ارزی و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم و تمدید تحریم‌ها. سعودی‌ها معتقدند که این فشار اقتصادی، گله‌مندی ایرانی‌ها و درخواست‌هایشان برای آزادی بیان، حقوق زنان و حقوق بشر را افزایش می‌دهد.
۲- فشارهای سیاسی بر حکومت از طریق زیر:
◄ سلب مشروعیت از نظام حاکم از طریق بزرگنمایی مظاهر فساد در آن و همچنین مقصر جلوه دادن آن به عنوان علت رنج اقتصادی و اجتماعی.
◄ تعطیل بخش‌های دولتی از طریق تحویل قدرت اقتصادی بخش عمومی به بخشی که تحت حکومت بخش خصوصی است.
◄ تقویت تحرکات ضد نظام و کادرسازی در سطح سران جهت جایگزینی آنان در حکومت به طوری که دنبال تغییر ریشه‌ای باشند.
◄ تبدیل کردن سختی‌های مردم به تمایل برای تغییر رژیم از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی و ایجاد شبکه حمایت از مخالفان.
◄ هماهنگی خیزشی اجتماعی از طریق مختل کردن تماس‌های الکترونیک و هماهنگی اعتراض‌های وسیع و ایجاد خسارت در زیرساخت و ایجاد شکاف بین نظام و ارتش و توسعه پوشش رسانه‌ای خارجی و داخلی از اتفاقات داخل ایران.
◄ مهندسی کردن انقلاب از طریق تعیین نقطه تحولی اساسی در انقلاب [علیه حکومت] و آماده‌کردن سران جایگزین برای رژیم حاکم جدید.
همکاری با آمریکا
این سند همچنین با اشاره به آنچه آن را «امکان‌های مختلف برای همکاری دوجانبه عربستان سعودی با ایالات متحده برای نابودی رژیم ایران» می‌نامد، نشان می‌دهد که برای «تأسیس مرکز عملیاتی که 24 ساعته فعال و مجهز و سامانه‌های الکترونیکی برای رصد سیر برنامه و سنجش عملکرد و ارزیابی نتایج و اثر ایجاد شده بر دشمن» است، تلاش صورت گرفته و در سند آمده که از این مرکز «می‌شود برای نظارت و اندازه‌گیری میزان ثبات رژیم ایران» استفاده کرد.
تنظیم‌کنندگان سعودی این سند یادشان نرفته که از کار آمریکایی‌ها نیز تمجید کنند. سند ارائه شده به مشاوران ترامپ ادعا می‌کند که «طرح عنکبوت» در تمام مراحلش حاوی عناصری برای سنجش موفقیت آن در مدت زمان مشخص شده است. آنها گفته‌اند که برنامه‌شان هر سه ماه با گزارش‌های اطلاعاتی بازبینی می‌شود و عملیات نیز تحت پایش قرار دارد.
سند ارائه شده به آمریکا فاش می‌کند که برخی کارهای سعودی‌ها علیه ایران انجام شده و برخی آماده اجراست که از جمله اینها:
◄ نفوذ به گروهک بلوچ و کسب اطلاعات امنیتی و نظامی مهم از داخل ایران است. سند، ادعا می‌کند که این نفوذ سبب کند شدن حکومت [ایران] در اجرای طرح خط لوله گاز از طریق [سیستان و] بلوچستان شده است.
◄ ایجاد کانال‌های ارتباطی قوی با اهوازی‌ها و هماهنگی دو کنفرانس عربی درباره آنها که در قاهره و بحرین برگزار شد. همچنین برای دو کنفرانس دیگر، یکی در لندن و دیگری در ربکسن [احتمالا: منطقه عربخانه (Arabxona) از توابع ولایت بخارا در ازبکستان] مقدمات، فراهم خواهد شد.
طرح نمرود
الاخبار نوشت: آنطور که در سند آمده، هدف اصلی از طرح نمرود،«مقابله با سیاست‌های خصمانه رژیم ایران و ادامه انزوای بین‌المللی ایران» است. چارچوب کار در این طرح سعودی، اساساً کار رسانه‌ای است که بر پایه «اجرای حملات رسانه‌ای با هدف آگاهی‌بخشی درباره خطراتی است که رژیم ایران برای امنیت منطقه و جهان دارد». سعودی‌ها اقداماتی که علیه ایرانی‌ها می‌کنند و همچنین طرح‌های آینده‌نگرانه برای توسعه طرح‌های ضد ایرانی را به تفصیل بیان می‌کنند و برخی کارهایی را که عملا انجام داده یا برخی را که در آینده نزدیک قصد دارند انجام دهند، بیان کرده‌اند.
برای نمونه به موارد زیر اشاره می‌شود:
۱- ایران تگ - Iran tag ؛ سایتی که کارش رصد کامل رسانه‌های ایران بخصوص شبکه‌های تلویزیونی و سخنان رکان نظام ایران در سخنرانی‌ها و همایش‌ها سپس ترجمه آن به زبان انگلیسی و انتشار آن است. آنطور که در سند آمده، هدف این سایت که عربستان آن را حمایت مالی می‌کند، «افشای اقدامات داخل و خارج رژیم ایران مقابل دیدگان افکار عمومی» است. جامعه هدف سایت ایران تگ، بیشترش شامل دنبال‌کنندگان اخبار ایران مثل پژوهشگران، روزنامه‌نگاران و اصحاب رسانه است اما تلاش می‌کند دایره این جامعه را از طریق ترجمه محتوا به زبان‌های فرانسوی، اسپانیایی و آلمانی بزرگ‌تر کند.
۲- خبرگزاری امور ایران ؛ هدف این طرح، همچنان که تنظیم‌کنندگان سند سعودی گفته‌اند، پر کردن خلأ در منابع خبری درباره ایران است زیرا جز خبرگزاری‌های دولتی ایران، خبرگزاری دیگری که اخبار فارسی منتشر کند، وجود ندارد. این امر، «سبب شده که رژیم ایران از طریق رسانه‌های خود، بر کل رسانه‌ها مسلط باشد».
3- شبکه‌های تلویزیونی ؛ یکی دیگر از اهداف طرح نمرود، تأسیس شبکه‌های خبری تلویزیونی به زبان فارسی است تا «مرجع خبری مستقل اول برای هفتاد میلیون ایرانی در داخل و خارج باشد». سعودی‌ها فکر می‌کنند که این کار از طریق «ارائه کاملا صادقانه عیوب رژیم در تهران به شکل رسانه‌ای کاملا اقناع‌کننده» ممکن است. سعودی‌ها برای این بخش از طرح، هفتاد میلیون دلار بودجه سالانه تخصیص داده‌اند. سیاست تلویزیون فارسی‌زبان مورد حمایت عربستان سعودی بر اساس تکذیب کردن مواضع رسمی اما از طرق غیرمستقیم است. سعودی‌ها امیدوارند که این شبکه را توسعه بدهند تا «شبکه‌ای رسانه‌ای تکامل‌یافته‌ای باشد که با زبان عربی و ترکی هم ایرانی‌ها را مخاطب قرار بدهد».
* * *
در اینجا خوب است اشاره شود زمانیکه محمد بن سلمان ولی‌عهد سعودی با بازداشت ولید ابراهیم رئیس مجموعه شبکه تلویزیونی ام.بی.سی (MBC)، توانست از طریق اجبار ولید برای چشم‌پوشی از بخشی از سهام مجموعه، بر هیأت مدیره آن مسلط شود، صد میلیون دلار در این مجموعه سرمایه‌گذاری جدید کرد تا این پول صرف شبکه‌هایی شود که جامعه هدف آن لبنان، عراق و ایران باشد. او از دست‌اندرکاران مجموعه خواست برنامه‌های سیاسی، هنری، فرهنگی و اقتصادی تهیه کنند که به زبان فارسی باشد.
این قسمت از طرح نمرود سعودی، شبکه تازه‌تأسیس «ایران اینترنشنال» را که در لندن مستقر و فارسی زبان است، به ذهن یادآوری می‌کند. این شبکه اردیبهشت 1396 یعنی حدود همان زمانیکه طرح سعودی به آمریکا ارائه شده، کار خود را در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آغاز کرد و شاید بسیاری از اصحاب رسانه این شبکه را با مصاحبه معروف آن با سخنگوی گروهک تروریستی الاهوازیه بشناسند حال آنکه این شبکه پیش از حمله تروریستی به رژه نیروهای مسلح در اهواز، تریبون خود را در اختیار اعضایی از گروهک تروریستی پژاک گذاشته بود؛ گروهکی که در مریوان کردستان اقدام به حمله تروریستی کرده بود و در نتیجه آن یازده ایرانی جان خود را از دست دادند.
از جمله دیگر اقدامات این شبکه، جدای از عملکرد ضد ایرانی، شبیه به شکبه بی.بی.سی فارسی که اتفاقاً بخش بزرگی از اعضایش، از کارکنان سابق بی.بی.سی فارسی و «صدای آمریکا» هستند، پوشش زنده همایش منافقین در اروپا بود.
انتخاب نام‌های احمقانه
الاخبار در پایان گزارش دوم از این سند نوشت، «عجیب است که سعودی‌ها اسمی جز "طرح نمرود" پیدا نکرده‌اند که روی طرح ضدایرانی محمد بن سلمان بگذارند. طبق آنچه مورخان اسلامی مثل طبری ذکر کرده‌اند، نمرود شاهی ستمگر بود که با ابراهیم نبی علیه‌السلام و خدای او مقابله کرد و به سپاهیانش امر کرد که او را در آتش بیندازند و عجیب‌تر از این نام‌گذاری، نام طرح دیگر آنان یعنی "عنکبوت" است. نام عنکبوت در فرهنگ اسلامی معنای خوبی ندارد چرا که نمادی از حیله، پستی و حقارت است و از طرفی خانه و تارهایش نماد سستی، ضعف و رخوت است.