توافق عدن؛ راهکاری نهایی یا اقدامی تاکتیکی؟

توافق عدن؛ راهکاری نهایی یا اقدامی تاکتیکی؟
چهارشنبه 24 مهر 1398 - 07:41

در یمن از اعلام توافقی میان دولت مستعفی مورد حمایت رژیم سعودی و شورای موسوم به شورای انتقالی جنوب و مورد حمایت امارات ، برای اولویت بندی وضعیت جنوب به ویژه شهر عدن سخنانی گفته می شود.

العالمیمن

این توافق با نظارت عربستان و امارات و به منظور پایان دادن به درگیری خونین استان های جنوب یمن میان شبه نظامیان هوادار منصور هادی رئیس جمهوری مستعفی و شبه نظامیان شورای انتقالی جنوبی طی ماههای اخیر منعقد شد. عربستان از شبه نظامیان هادی و امارات از شبه نظامیان شورای انتقالی جنوب حمایت می کند. از 5 سال پیش یعنی با آغاز حمله عربستان و امارات به یمن و تسلط نیروهای اماراتی و مزدورانش بر جنوب یمن، ابوظبی با جذب شمار زیادی از مزدوران ،اقدام به تشکیل کمربند امنیتی کرد که این مزدوران بر بخش های مهمی از نهادهای امنیتی استان های جنوبی تسلط یافتند و ماموریت سرکوب فعالان مخالف با حضور امارات و عربستان در مناطق جنوبی یمن را بر عهده گرفتند به گونه ای که صحنه هایی از شکنجه کردن و حمله به فعالان بازداشتی در زندان های مخفیانه ای که امارات تاکنون آنها را مدیریت می کند ، منتشر شده است.

دولت هادی نیز در تقسیم قدرت میان امارات و عربستان، مقر خود را به عدن منتقل کرد و آن را پایتخت موقت اداره امورمناطق اشغالی جنوب اعلام کرد به گونه ای که کمربند امنیتی نیز مسائل امنیتی و دولت هادی مسائل اداری و سیاسی را بر عهده گرفتند اما عربستان پس از گذشت 5 سال از حمله به یمن و ناکامی در ثبت هرگونه دستاورد در شمال، برای گسترش دادن نفوذ نظامی خود بر استان عدن و دیگر استان های جنوبی و در اقدام چالشی برای هم پیمان اماراتی خود به سوی جنوب روانه شد که همین مساله به ایجاد اختلافات میان دو طرف انجامید و به دنبال ان درگیری های خونینی میان نیروهای هادی و شبه نظامیان کمربند امنیتی درگرفت که به تسلط شبه نظامیان بر عدن و عقب نشینی هواداران هادی به استان شبوه انجامید.

دولت هادی، امارات را به کودتا علیه قانون در اوج سکوت عربستان نسبت بدان متهم کرد و آن ها را به مذاکره دعوت کرد و مذاکراتی میان ریاض و ابوظبی برای رفع اختلافات و هم چنین با دولت هادی و شورای جنوبی برگزار شد و در پایان نیز سخن از توافق میان دولت هادی و شورای انتقالی با نظارت ریاض و ابوظبی برای فراموش کردن گذشته به میان آمد به گونه ای که یک فرمانده نظامی سعودی ماموریت نظارت بر مسائل امنیتی در استان عدن و مناطق اطراف آن را در چارچوب این توافق بر عهده گرفت.

دو مسئول یمنی نیز در گفت وگو با رویترز اعلام کردند عربستان هفته گذشته نیروهای بیشتری برای جایگزینی نیروهای اماراتی در فرودگاه عدن و در پایگاه های نظامی این شهر مستقر کرده است .

دو منبع آگاه دیگر نیز اعلام کردند دو فرمانده نظامی سعودی ، رسما ماموریت ها را از هفته پیش برعهده گرفته اند به گونه ای که به آن ها امکان نظارت بر امنیت این شهر و مناطق پیرامون آن را داده شده است.

گزارش های اطلاعاتی حاکی است این توافق شامل 5 بند و دارای یک مقدمه و یک پایان و محورهایی از جمله "طرف های شرکت کننده در این توافق" ، "اصول کلی" و تضمین هایی برای اجرای این توافق است.

این توافق به 3 بخش اصلی؛ امنیتی، نظامی و سیاسی تقسیم می شود و تعهدات و حقوقی برای امضا کنندگان این توافق قائل است. بخش سیاسی این توافق مشتمل بر تشکیل دولت وحدت ملی مشارکتی میان شمال و جنوب یمن با تکیه بر نتایج کنفرانس مذاکره ملی است بر اساس این توافق، شورای جنوبی دو سهم وزارت خود را واگذار می کند در حالی که هر یک از ائتلاف ملی و حرکت انقلابی و کنفرانس جامع حضرموت یک سهم وزاری خود را واگذار می کند به این شرط که باقیمانده سهم وزارتی جنوب به جریان های سیاسی جنوب از جمله کنگره ملی و حزب الاصلاح و سوسیالیست واگذار شود.

این توافق هم چنین مبتنی بر بازگشت همه اعضای دولت هادی برای انجام ماموریت هایشان در داخل شهر عدن است و همه طرف ها بدون اعتراض یا تعطیلی ملزم به انجام ماموریت های خود هستند. بخش امنیتی این توافق نیز مبتنی بر بازسازی ساختار وزارت کشور دولت هادی و همه نهادهای مرتبط با آن و ادغام همه نیروهای امنیتی عدن یا استان های دیگر در قالب وزارت کشور و امنیت این دولت است.

در زمینه نظامی نیز این سند مبتنی بر ملزم کردن همه طرف های امضا کننده توافق، به پایان دادن همه تشکیلات نظامی خارج از دولت است. این توافق هم چنین مبتنی بر ادغام همه شبه نظامیان الشبوانیه و کمربند امنیتی و همه تیپ های نظامی با اسامی جداگانه و یگان های مرتبط ،در شبه نظامیان دولت هادی است.

بر اساس این توافق، عربستان نظارت بر بازسازی نیروهای امنیتی عدن و ادغام آن در وزارت کشور دولت هادی و تشکیل نیروی امنیتی بی طرف برای دوره انتقالی و عملیات حفظ امنیت و نظارت بر عملیات اجرایی کردن توافق را بر عهده دارد.

حال پس از این توافق سوال اینجاست که آیا دو طرف می توانند به اختلافات خود پایان دهند یا اقدامی تاکتیکی از سوی دو هم پیمان سعودی و اماراتی برای کنترل وضعیت به شکل موقت است؟

ناظران معتقدند با توجه به شمار زیاد طرف های مرتبط با این توافق با اختلاف رویکرد و منافع نسبت به مسائل داخلی و مواضعشان در خصوص حضور عربستان و امارات در جنوب، تحقق این هدف و پایان دادن به اختلافات ریاض و ابوظبی و شبه نظامیان هوادار آنان مساله دشواری است .

پربیننده ترین خبرها