العالم - تحلیل روز
با اینکه اغلب ناظران سیاسی به اتفاق معتقدند که توافق هسته ای و تنها راه نجات آن، محور گفتگوهای بورل با مقامات جمهوری اسلامی ایران باشد اما برخی دیگر بر این عقیده اند که بورل باید برای نجات حیثیت اتحادیه اروپا هم – که به دلیل ناتوانی از ایفای نقش مستقل و متناسب با حجم و جایگاه سیاسی و اقتصادی خود در سطح بین الملل به خطر افتاده است – تلاش کند.
بورل معروف است به اینکه با مواضع سیاسی آمریکا به خصوص در دوره ریاست جمهوری ترامپ مخالف و معتقد است که تلاش های دولت آمریکا برای تحمیل نظام تک قطبی در جهان، فقط و فقط به نفع آمریکاست.
وی همواره درباره بحران هویت اروپا – که حتی پس از تأسیس اتحادیه اروپا به قوت خود ماند – هشدار داده است.
بورل چند روز پیش از اروپا خواسته بود مؤلفه های هویتی خود را مشخص کند و از فضای بی هویتی خارج شود و به جای بازی در زمین دیگران، هویت خود را بازیافته و تبدیل به بازیگری مستقل و با هویت شود.
امروز نگرانی بورل درباره بحران بی هویتی اروپا به واقعیت رسید؛ آمریکا با تحریک واضح و علنی "اسرائیل" برجام را نقض کرد و اتحادیه اروپا نه تنها تماشاچی محض بود بلکه با مواضع منفی خود، آمریکا را به ادامه خودسری و تحمیل تحریم های یک جانبه و جنون آمیز علیه ایران تشویق کرد و به این ترتیب تبدیل به زمین بازی آمریکا شد بدون اینکه خود، غیر از تشویق بازی آمریکا، نقشی داشته باشد.
بعید است که بورل نداند که مکانیسم ماشه که توسط آلمان، فرانسه و بریتانیا فعال شد چیزی جز خوش رقصی برای آمریکا و هدیه ارزشمند برای ترامپ نیست؛ ترامپ با اهانت به امضای کشورهای اروپایی در پای برجام، با اعمال انواع فشارها و باج خواهی، از جمله تحمیل عوارض گمرکی 25 درصد بر صادرات خودروی اروپا به آمریکا، این کشورها را مجبور کرد مکانیسم ماشه را فعال کنند. رئیس جمهور آمریکا در این مسیر، بر مبنای نظام تک قطبی افسارگسیخته آمریکایی، ذره ای منافع اروپایی ها را در نظر نگرفت.
بورل بهتر از هر کس دیگری می داند که در میان همه کشورهایی که برجام را امضا کرده اند، ایران حتی پس از خروج آمریکا از برجام و حتی پس از تعلل اروپایی ها، تنها کشوری است که به برجام پایبند مانده است و به گواه 15 گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی به همه بندهای این توافقنامه عمل کرده است. در حالی که دولت صهیونیست ترامپ، همه نوع تحریم حتی دارویی را بر این تحمیل کرد. در چنین شرایطی اروپا، وعده "اینستکس" را داد که آنهم سرابی بیش نبود.
یک بار دیگر از آقای بورل - که امروز مهمان ایران است – می خواهیم که اگر واقعا قصد نجات توافق هسته ای را دارد، قبل از آن، استقلال اروپا را نجات دهد و آن را از گردونه وابستگی به آمریکا خارج کند و اعتبار این کشور را در سطوح بین المللی به آن برگرداند و جدا از رتوش آمریکایی، هویت واقعی این قاره را احیا کند. فقط در این صورت است که می توان به نجات برجام یا هر توافق بین المللی دیگری که به رغم قلدری آمریکا، به نفع صلح و امنیت جهان باشد، امیدوار بود.