انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران؛ نگاهی عینی به تجربه چهار دهه اخیر

انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران؛ نگاهی عینی به تجربه چهار دهه اخیر
پنج‌شنبه 1 اسفند 1398 - 12:37

ایرانی ها روز جمعه برای انتخاب 290 نماینده در یازدهم دور انتخاب مجلس شورای اسلامی شرکت خواهند کرد؛ در اینجا ضرورت دارد ابعاد داخلی و خارجی این تجربه بررسی شود.

العالم- ایران / سیاسی

به گزارش العالم، درباره ابعاد داخلی انتخابات روز جمعه می‎توان گفت که ایرانی‎ها طی چهار دهه اخیر برای سی و هفتمین بار در پای صندوق‎های رای حاضر می‎شوند، و این میانگین، به‎ویژه با توجه به حق رای ایرانی‎ها جهت انتخاب نمایندگانشان و نیز عمل به وظیفه‎شان در انتخاب ساختار حاکم که کشور را در سطوح اجرایی و قانونگذاری رهبری می‎کند، بسیار مهم است، و درک میزان احساس مسئولیت ملت ایران در قبال این وظیفه برای ناظران به امور ایران دشوار نیست.

ایرانی‎ها از اهمیت حق‎شان، یعنی درخواست برای تغییر یا تایید از طریق صندوق‎های رای آگاه هستند. درک این موضوع دشوار نیست که ایرانی‎ها برای بیان دیدگاه‎هایشان و ایده‎هایشان درباره آینده کشورشان، بارها به انتخابات متوسل شده‎اند و در مناسبت‎های مختلفی موفق شده‎اند دیدگاه‎های‎شان را که منطبق با قانون اساسی است، بر کرسی بنشانند.

پدرخوانده‎های نظریه شیطنت‎آمیز در کشورهای غربی و منطقه‎ای که ایران را هدف قرار دادهاند، واقف به این مساله نیستند که مهم‎ترین و شفاف‎ترین پاسخ را خود ایرانی‎ها از طریق صندوق‎های رای می‎دهند. به انتخابات ریاست‎جمهوری سال 2017 ایران بازمی‎گردیم که 5ماه مانده به برگزاری آن، هجمه شدیدی از سوی دونالد ترامپ، که تازه مستاجر کاخ سفید شده بود، علیه انتخابات آغاز شد؛ چنین هجمه‎ای در امتداد جنگ رسانه‎ای، سیاسی و اقتصادی بود که از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، علیه ایران آغاز شده است. این هجمه شیطنت‎آمیز که در رسانه‎های غرب و منطقه با قدرت تمام برای تخریب وجهه تهران به راه افتاد ولی بعد از رایگیری نوزدهم ماه مه همان سال، ایرانی‎ها پاسخی قاطع و سرنوشت‎ساز به آنها دادند؛ چرا که میزان مشارکت در انتخابات ریاست‎جمهوری بیش از 73 درصد بود.

بعد دیگر این عامل خارجی، تجربه ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه است. با توجه به مقیاس‎های قانون اساسی و دموکراتیک و مشروعیت مردمی، همگان بر این امر اتفاق نظر دارند که میان کشوری که طی چهار دهه، شاهد برگزاری 37 دور انتخابات، از جمله 10 دور انتخابات پارلمان و 7 دور انتخابات ریاست‎جمهوری( همچنین انتخابات شورای شهر و روستا) بوده است با کشورهای مهم منطقه‎ای، که اولین تجربه انتخاباتی آن در سال 2005- نه انتخابات پارلمانی یا ریاست‎جمهوری بلکه انتخابات شوراهای محلی- بود، تفاوت زیادی است.

علاوه بر همه اینها، اشاره به بعد مهم دیگر لازم است و آن ماهیت روند برگزاری انتخابات و یا به بیان دیگر، جدیت و تاثیر آن است. در اینجا می‎توان به یک نکته خاص اشاره کرد.

وقتی مسئولان در کشوری به آرای رای‎دهندگان تکیه می‎کنند این بدان معناست که این آراء هستند که سرنوشت این مسئولان را مشخص می‎کنند. اما در کشورهایی که تعامل میان مسئولان و رای‎دهندگان صرفا مصرف رسانه‎ای دارد؛ هیچ‎گونه تاثیری در ارای مردم نمی‎بینیم. ولی در خصوص ایران، اهتمام شدید مسئولان به انتخابات و آرای رأیدهندگان قابل مشاهده است که می‎توان این تأثیر چشمگیر رأی دهندگان (با وابستگیهای حزبی و سوابق مختلف آنها) را از طریق تاکید انها بر حق انتخاب‎شان دید؛ زیرا می‎دانند که آنها می‎توانند با آرای‎شان و اعلام مطالبات‎شان، تاثیر و تغییر ایجاد کنند.

اینجا این سوال مطرح می‎شود که آیا در کشورهای دیگر نیز مسئولان به آرای مردم و مطالبات و آرمان‎های آنها اهتمام می‎ورزند؟ آیا به مردم این فرصت داده می‎شود که به میزان، اهمیت و تاثیر رای‎شان در صندوق‎های رای پی ببرند؟ پاسخ به این سوال‎ها، تفاوت میان این دو تجربه را با سهولت و واقع‎گرایانه نشان می‎دهد.

حسین الموسوی - العالم

پربیننده ترین خبرها