العالم -ایران
کیانوش جهانپور در ارتباطی ویدیو کنفرانسی با خبرنگاران ضمن اشاره به روند کلی بروز و مرگ و میر کووید ۱۹ در کشور و شیب به نسبت نزولی آن طی چند روز اخیر، گفت: البته با وجود روند نسبتا نزولی، اما در هفتههای اخیر بیش از ۴۰ تا ۷۰ درصد آمار مرگ و میر و موارد جدید ابتلا به بیماری کووید ۱۹ مربوط به تهران بوده است. در مجموع حدود یک سوم آمار مرگ و میر و همچنین یک سوم مبتلایان جدید این بیماری مربوط به تهران است.
وی ادامه داد: پیک این بیماری در کشور مربوط به هفته های آخر اسفند و همچنین روزهای اول فروردین است که روندی صعودی داشت اما پس از آن در نمایی کلی شیب نزولی کندی را شاهد هستیم.
جهانپور افزود: تاکید میکنم که همزمانی پیک و طغیان بیماری در استانها را نداشتهایم و این موضوع یکی از ویژگیهای کرونا در ایران است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال روز گذشته در حدود ۸ تا ۹ استان مرگ و میر این بیماری صفر بوده است.
کاهش محسوس مراجعه به بیمارستانها
جهانپور درباره مراجعه بیماران کرونا به بیمارستانها نیز گفت: در این زمینه نیز کاهش محسوس مراجعین در سراسر کشور البته به استثنای ۵ تا ۶ استان را دشتهایم؛ به عنوان مثال در یک استان یک بیمارستان کاملاً به کرونا اختصاص داده شده بود، این در حالی است که حدود دو شب گذشته تنها دو بیمار کرونا در این بیمارستان بستری بودند. البته با وجود کاهش محسوس مراجعین به بیمارستان ها در سراسر کشور، در هفتههای اخیر تست سرپایی کرونا را افزایش دادهایم.
یک سوم تختهای ICU اختصاصی کرونا، خالی است
وی در پاسخ به سوال ایسنا درباره برخی محدودیت ها در تجهیزات و تخت های آی سی یو که پیش از این اعلام شده بود، گفت: برآوردهای ما بر اساس بدبینانه ترین سناریوها تنظیم می شد. بر همین اساس در اسفندماه به سمت افزایش تختهای آیسییو حرکت کردیم و در کمترین زمان حدود هزار تخت آی سی یو به مجموعه تخت های بیمارستانی اضافه کردیم. در مجموع حدود ۸۵۰۰ تا ۹۵۰۰ تخت فعال آیسییو داشتیم که کمتر از ۵۰ درصد آنها به کرونا اختصاص یافت و البته در طول این مدت و حتی در پیک بیماری هیچ گاه اشغال ۱۰۰ درصدی تخت های اختصاصی کرونا را نداشتیم.
جهانپور افزود: در مجموع حدود ۴۵۰۰ تخت آی سی یو اختصاصی برای کووید ۱۹ در نظر گرفته شد که اکنون با توجه به کاهش نسبی موارد بیماری، حدود هزار تخت از این تخت های اختصاصی خالی است و حتی برخی مواردی که اکنون در آی سی یو ها بستری هستند به نسبت دو تا سه هفته گذشته، وضعیت عمومی بهتری دارند، اما برای مراقبت بهتر در آی سی یو ها بستری شدهاند. در هر حال اکنون یک سوم تختهای آیسییو اختصاصی کووید ۱۹ خالی است. با این حال از روزها و هفتههای آینده اطلاع اطلاعی نداریم.
وی ادامه داد: باز هم تاکید میکنم که حتی در دوران پیک بیماری هم بیماران ما بدون تخته آی سی یو نماندند؛ این در حالی است که کمبود تخت بیمارستانی، آی سی یو، ونتیلاتور و ... در کشورهای غربی پیش آمد؛ این موضوع در شرایطی است که زیرساخت های درمان در آن کشورها به لحاظ فیزیکی و منابع انسانی نسبت به کشور ما بسیار قوی تر است. قطعاً کشور ما در مدیریت بیماری و انجام اقدامات بهداشتی، شناسایی، اقدام زودهنگام، ایزولاسیون در منزل، پایش بیمار و قرنطینه در منزل، بار مراجعان را کاهش داده است.
چگونگی دریافت گواهی سلامت برای بازگشت به کار بهبود یافتگان کرونا
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره چگونگی دریافت گواهی سلامت برای بهبود یافتگان کرونا جهت بازگشت به کار آنها، گفت: در حال حاضر این موضوع بر اساس شواهد تشخیص قطعی از سوی پزشک و مراکز طب کار و البته با احتیاط انجام شده و گواهی صادر می شود. البته با توسعه تستهای سرولوژیک این کار با سهولت بیشتری توسط مراکز مربوطه انجام خواهد شد.
اجباری شدن ماسک در دستور کار نیست
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره توصیه به اجباری شدن استفاده از ماسک در مترو و اتوبوس، گفت: توصیه ما به استفاده از ماسک و ماسک های خانگی در مکان های عمومی نظیر مترو، اتوبوس و... است که فاصله گذاری اجتماعی ممکن است رعایت نشود. مضوع اجباری شدن ماسک در دستور کار نیست، اما توجه به استفاده از ماسک از جمله ماسکهای خانگی را در مکانهای شلوغ نظیر ناوگان حمل و نقل عمومی را خواهیم داشت.
شورای شهر مرجع اعلام آمار ابتلا و مرگ کرونا نیست
جهانپور در ادامه صحبتهایش در پاسخ به سوالی در زمینه اظهارات یکی از اعضای شورای شهر تهران درباره تعداد مرگ و میر روزانه کرونا در تهران، گفت: تعیین علت فوت قاعدتاً تخصص می خواهد. اظهاراتی نظیر «مشکوک»، «مظنون» یا «محتمل» برای ما آمار نخواهد شد. چنین اظهاراتی رفتاری غیرحرفهای است. در همه کشورهای غربی و در اوج بحران این رفتارهای غیرحرفهای را نمی بینید. در برخی کشورها هم که ساختار پلیسی است و به دلیل همین ساختار اجازه اظهار نظر وجود ندارد. در سایر کشورها هم رفتار حرفهای اجازه اظهارنظرهای حاشیه ساز را نمی دهد . این در حالی است که ما نه این هستیم و نه آن. هر روز آمارها و اظهارنظرهایی می بینید و البته اظهارات در یک نهاد و سازمان و جایی مثل شورا هم حرف ها یکسان نیستند. آمار قطعی ابتلا و فوت ناشی از کووید ۱۹ مرجع مشخصی دارد و چنین سمتی برای اعلام آمار تاکنون به هیچ شورای شهری داده نشده است.
نقش طرح تحول سلامت در مدیریت کرونا
وی همچنین درباره اثرگذاری طرح تحول سلامت در مدیریت بیماری کرونا گفت: آنچه که در مقابل دیدگان قرار گرفت از ثمرات شش سال تلاش دولت است. در طول طرح تحول سلامت اضافه شدن ۴۰ هزار تخت بیمارستانی را شاهد بودیم . هرچند انتقادها در این حوزه زیاد بود اما امروز همین تخت ها پذیرای بیماران کرونا بودند و همین آیسییو ها بودند که جان بسیاری از بیماران را نجات دادند. طرح تحول سلامت نقش موثر و بهینه ای داشت. از طرفی هم هر آنچه در طرح تحول سلامت انجام نشد از جمله پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت که البته طی یک سال اخیر مورد توجه جدی قرار گرفتند، از همان ناحیه هم ممکن است ضعف هایی داشته باشیم .
وی ادامه داد: هر چند در دهه اول انقلاب توجه به بخش بهداشت منجر به شکل گیری شبکه بهداشت کشور شد اما این توجه در ادامه به نسبت کم رنگ تر شده بود و در طرح تحول سلامت هم توجه به درمان بیشتر بود. اگر نظام شبکه گستردهتر و مراقبت سندرومیک گسترده تر بود و نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت ۱۰۰ درصد محقق شده بود، قاعدتاً نتایج عملکرد بهتری را می توانستیم در دو ماه اخیر داشته باشیم .
وی افزود: در مجموع زیربنای سلامت، بخش بهداشت، پزشکی خانواده و نظام ارجاع است. در یک سال اخیر هم توجه وزیر بهداشت بر همین موضوع بود. بههمین دلیل اهمیت توجه ویژه به زیرساخت های شبکه و استقرار همهجانبه پرونده الکترونیک و نظام ارجاع الکترونیک بیش از گذشته احساس میشود و این موضوع باید در سیاست های پسا کرونا در نظر داشته باشیم. امیدواریم این موضوع از خاطره سیاستگذاران نرود و با تخصیص منابع بتوانیم این سه حوزه را محقق کنیم. البته در شرایط بحران کرونا و در استان مازندران از این ظرفیت بسیار استفاده شد.
وی در پاسخ به سوالی درباره بازگشت ایرانیان مقیم سایر کشورها به ایران گفت: سلامت ایرانیان در هر کجای دنیا و در مجموع هر فردی که پاسپورت و ملیت ایرانی دارد برای ما مهم است. در این روزها و ماه هاست که باید به فکر بشریت و همچنین هموطنان بود. در صورت بازگشت این افراد به کشور نیز مانند پرواز اختصاصی که به ووهان چین داشتیم، باید با پروتکل های بهداشتی انتقال ها صورت گیرد. اگر امکان بازگشت آنها فراهم باشد ما نیز برای بازگشت این عزیزان آمادگی داریم. 10 هزار مرکز مراقبت بالینی داریم که آمادگی داریم افراد در صورت لزوم به آنجا منتقل شوند و طبق پروتکل های بهداشتی و هر جا که کمیته مربوطه اعلام کند افراد برای بازگشت به خانواده مشکلی ندارند. آنها مرخص خواهند شد.
وی همچنین درباره رونمایی از یک دستگاه ویروس یاب گفت: مرجع تایید نهایی کلیه تجهیزات پزشکی و کالاهای سلامت محور چه در حوزه تشخیص و چه حوزه درمان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو هستند هرچند در این حوزه طی چند وقت اخیر و حمایت زیادی از سوی نهادهای مختلف کشیده شده اما مواردی که از سوی سازمان غذا و دارو تایید نهایی گرفته باشند معدود و محدود است.
سرنوشت کرونا در روزها و هفته های آتی
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره آینده بیماری کرونا گفت: دنیا هیچ تصور مشخصی برای روزهای آینده این بیماری ندارد. در مجموع هیچ تصویر روشن شفاف و واضحی در دنیا برای سرنوشت این ویروس در روزها و سال های آتی وجود ندارد. هیچ کدام از اظهارنظرهای مطرح شده در دنیا علیرغم علمی بودن ان، قطعیت ندارد.
بازگشت مشاغل و موج دوباره کرونا؛ آری یا خیر؟
وی درباره بازگشایی دوباره مشاغل و احتمال موج دوباره این بیماری گفت: به هر حال بازگشت مشاغل در قالب طرح فاصلهگذاری هوشمند مرحلهای و تدریجی خواهد بود. در گام دوم نیز مشاغل با خطر متوسط و در فاز مهار هم مشاغل غیر ضرور و لوکس میتوانند به روال خود بازگردند. همزمان با بازگشایی مشاغل ارزیابی ریسک خواهیم داشت و هر جا که ببینیم افزایش ریسک داریم بهراحتی میتوان تصمیم گرفت. توسعه تستهای تشخیصی در سراسر کشور و شناسایی زودهنگام همچنین تولید انبوه و تایید نهایی تستهای سرولوژیک بسیار کمک کننده خواهد بود. این ها کمک میکند تا با رعایت جدی پروتکل ها و نظارت بر آنها با کمترین ریسک بتوانیم بازگشت حرکت چرخه اقتصادی را شاهد باشیم.
مکانیسم انکار و فرافکنی در امریکا؛ قضاوت نهایی با مردم دنیا
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره ادعای وزیر خارجه آمریکا که دلایل فوت کروناییها در ایران را به دلیل عدم سرمایه گذاری در حوزه سلامت دانسته بود، گفت: وزارت خارجه قطعاً از منظر دیپلماتیک پاسخگوی این ادعاها خواهند بود اما از منظر سلامت باید بگویم که در روانشناسی مکانیسمهای دفاعی مطرح است؛ بهطوری که افراد مشکلات خود را اول انکار سپس فرافکنی میکنند. این یک مکانیسم دفاعی است و این مکانیسم های دفاعی در این فرد فعال است. اوج فاجعه انسانی در هفتههای اخیر و فشار وحشتناکی که به مردم ایالات متحده وارد شده همه کشورها را نگران کرده است. بخشی از آن هم به دلیل ناکارآمدی دولت آمریکاست. این مکانیسم دفاعی از طریق دستگاه دیپلماسی آمریکا فعال شده است.
جهانپور افزود: سرمایهگذاری جمهوری اسلامی ایران در حد وسع و بضاعتمان در چهار دهه اخیر در میان همه کشورهای دنیا چشمگیر بوده است؛ بهطوری که ۹۷ درصد از داروها در داخل تامین می شود، داروهای خاص رایگان است، پوشش همگانی سلامت داریم، واکسیناسیون پوششی بالا دارد و افزایش چشمگیر تعداد دانشکدههای پزشکی و نیروهای پزشکی را در بعد از انقلاب شاهد هستیم. ایران در دهههای اخیر با تحریمهای ظالمانه آمریکا مواجه بوده است. در دوران کرونا هم میبینیم که این موضوع خللی در روند رسیدگی به بیماران ایجاد نکرده است. اینجاست که ضرورت استفاده از مکانیسمهای روانی ابتدا مکانیسم انکار سپس فرافکنی را از سوی مسوولان امریکا فعال میکند. قضاوت نهایی این موضوع را به مردم دنیا واگذار میکنیم.
وی همچنین درباره سوالی مبنی بر اعلام جدید سازمان جهانی بهداشت درباره آنکه کرونا از فوتیهای این بیماری منتقل نمیشود، گفت: پروتکل تغسیل و دفن بهداشتی از گذشته در کشور بوده است و رعایت هم خواهد شد. این پروتکل، پروتکل بهداشتی فنی معتدلی است. متأسفانه در برخی موارد شنیدیم که گفتند در جوار آرامستانهای معمول افراد را تدفین نکنند. اصلاً به هیچ وجه چنین چیزی نداریم و یا در جایی گفته شده بود روی جسد آهک ریخته شود. چنین چیزی هم نداریم. تنها در مکانهایی که سطح آب زیرزمینی بالاتر باشد، ممکن است احتیاط هایی رعایت شود. در مجموع پروتکلمان در این زمینه تغییر نخواهد کرد و موضوع تغسیل و تدفین با رعایت پروتکل و بدون تجمع میتواند انجام شود. منتقد رفتارهای افراطی و سلیقهای برخی افراد در این زمینه هستیم.
ایسنا