ضرورت بازنگری در اصول نظام جهانی پساکرونایی

ضرورت بازنگری در اصول نظام جهانی پساکرونایی
جمعه 29 فروردين 1399 - 19:21

"مردم دو دسته ‏اند: يا برادر دينى تو هستند، يا انسانى مانند تو"، این حکمت از فرمایشات امام علی علیه السلام خطاب به مالک اشتر که به فرمانداری مصر گمارده شده بود، به عنوان یکی از بهترین اسناد دادگستری و مراجع عدالت پروری در طول تاریخ در سازمان ملل ثبت شده است، برای انسان امروز رهنمونی است برای تغییر منش و عملکردش در قبال جهان، جهانی که مردم در اقصی نقاط آن به دنبال شیوع کرونا رنج زیادی را متحمل می شوند.

العالم-کشکول

از دیدگاه اسلامی حوادث طبیعی که در جهان هستی رخ می دهند همگی دارای حکمت هستند و این حوادث و بلایا جهت امتحان انسان و فراهم کردن شرایط جهت پیشرفت وی است.

بر این اساس، جوامع انسانی در سایه شرایط پیچیده ای که به دنبال شیوع کرونا به وجود آمده است، بیش از پیش نیاز به آرامش، محبت، اعتماد و احترام به دیگر آرا و عقاید دارد، در همین حال، شرایط پیش آمده بهترین فرصت برای بیداری فطرت انسانی و بازگشت به آن است.

تنوع در هر چیزی یک مسئله طبیعی و مثبت است اگر در راستای تحقق منافع مشترک همه اعضای جامعه انسانی صرف نظر از تفاوت های منطقه ای، فرهنگی، اجتماعی شان (که از ازل تا ابد بوده و هست) بر روی آنها سرمایه گذاری شود.

از سویی دیگر، اگر درگیری ها و اختلافات قومی و مذهبی وجود نداشت، اغلب جنگ ها و بحران هایی که تاریخ در ادوار و مناطق مختلف جهان به خود دیده است، رخ نمی داد، امروز می توان از آن تجربیات تلخ برای ایجاد فضایی استفاده کرد که بشر در آن در یک چارچوب عمومی زندگی کند چارچوبی که توسط قوانین و تصمیمات بین المللی اداره شود و در آن امنیت، ثبات و پیشرفت، حاکم است به شرط آنکه تشریک مساعی در این زمینه صورت بگیرد.

شکی نیست که راه غلبه بر این بحران ها از منظر تقویت دیدگاه الهی به جهان هستی و انسان و نهادینه کردن اصول عدالت می گذرد، جهان بینی که مسیر بازنگری درخصوص اقدامات وحشیانه، کشتار، جنگ افروزی و تولید و انبار کردن تسلیحات کشار جمعی را فراهم می کند.

وضعیت کنونی که جوامع بشری در آن به سر می برند، لزوم بازنگری همه کشورها و بویژه کشورهای اسلامی درخصوص مسائل بحران آفرین را یادآور می شود و از سوی دیگر بر لزوم تحرک برای توقف کشتار دائمی و جنگ در بسیاری از کشورها در این منطقه حساس (کشورهای اسلامی) و جایگزین کردن این خونریزی ها با روابط متوازن سیاسی، امنیتی و اقتصادی تاکید دارد، خاصه آن که اغلب این کشورها دارای اشتراکات تاریخی، دینی، اجتماعی و فرهنگی از دیرباز هستند.

امروز بیش از هر زمان دیگری زمان آن فرارسیده است که به اهمیت جایگاه جغرافیایی و استراتژیک و ثروتهای طبیعی که کشورهای ما از آن برخوردارند، توجه کنیم و از این ثروت ها در مسیر بهره وری هرچه بیشتر و خدمت رسانی به همه ملت های منطقه در همه عرصه ها استفاده کنیم و این فرصت را برای همه کشورها به وجود بیاوریم که درمسیر تحقق مطالبات مشروع خود به دور از مداخلات خارجی قرار بگیرند.

امروز همه از سرنوشت جهان پس از تمام شدن بحران کرونا و تغییرات احتمالی در نظام جهانی سوال یم پرسند، شاید کسی نتواند به شکل دقیقی به این سوال پاسخ دهد و باید منتظر باشیم تا ببینیم جهان به کدام سمت خواهد رفت اما اگر بخواهیم از رنج ها و بحران هایی که در دوره اخیر شاهدش بودیم، رهایی پیدا کنیم باید اقدامات ضروری بسیاری را اتخاذ کنیم که در راس این اقدامات ضروری احترام به همه تفاوت های انسانی و تبدیل چالش هایی که از پس این تفاوت ها به وجود آمده به فرصتی برای همگرایی و همکاری است است. چالش هایی که منجر به برافروخته شدن آتش جنگ و جدلی می شود که به نفع هیچ کس نیست و تنها به ابزاری برای قدرتهای بیگانه تبدیل شده است تا با بهره جویی از آن به ثروت های کشورهای منطقه دست درازی کنند و با زیر پا گذاشتن تمام قواعد و قوانین بین المللی که زمینه ساز امنیت و عدالت در جهان هستند، نابراری، جنگ و فساد را در کشورها نهادینه کنند تا از این طریق به اهداف خود دست یابند.

*محمد جواد أرويلي

پربیننده ترین خبرها