آمریکا و تحریم ها علیه ایران؛ آیا ترامپ شورای امنیت را هم تحریم می کند؟

العالم - تحلیل روز

تنها مانعی که تا پیش از این در راه تصویب قطعنامه های آمریکا در شورای امنیت وجود داشت، وتوی این قطعنامه ها از سوی روسیه و چین بود، زیرا آمریکا با توسل به تهدید و تشویق رای دیگر اعضا را تغییر می داد. از این رو ، تا پیش از این، وتوی روسیه و چین تنها عامل شکست طرح های پیشنهادی آمریکا در شورای امنیت بود، اما این بار شکست قطعنامه پیشنهادی این کشور برای تمدید تحریم های تسلیحاتی علیه ایران، در یک جلسه عادی و بدون وتو، نشان می دهد که سیاست های این کشور نیاز به بازنگری دارد.

"مایک پمپئو " وزیر امور خارجه آمریکا به منظور جلب حمایت های بین المللی از تلاش کشورش برای تمدید تسلیحاتی ایران، وقت بسیاری گذاشت و به کشورهای بسیاری سفر کرد و بدین شکل ، کشورش را متحمل هزینه های هنگفت کرد اما مساله قابل توجه و در عین حال مضحک، این است که کشورهایی که به حمایت واشنگتن شتافتند، و حتی آن دسته از کشورهایی که برای جلب حمایت گروهی از این قطعنامه تلاش کردند، کشورهایی بودند که از هیچ جایگاه و وجهه بین المللی برخوردار نیستند، تاجایی که بعدا مشخص شد که حمایت آن ها فرضی بوده است، مثلا به عنوان نمونه ، وقتی که قطر اعلام کرد با بیانیه شورای همکاری خلیج فارس با درخواست تمدید تحریم های تسلیحاتی علیه ایران موافق نیست، و اعلام کرد که چنین بیانیه هایی، در نشست های وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس اتخاذ شده نه در مراکز تصمیم گیری برای سیاست های آن کشورها.

پمپئو برای جلب حمایت های بین المللی از قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم های تسلیحاتی علیه ایران به شمال و جنوب و شرق و غرب سفر کرد، و تقریبا مطمئن بود که هم پیمانان اروپایی کشورش به این قطعنامه رای مثبت می دهند، اما در نهایت، رای گیری در شورای امنیت، به مثابه سیلی به صورت آمریکا بود که این کشور را از این توهم خارج کرد که همچنان در سیاست های خود در جهان یکه تاز است.

اروپایی ها نمی خواستند خیلی دولت ترامپ را خشمگین کنند ، بنابراین رای ممتنع دادند اما صرف دادن رای ممتنع، دربردارنده پیامی مهم به واشنگتن است، مبنی بر اینکه اروپایی ها به ویژه فرانسه و انگلیس پیامدهای پیروی مطلق از سیاست های ترامپ را به خصوص در ارتباط با توافق هسته ای ، تحمل نخواهند کرد.

بنابراین، اروپایی ها به خوبی می دانند (اگر چه به طور علنی اعتراف نکنند) که این آمریکا بود که از توافق هسته ای خارج شد و تحریم های یک جانبه را علیه تهران اعمال کرد و موجب شد که این توافق در معرض خطر فروپاشی قرار گیرد. این درحالی بود که ایران اقدامات قانونی را در راستای کاهش تعهدات خود به این توافق انجام داد از این رو، رای دادن به پیش نویس قطعنامه آمریکا ، به معنای این است که سناریوی جدیدی مطرح است و آن ، فروپاشی کلی این توافق و بازگشت به قبل از اکتبر 2015 است.

در سایه این تحولات، طبیعی بود که دولت ترامپ با انجام تحریم های یکجانبه علیه ایران ، به تهدید و هشدار متوسل شود، اما همه این ها بدان معنا نیست که همچنان قدرت در دست واشنگتن است. از این رو، دولت آمریکا باید در سیاست های خود، بازنگری های گسترده را انجام دهد ؛ سیاست هایی که باعث شده تا هم پیمانانش زودتر از دشمنانش از آن فاصله بگیرند.

اول : آمریکا دیگر نمی تواند یکه و تنها و بدون مشارکت بازیگران عرصه بین المللی برای توافق هسته ای یا هر توافق دیگری تعیین تکلیف کند ؛ آن هم بازیگرانی که سیاست های ترامپ را عامل اصلی مشکلات و خطری برای امنیت و ثبات منطقه و جهان می دانند.

دوم : به نظر می رسد که روابط میان آمریکا و هم پیمانان اروپایی این کشور، دستخوش تغییرات آشکار است و شاید عجیب نباشد که واشنگتن، اقداماتی را به نشانه مجازات از نوع خود بر هم پیمانانش به منظور اعمال فشار علیه آنان در این زمینه ، اعمال کرده است و این کشور در گذشته، عملا این کار را انجام داده است ، تا آن ها را به خارج شدن از توافق هسته ای که آخرین آزمون برای سنجش اعتبار اروپا درقبال مسائل بین المللی و درصدر آن توافق هسته ای بود، وادار کند.

سوم: با وجود تبلیغات علیه ایران و تلاش برای تخریب وجهه این کشور حتی پس از امضای توافق هسته ای، تهران نشان داد که پایبندترین طرف به توافق هسته ای بوده و طرفی است که بیشترین تمایل را به کاهش تنش و تلاش بر اساس توافق های بین المللی داشته ، در نتیجه توانسته است تا خود را به عنوان یک بازیگر دارای اعتبار در عرصه منطقه ای و بین المللی مطرح کند، به گونه ای که سایر بازیگران به ویژه در توافق هسته ای، باید حسن نیت خود را اثبات کنند نه ایرانی ها.

چهارم : طبیعی است که شکست آمریکا در شورای امنیت (ورزشگاه مخصوص واشنگتن) بر هر گونه تحرک جدید آمریکا در راستای توافق هسته ای تاثیر خواهد گذاشت (چه توافق جدیدی که ترامپ به دنبال آن است و چه باز یافتن اعتبار خود در توافق فعلی در صورت پیروزی دموکرات ها در انتخابات آمریکا ) به گونه ای که واشنگتن همه راه ها را برای اجرای سیاست ها و شروط خود بر دوستان و دشمنانش به کار گرفت .. چه از طریق تشویق کردن با دادن امتیاز و چه از طریق ترساندن با اعمال مجازات .. و راهی برایش نمانده جز اینکه خود شورای امنیت را هم مجازات کند.