العالم ـ ایران ـ سیاسی
عبدالرضا رحمانی‌فضلی روز سه شنبه در آیین رونمایی از کدگذاری و احصای مناطق جغرافیایی و واحدهای تقسیمات کشوری که در نشست ویدئوکنفرانسی با استانداران انجام شد، این طرح را تکلیف قانونی عنوان کرد که در سال ۶۲ باید اتفاق می‌افتاد.
وی اضافه کرد: تعیین تکلیف کردن ۱۳۰ هزار نقطه با توجه به مجموعه‌ای از داده‌ها و اطلاعات و نوع نگاه و تعریف دستگاه‌های مختلف سرویس دهنده و ارائه کننده خدمات، کاری بسیار طاقت فرساست.
وزیر کشور با مهم خواندن مساله مرز و حدود اظهارکرد: همه به رعایت آن در همه زمان‌ها، ناگزیر بودیم. گاهی حتی یک متر از مرزها و محدوده‌ها موجب خونریزی‌های فراوان شده و انحراف کوچک از یک نقطه مرزی درگیری‌های بسیار به همراه داشته است.
رییس شورای امنیت کشور با بیان اینکه مباحث و موضوعات مرزی جدای از موضوعات سیاسی در حوزه فرهنگی و اجتماعی و حتی در حوزه اعتباری هم دارای اهمیت است، گفت: از مرزهای با کشورهای همسایه که بگذریم، مرز در داخل کشور و بین استان‌ها، شهرستان ها و شهرها و حتی روستاها هم مهم است. در تاریخ با توجه به ارزش و اهمیتی که مرز داشته است، در داخل مرزبندی‌ها و نامگذاری‌های مختلفی داشتیم تا الان که به نام‌گذاری‌هایی چون استان و شهرستان شهر و روستاها رسیدیم.
وی اضافه کرد: زمانی مرزبندی تعیین حدود قدرت و بیانگر قدرتمندی یک سرزمین بود؛ مثلا حکام در کشور ما که در نواحی مختلف زندگی می‌کردند موظف بودند از کل سرزمین محفاظت و نگهبانی کنند و مرز بین مناطق دارای ارزش فراوانی بوده است.
توزیع منابع مستلزم ایجاد تقسیم‌بندی‌ها در داخل کشور است
وزیر کشور گفت: وقتی بحث دولت‌های متمرکز و قدرت مرکزی شکل می‌گیرد اولین چیزی که مطرح می‌شود این است که نظام اداری باید به اقصا نقاط کشور خدمات اداری ارائه کند و نظام توزیع بودجه و اعتبارات هم باید به کل کشور بودجه توزیع کند. توزیع منابع و امکانات مستلزم این است حتما این تقسیم‌بندی ها داخل کشور انجام شود.
وی با بیان اینکه در بسیاری از مواقع در عمل این تقسیم‌بندی از حوزه‌های امنیتی و سیاسی خارج و به حوزه فرهنگی تبدیل می‌شود، ادامه داد: وقتی یک روستا را بخواهیم منتزع و به یک روستای بزرگ تبدیل کنیم یا بخشی از یک شهرستان را از حیث سلسله‌مراتبی تغییر دهیم و آن را برای ایجاد یک دهستان، بخش و یا شهر جدید جدا کنیم، اختلافات بسیار زیادی روی می‌دهد.
رحمانی فضلی با ذکر مثالی ادامه داد: سال‌های قبل در یکی از شهرهای استان فارس طرحی که هنوز اتفاق نیفتاده و فقط موضوع مطرح شده بود، تنش‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی ایجاد کرد. حساسیت‌ها روی مناطق و نحوه تقسیمات، اجرای حدود و مرزها در بسیاری از موارد به فرهنگ و جزئی از فرهنگ آن مناطق تبدیل می شود. مثلا در رابطه با مرز کردستان با کرمانشاه یا مرز کرمانشاه با همدان هر تصمیمی اگر بخواهد گرفته شود، سلسله موضع‌گیری‌ها و حتی در برخی موارد اعتراضات مردمی را به همراه دارد.
وی افزود: اگر بخواهیم تقسیمات کشوری انجام دهیم باید ببینیم آیا فضا از حیث اجتماعی مناسب است یا نه و اگر چنین نباشد با تنش مواجه شویم. این می‌تواند برای ما هزینه و خسارت بسیار زیادی داشته باشد.
وزیر کشور تصریح کرد: وقتی مبنای تقسیمات کشوری تعیین حدود و مرزها برای تسهیل خدمات‌رسانی، توزیع منابع و امکانات و مدیریتِ راحت تر است، نباید این نوع تقسیمات نهایت در عمل منجر به ضد آن یعنی تنش‌های اجتماعی و اعتراضات شود.
وی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که بر این اعتراضات، مقاومت‌ها و تنش‌ها دامن می‌زد، این بود که ستگاه‌های مختلف نسبت به محدوده‌های جغرافیایی تعاریف متعددی داشته و دارند و وقتی می‌خواستیم این کار را انجام دهیم این تعاریف کار را دچار مشکل می‌کرد.
وزیر کشور با ذکر مثالی ادامه داد: مثلا در حوزه منابع طبیعی یکی از چیزهایی که تنش ایجاد می‌کرد بحث آب بود. آب که از محل سرچشمه تا محل مزرعه‌ای که به آن جاری می‌شود در برخی موارد چهار استان را طی می‌کند و چهار استان نسبت به این آب سهم و حق‌آبه دارند و زندگی و نحوه فعالیت‌شان از این آب است. وقتی با خشکسالی مواجه می‌شویم هر لیتر آب برای آنها جنبه حیاتی دارد و با مشکلات و تنش‌های بسیار متوجه می‌شویم. وی خاطرنشان کرد: اگر تقسیم بندی ها در حوزه آب دقت نشود و اگر تقسیم‌بندی سیاسی و اقتصادی با هم هماهنگ نباشد، همیشه مسئله خواهیم داشت و اکنون هم در بین برخی استان‌ها مشکلات این چنینی داریم.
نقش محدوده‌های جغرافیایی در توسعه کشور
رحمانی فضلی تاکید کرد: این نیست که به محل یا محدوده کد بدهیم و بگوییم که شناسه شما دارای این شماره است؛ هر یک از این اعداد تعریف، معنا و کاربرد ویژه‌ای دارد و ما را در انجام فعالیت‌های‌مان روی زمین راحت می کند و می توان در برنامه‌ریزی از آن استفاده شود.
وی با بیان اینکه محدوده های جغرافیایی و حریم‌های تقسیماتی، نقش مهم مهمی در توسعه کشور دارند، گفت: تقسیم‌بندی در کشورهای مختلف بر اساس تعاریف، مفاهیم و معانی مشخص، انجام می‌شود و برای آن است که فضای اجتماعی، جغرافیایی و سرزمینی رعایت شود.
وزیر کشور با تاکید براینکه اصل برای ما ایران است و ایران سرزمین ماست که در آن زندگی می‌کنیم، اظهار کرد: وقتی می‌خواهیم توزیع خدمات داشته باشیم و مشارکت‌ها را در نحوه اداره کشور لحاظ کنیم، ناگزیر به اجرای تقسیمات هستیم. آثار تقسیمات در عمل بسیار زیاد است در حوزه جغرافیای سیاسی، مسئله انتخابات موضوع مهمی است و ارتباط آن دقیقا با تقسیمات کشوری و محدوده‌های جغرافیایی کاملاً انطباق دارد.
رحمانی فضلی گفت: با وجود تاکید خود نمایندگان، لایحه افزایش تعداد نمایندگان در مجلس به دلیل احتمال وقوع تنش رای نیاورد. نمایندگان به خاطر همین نوع برداشت‌ها و اختلافات موافقت نکردند درحالی‌که این قضیه می‌تواند ظرفیت بزرگی از حیث توسعه‌ای برای آن منطقه ایجاد کند.
وی اضافه کرد: اگر اختیارات با توجه به ظرفیت‌ها، توان و امکانات موجود طبیعی، انسانی، مالی و موقعیتی مناطق به خود مناطق واگذار شود، پیشرفت و توسعه بهتری خواهند داشت.
وزیر کشور با اشاره به استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: این استان به ظاهر شرایط توسعه یافته ای ندارد اما همین استان بزرگترین وضعیت منطقه ای را داراست. چون هم منطقه مرزی خشکی و هم مرزی دریایی دارد. اما استاندار به دلیل فقدان اختیارات لازم این اجازه را ندارد صبح به پاکستان برود و ظهر برگردد یا نمی‌تواند تعاملات اقتصادی داشته باشد چون حتما باید پنج دستگاه ملی این رابطه را تعیین و تایید کنند و مجوزهای لازم را به او بدهند.