نامه جمعی از اساتید کشور به سازمان ملل درباره تبعیض‌ نژادی در آمریکا

العالم - ایران

جمعی از اندیشمندان و اساتید برجسته کشور در نا‌مه‌ای به ‌دبیر کل سازمان ملل متحد و کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد نکاتی را در خصوص ظلم و تبعیض اجتماعی نسبت به سیاه پوستان در آمریکا مطرح کردند.

متن این نامه به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای آنتونیو گوتِرِش – دبیر کل محترم سازمان ملل متحد
سرکار خانم میشل باشیلت – کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد

با سلام و احترام و آرزوی سلامتی و آرامش برای عالیجنابان، چند نکته مهم در خصوص ظلم و تبعیض اجتماعی نسبت به سیاه پوستان آمریکا و همه انواع تبعیض اجتماعی در این کشور را با شما درمیان می گذاریم:

امروز علی‌رغم رشد و پیشرفت علم و دانش و یافتن مسیرهای کارآمدتر برای زندگی سالم، عادلانه و برخوردار از کیفیت بهتر زندگی، شاهد فراگیرتر شدن نظام سلطه جهانی و عمیق تر شدن زخم و درد ظلم، تبعیض اجتماعی و تقسیم بندی های نژاد پرستانه و مبتنی بر منافع گروه های خاص بر علیه همه ملت های جهان هستیم. کشتن و آزار ظالمانه سیاه پوستان آمریکا، یک رفتار موردی نیست، بلکه برخاسته از یک تفکر نژادگرایانه اجتماعی است که در آن گروهی کوچک جایگاه بسیار والا دارند و ما بقی افراد جامعه حتی از نازلترین حقوق اجتماعی هم برخوردار نیستند.

نگرش زورگویانه "یا با ما هستید یا باید بمیرید" و نگاه "یا با ما هستید یا بر علیه ما" در دوران شکل‌گیری کشوری بنام ایالات متحده آمریکا که با جنگ بر علیه صاحبان سرزمین آمریکا که در واقع بومیان آن سرزمین محسوب می شدند، آغاز شد. این نگاه استثناء گرایانه دو باره در پایان قرن بیستم توسط بوش بازخوانی شد. در استقرار نظام آمریکای جدید، ضمن نسل کشی های گسترده و سرزمین زدایی از صاحبان اصلی آمریکا، شاهد تبعیض اجتماعی نهادینه بودیم. کسانی که به نوعی "دیگری و غریبه های" سرزمین آمریکا محسوب می شدند از جمله بومیان آمریکا، سیاه پوستان و به نوعی کل جامعه غیر سفید پوست، مصادیق جامعه تبعیض شده هستند.

تبعیض و بی عدالتی نسبت به جامعه سیاه پوستان تنوع و گستردگی زیادی دارد و در بسیاری از حوزه‌ها محرومیت و تبعیض را نهادینه نموده است. نمونه هایی از این تبعیض ها را می توان در موارد ذیل ذکر کرد:

هر ساله در آمریکا حدود 1000 غیرنظامی توسط مأموران اجرای قانون کشته می­ شوند و یک سیاه پوست 2.5 برابر بیشتر از یک سفیدپوست احتمال دارد که در زندگی خود توسط پلیس کشته شود[1].

در سال 2017، آمریکایی­های آفریقایی تبار 4 برابر بیشتر از سفیدپوستان اعلام کردند که زمان رأی دادن یا مشارکت سیاسی، تجربه تبعیض نژادی را داشته­ اند[2].

بر اساس گزارش «مرکز ملی آمار آموزش آمریکا[3]»، در سال 2017، بالغ بر 45 درصد از دانش­ آموزانی که به مدارس دولتی مختص دانش ­آموزان بسیار فقیر می­ رفتند، سیاهان بودند و تنها 8 درصد این دانش ­آموزان سفیدپوست بودند.

بر اساس گزارش سازمان ملل متحد در سال 2018[4]، آمریکایی های آفریقایی تبار بیش از سفیدپوستان احتمال دارد که دستگیر شوند؛ و در صورت دستگیری، بیشتر احتمال دارد که محکوم شوند و درصورت محکومیت، نسبت به سفیدپوستان بیشتر احتمال دارد که زندان را تجربه کنند.

بزرگسالان آمریکایی آفریقایی تبار 5.9 برابر بیش از سفیدان احتمال دارد که مجازات شوند. هرچند آمریکایی­های آفریقایی تبار و آمریکایی های لاتینی­ تبار 29 درصد جمعیت ایالات متحده را شکل می دهند، اما بیش از نیمی از (57 درصد) از جمعیت زندانیان در آمریکا را تشکیل می ­دهند[5].

در سال 2016، سیاهان 7 برابر بیشتر از سفیدان به دلیل HIV جان خود را از دست دادند (گزارش آژانس تحقیق و کیفیت خدمات درمانی[6]، 2018: 71). در سال 2017 نیز بر اساس تحقیق CDC[7] یا مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، سیاهان 13 درصد از جمعیت آمریکا را تشکیل می­ دادند، درحالیکه 43 درصد از کل موارد جدید ابتلا به HIV مربوط به آنها بود[8] (گزارش آژانس تحقیق و کیفیت خدمات درمانی آمریکا، 2018: 72).

همچنین بر اساس گزارش APA در میان سیاه پوستان، از هر 1250 نفر مبتلا به کرونا 1 نفر کشته می‌شود، درحالی­که از هر 2800 نفر سفیدپوست آمریکایی، 1 نفر می­ میرد[9].

درصد توزیع معلمان در مدارس دولتی ابتدایی و دبیرستان در سال تحصیلی 2017-2018 نیز نشان می­دهد که 79 درصد از معلمان سفید و تنها 7 درصد معلمان سیاه پوست هستند. همچنین در همین سال تحصیلی، 78 درصد از مدیران مدارس دولتی سفید و تنها 11 درصد از مدیران مدارس دولتی سیاه پوست هستند[10].

با گذشت تجارب تلخ جنگ ها، ترورها و کشتارهای جمعی فراگیر که یکی از قربانیان آن نسل کشی مردم آفریقا که منجر به کشته شدن بیش از صد میلیون انسان بی گناه و داغ گذاری حیوانی نسبت به جامعه انسانی و برده داری منتهی به شکنجه و آزار انسان های شریف شد و با کشته شدن بیش از صد میلیون نفر در دو جنگ جهانی اول و دوم، انتظار می رفت وارد دوره عقلانی تر، عادلانه تر و انسانی تری شویم، ولی متأسفانه همچنان خوی استثناگرایانه گروه کوچک ولی قدرتمند و ثروتمند آمریکایی منشاء ظلم های فراگیر، تحریم ها و تحریف های تاریخی و زیر پاگذاشتن حقوق بشر و قیمت گذاری برای ارزش انسانی مبتنی بر ثروث، قومیت، موقعیت جغرافیایی و دین شده است.

نظام سلطه آمریکایی به هیچ وجه روحیه شرمنده و عذرخواهانه از رفتارهای خود ندارد و اساساً عذرخواهی را برای خود یک ننگ تلقی می کند. در آمریکا، اوباما را بخاطر اینکه پذیرفته است "آمریکا هم خطاهایی داشته"، نامیهن پرست به حساب آوردند. باید توجه داشت که ساختارهای قومی که همیشه خود را درستکار تلقی می کنند، گرفتار یک خطای ناشی از خودخواهی و خودپرستی هستند.

البته اکثریت جامعه آمریکا و اروپا در کمپین مخالفان تبعیض اجتماعی قرار دارند. واکنش های اعتراض آمیز نسبت به ظلم، آزار و قتل سیاه پوستان و از بین بردن نمادهای برده داری حکایت از وجدان بیدار مردم آمریکا و اروپا همچون سایر نقاط جهان نسبت به تبعیض اجتماعی دارد.

دیگر پذیرفته شده نیست که جامعه انسانی بخاطر رنگ پوست، نژاد، قومیت، ملیت و یا جنسیت برتری یا ذلتی پیدا کند، این تعبیر فاخر قرآن کریم خطاب به جامعه انسانی در سراسر گیتی است که ملاک اصلی برای مزیت یافتن انسان‌ها اخلاق، خود نگهداری و تقوای الهی است که منتهی به اصلاح رفتار، عمل صالح و رعایت حقوق بشر و احترام به دیگران و نه دیگری سازی همراه با سیاه نمایی و ذلت پروری است. لطفاً به این بیان و پیام زیبای الهی توجه بفرمائید: ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است! (حجرات-13).

اگر امروز جامعه فکری نسبت به قتل، تبعیض و آزار سیاه پوستان واکنش نشان ندهد، این اخلاق شیطانی بصورت گسترده تری ادامه پیدا خواهد کرد و هر روز شاهد فاجعه بزرگتری خواهیم بود و اینگونه فجایع به زندگی فردی و اجتماعی همه ما سرایت خواهد کرد.

تاریخ آمریکا مشحون از جنایات فراگیر و ناعادلانه بوده و هست. در همین قرن 21 شاهد رفتارهای خشونت آمیز و ترورهای ضد انسانی از جمله ترور شخصیت آزاده و نماد مبارزه با تروریسم یعنی سردار سلیمانی بودیم. در عین حال بر مبنای ارزش مشترک ادیان الهی کشتن یک نفر بدون آنکه مرتکب ظلم یا فسادی شده باشد به منزله کشتن همه انسان هاست (مائده-32). در واقع با بی تفاوتی نسبت به اینگونه ظلم ها، شاهد سرایت ظلم به همه جهان خواهیم بود. عدالت و بی عدالتی جغرافیا ندارد و هر کجا که شاهد عدالت باشیم، ارزشمند است و هر کجا با بی عدالتی و تبعیض مواجه باشیم مذموم است.

با تأکید بر اینکه سختی مبارزه با ظلم و فساد برای همه ما روشن است؛ در پایان چند نکته را به استحضار همه جامعه سیاه پوستان، مظلومین جهان و جامعه اندیشمندان و نخبگان علمی و اجتماعی صمیمانه و دلسوزانه عرض می کنیم:

به جامعه سیاه پوستان آمریکا و همه سیاه پوستان و مظلومان جهان صمیمانه، دوستانه و همدلانه و دردمندانه عرض می کنیم ما با شما هستیم و در کنار شما هستیم و به یک معنا همه ما سیاه پوست هستیم و خود را در جایگاه شما می بینیم و هر نوع تبعیض نژادی، قومی، جغرافیایی، ملیتی و دینی را نمونه هایی از دور شدن از ارزش های الهی و ضد حقوق بشر می دانیم و آنرا محکوم می کنیم. خداوند کریم خالق همه ماست و مزیت انسان را بر توانائی در نیکی کردن به دیگران و خیر رساندن به جامعه تعریف کرده است و از جمله بدترین گناهان ظلم به دیگری است.

از دانشمندان، روشنفکران و علمای دینی جهان تقاضا می شود که از ظرفیت های فکری و علمی و نوآوری های خود درخصوص حل مسئله ظلم و نظام سلطه بهره بگیرند و روش و راهکاری نظام‌مند برای از بین بردن ظلم و تبعیض نژادی معرفی کنند و نهادهایی را تدبیر کنند که بتواند به لحاظ حقوقی جایگاه بازدارنده برای ظلم و تبعیض و نابرابری فراهم کند.

از جامعه هنری، اصحاب رسانه و همه کسانی که توانائی بازنمایی فرهنگ سالم و متعالی را دارند، تقاضا می شود در مسیر خلق فرهنگ عدالت گرایانه و ظلم ستیز و عاری از نژاد پرستی و فرهنگ دوستی و همزیستی مسالمت آمیز، دست به آفرینش های هنری بزنند تا هنجارهای بی عدالتی تبدیل به هنجار و ارزش پذیرفته شده جامعه نشود و الگوهای عدالت گرایانه در مسیر زندگی عموم مردم قرار گیرد.

بطور حتم با تلاش و تدبیر همه مردم جهان و همه نخبگان علمی و فرهنگی، عقلانیت بر خودخواهی، علم بر جهل و عدالت بر ظلم پیروز خواهد شد و شاهد جهانی سراسر صلح و سلامت خواهیم بود.

از دبیر کل محترم ملل متحد و کمیسر عالی حقوق بشر ملل متحد تقاضا می شود، ظرفیت جهانی برای پایان دادن به تبعیض اجتماعی و اساسا روحیه نژاد پرستی، خصوصاً تبعیض بر علیه سیاه پوستان را تدبیر کنید و نسبت به تشکیل "کمیته بررسی تبعیض اجتماعی فراگیر در آمریکا" خصوصا بر علیه سیاه پوستان اقدام بفرمائید.

بطور حتم تلاش‌های شما، زمینه ساز آرامش و امنیت اجتماعی برای همه مردم جهان خواهد بود.
فرصت را برای تجدید احترامات فائقه مغتنم می‌شماریم.

امضا کنندگان:

دکتر محمدرضا عارف

استاد دانشگاه صنعتی شریف

عضو پیوسته‌ی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

دکتر سعید رضا عاملی

استاد دانشگاه تهران

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی

دکتر فریدون عزیزی

استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

عضو شورای پژوهش‌های علمی کشور

دکتر علیرضا اسماعیلی

عضو هیات علمی فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران

سرپرست فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران

دکتر محمد رضا گنجعلی

استاد دانشگاه تهران

جزو 20 دانشمند برتر ایرانی در سال 2014 از نگاه موسسه تامسون رویترز

دکترمهدی گلشنی

استاد ممتاز دانشگاه صنعتی شریف

عضو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

دکتر غلامعلی حداد عادل

دانشیار دانشگاه تهران

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی جمهوری اسلامی ایران

چهره ماندگار رشته فلسفه

دکتر سید علیرضا مرندی

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

رئیس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران

چهره ماندگار رشته علوم پزشکی

دکتر محمدرضا مخبر دزفولی

استاد دانشگاه تهران

چهره ماندگار علم دامپزشکی کشور

عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

دکتر سعید سهراب پور

استاد تمام دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف

عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

دکتر محمد مهدی طهرانچی

استاد دانشگاه شهید بهشتی

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی

تسنیم