العالم- تحلیل روز
در سایه چنین اقداماتی، امور به مرحلهای رسیده است که احتمال فروپاشی این توافق، با توجه به تلاشهای دولت آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران، بیشتر شده است اما با سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران و نیز گزارش اخیر این آژانس، روزنههای امیدی درباره توافق هستهای و اعتمادسازی میان اعضای توافق ایجاد شده است.
در گزارش اخیری که "رافائل گروسی" مدیرکل جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی صادر کرد، به موافقت ایران با بازدید این آژانس از دو مرکز هستهای و نمونهبرداری از آنها اشاره شده است؛ موافقتی که در جریان سفر دو هفته پیش گروسی به تهران حاصل شد. ایران برای ابراز حسن نیت و صداقت خود برای همکاری با آژانس، چنین اجازهای را صادر کرد.
دومین موردی که در این گزارش آمده، افزایش ذخیره اورانیوم ایران از میزان مجاز در توافق هستهای است. در این باب لازم است به نقطه مهمی پرداخته شود که جامعه جهانی از آن غافل است و آمریکا در تلاش برای بهرهبرداری از آن به منظور تحریک علیه ایران است.
- ایران تعهداتش در چارچوب توافق هستهای را نقض نکرده، و افزایش ذخیره اورانیوم با درصد غنیسازی پایینتر در چارچوب گامها برای کاهش تعهدات هستهای انجام شد( موضوعی که ایران به صراحت آن را اعلام کرد). در واقع، این حق طبیعی ایران است و در توافق هستهای نیز به آن تصریح شده است.
- مقصر دانستن ایران و بهرهبرداری از آژانس بینالمللی انرژی اتمی (از نظر افزایش ذخیره اورانیوم) با هدف انتقاد از این کشور، هیچ مبنای قانونی ندارد. هجمه احتمالی آمریکا، اسرائیل و برخی رژیمهای عربی بدان معناست که قربانی هدف قرار میگیرد و نه مجرم به خاطر جنایتش. دولت "دونالد ترامپ" از توافق هستهای خارج شد و تحریمها علیه ایران را بازگرداند و همچنین تلاش میکند که تحریمهای سازمان ملل علیه این کشور را بازگرداند. لذا، هر گامی که ایران برداشته، طبیعی و نشات گرفته از احترام آن به حقوق و حاکمیتش و پاسخ به "قلدرمآبی و سیاست تهاجمی" آمریکا است.
- روسیه خاطرنشان کرده که گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر حسن همکاری و نیات ایران دلالت میکند. مهمتر از آن، حسن همکاری ایران و حسن نیت آن است که به دلیل ضعفش نیست بلکه نشات گرفته از توان سیاسی و حاکمیتیاش است. بر این اساس، تهران گامهایی را برای کاهش تعهدات هستهای خود برداشت.
- صحیح نیست که سیاستِ تعامل با مسائل بر مبنای عملگرایی است. در بسیاری از موارد بایستی با حسن نیت اقدام میشود و سرانجام، نتیجه حاصل میشود؛ در حالیکه ایران هنوز به حقوق خود دست نیافته، و دلیل آن سیاستهای قلدری ایالات متحده است، ولی حسن نیت و همکاری ایران و درایتش در تعامل با قلدری آمریکا موید این است که تعیینکننده نهایی، حسن نیت است.
حسین الموسوی- العالم