العالم – ترکیه
پایگاه الکترونیکی روزنامه "یدیعوت آحرونوت" اسرائیل به نقل از یک منبع دیپلمات صهیونیستی نوشت : اردوغان از بازگشت سفیر ما به انکارا بسیار خوشحال خواهد شد اما مساله مهم برای ما فعالیت حماس در ترکیه است از این رو برآوردها حاکی است اسرائیل از ترکیه خواهد خواست دفتر جنبش مقاومت اسلامی حماس در استانبول را ببندد و به عنوان یک شرط برای عادی سازی روابط، از فعالیت این جنبش جلوگیری کند.
برهمگان آشکار است، بیش از 7 دهه از روابط ترکیه و اسرائیل می گذرد زیرا این روابط در سال 1949 آغاز شد، رابطه یبی وقفه و ادامه داری که مانند بسیاری از روابط دیپلماسی دچار جزر و مد شده اما نوع این روابط به عنوان روابطی ائتلافی راهبردی ثابت میان دو طرف، تغییر نکرده است.
ازجمله حالت جزر این روابط می توان به روابط اسرائیل و ترکیه پس از حمله اسرائیل به ناوگان غزه (که به پایین ترین سطح رسید) عملیات نظامی نیروهای اسرائیلی علیه 6 کشتی غیرنظامی ناوگان آزادی غزه در 31 مه 2010 در آبهای بین المللی دریای مدیترانه اشاره کرد که به دنبال آن ترکیه سفیر رژیم را فراخواند و مانورهای نظامی مشترک را لغو و خواهان برگزاری نشست شورای امنیت بین الملل شد.
در همان حال، اردوغان به شدت این حمله را جنایتی خونین و تروریسم دولتی معرفی کرد و از رژیم صهیونیستی در مجمع ملی عالی ترکیه که برای بررسی این مساله و تحریم اسرائیل تشکیل شده بود، انتقاد کرد.
در نهایت نیز بیانیه ای صادر شد که از این حمله به عنوان اقدامی غیر قانونی انتقاد کرد و از این رژیم خواست معذرت خواهی کرده و خسارت دهد و دست اندرکاران را محاکمه کند، از دولت ترکیه نیز خواست در روابط با این رژیم تجدید نظر کرده و اقداماتی جدی پیش بگیرد.
شروط اردوغان
اردوغان کمی پیش از سفر به غزه در آوریل 2013 به روزنامه حریت ترکیه گفت : اسرائیل باید برای ازسرگیری روابط دوستانه به سه شرط عمل کند.
عذرخواهی برای حمله، دادن خسارت به خانواده های آسیب دیده ، لغو محاصره غزه توسط اسرائیل.
باراک اوباما رئیس جمهوری پیشین امریکا نیز برای مساله ترکیه و اسرائیل 22 مارس 2013 وارد عمل شد و به دنبال آن نتانیاهو در مکالمه تلفنی 30 دقیقه ای با اردوغان، عذرخواهی کرد و گفت چنین نتیجه ای مد نظر نبوده . نخست وزیر ترکیه نیز عذرخواهی وی را پذیرفت و با برگزاری نشست برای حل مساله خسارت موافقت کرد.
آخرین موج مد در روابط دیپلماتیک ترکیه و اسرائیل، انتخاب " ایریت لیلیان" کارشناس مسائل ترکیه و سفیر رژیم صهیونیستی در بلغارستان به عنوان رئیس سفارت اسرائیل در آنکارا بود.
به گفته یدیعوت احرونوت اسرائیل، انتخاب وی برای این منصب در سفارت رژیم صهیونیستی در آنکارا به عنوان پیام حسن نیت از این رژیم جعلی در منطقه برای افزایش روابط دیپلماتیک با ترکیه و گشودن صفحه جدیدی در روابط دو طرف بوده است.
آمادگی اردوغان برای دست دادن به اسرائیل
برخی گزارش های اسرائیلی حدود یک ماه پیش از تلاش الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان برای میانجی گری میان دو هم پیمانش اسرائیل و ترکیه برای از سرگیری روابط میان دو طرف خبر داد و اقدامات عملی در این راستا آغاز کرد و به دنبال تعیین لیلیان،رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه دراظهاراتی مطبوعاتی بر تمایل کشورش به روابط بهتر با اسرائیل تاکید کرد.
اردوغان زمانی از ایجاد روابط بهتر با رژیم صهیونیستی سخن گفته که امریکا و رژیم اشغالگر در صدد اعمال فشار برای تقسیم نقش ها در نمایشنامه ذلت بار کشورهای عربی در به رسمیت شناختن این رژیم نامشروع هستند و چندین کشورعربی خلیج فارس افزون بر سودان را به عادی سازی واداشت شاید این مساله مشروعیت بین المللی و منطقه ای به این رژیم غاصب بدهد که جنایت های جنگی بی شماری در حق فلسطینیان انجام داده است.
علیرغم ابراز آمادگی ترکیه برای نزدیکی با رژیم صهیونستی، رژیم اشغالگر این بار چندین شرط از جمله بستن دفتر جنبش مقاومت اسلامی حماس در استانبول و توقف فعالیت اسرای آزاد شده مرتبط با گردان های قسام را پیشنهاد داده است.
برکسی پوشیده نیست که ترکیه از ابتدای اشغال فلسطین در کنار این رژیم بوده و به شکلی جدی همکاری اطلاعاتی، نظامی و اقتصادی داشته و این یکی از دلایل قدرت اسرائیل بود و هنوز با آن توانسته کشورهای عربی را یکی پس از دیگری شکست دهد.
ناظران مسائل ترکیه معتقدند هدف اصلی اردوغان از نزدیکی با رژیم صهیونیستی؛ امضای توافق نامه تعیین مرزهای منطقه اقتصادی محدود به ترکیه و اسرائیل از طریق دریاست وچنین توافقی ازتنش ترکیه و رژیم صهیونیستی می کاهد و به ضرر قبرس و یونان خواهد بود زیرا این منطقه، از منطقه اقتصادی قبرس و یونان می کاهد.
در همین راستا برکات قار نویسنده و تحلیلگر سیاسی و کارشناس مسائل ترکیه نیز معتقد است اظهارات اردوغان در این دوره دارای معانی زیاد داخلی و منطقه ای است و روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی هرگز قطع نشده اما مسائل اختلافی زیاد وجود داشت و فقط روابط دیپلماتیک کاهش یافته بود اما تجارت ادامه داشت بلکه دو برابر شده بود.