العالم - تحلیل روز
جو بایدن در پاسخ به سئوال مجری شبکه سی بی اس آمریکا درباره "امکان رفع تحریم ها برای متقاعد کردن تهران به بازگشت به میز مذاکره و نجات توافق هسته ای"، فقط گفت: "نه". و وقتی مجری از او پرسید که آیا ابتدا ایرانی ها باید غنی سازی اورانیوم را متوقف کنند، سرش را به علامت پاسخ مثبت حرکت دارد.
بایدن سعی کرد خود را نسبت به پیامدهای خروج آمریکا از برجام و شکست های سیاسی مکرر کشورش در سطح بین الملل بی توجه نشان دهد؛ این کشور به خاطر برجام، بارها در داخل شورای امنیت منزوی شده است و متحدان اروپایی اش آن را تنها گذاشته اند.
همانطور که می دانیم بایدن به محض ورود به کاخ سفید، بلافاصله مواضع خود را در مورد مسائل بسیاری اعلام کرد؛ در حالی که هیچ یک از این مسائل به اندازه خروج از برجام و جنگ اقتصادی تروریستی چه با ایران و چه با کشورهای دیگر، برای آمریکا تبعات نداشته اند. این امر نشان می دهد که مهمترین مسأله ای که اکنون ذهن بایدن را به خود مشغول کرده است، بر خلاف تظاهر وی در گفتگو با شبکه سی بی اس، مسأله برجام و چگونگی بازگشت آمریکا به آن است.
کاملا روشن است که بایدن در حال حاضر بر لبه باتلاقی ایستاده است که ترامپ برای او به ارث گذاشته است. او یا باید این باتلاق را خشک کند تا بتواند از روی آن عبور کرده و به برجام برگردد یا از بیم آنکه در مقابل کنگره – که اکثریت آن را جمهوری خواهان تشکیل داده اند – و ده ها میلیون شهروند آمریکایی – که او را قانونی نمی دانند - ، ضعیف به نظر بیاید، خود را در آن پرت کند.
رفتار مبالغه آمیز بایدن در تظاهر به بی توجهی به موضوع خروج امریکا از برجام و بازگشت به آن، برخی مقامات آمریکایی را بر آن داشت که در تفسیر اشاره سر او بگویند که او منظورش این بود که ایران باید غنی سازی 20 درصد را متوقف کند نه آن میزانی که در برجام مشخص شده است. !!
اما به رغم آمریکا و مشروعیت رئیس جمهور و اشاره های سرش، ایران پس از خروج آمریکا از برجام و بدعهدی کشورهای اروپایی، همچنان به اقدامات گام به گام ادامه می دهد. این کشور در 21 فوریه آینده، پروتکل الحاقی را هم متوقف خواهد کرد. البته این اقدام به منزله خروج کامل از برجام نیست؛ بلکه این، تنها زبانی است که آمریکایی ها می فهمند، ایران بر خلاف بایدن، واقعا هیچ عجله ای برای بازگشت به برجام ندارد؛ این کشور تجربه تلخی از بدعهدی آمریکایی ها – که تبدیل به عادت سیاسی این کشور شده است – دارد و برایش فرقی ندارد که قدرت دست جمهوری خواهان باشد یا دموکراتها.
در این بین حرف آخر را آیت الله خامنه ای گفتند این به صراحت و قاطعیت اعلام کردند که: "اگر می خواهند ایران به تعهدات خود در برجام برگردد ابتدا آمریکا باید همه تحریم ها را لغو کند. و وقتی که مطمئن شدیم این کار را واقعا انجام داده اند، ما هم به تعهدات حود بر می گردیم."
بایدن نباید خود را به نفهمی بزند؛ او به خوبی می داند که این آمریکا بود که از برجام خارج شد نه ایران. ایران فقط در پاسخ به خروج آمریکا و نقض تعهدات اروپایی ها، تعهدات خود را کاهش داده است. او همچنین به خوبی می داند که ایران هرگز دوباره درباره برجام مذاکره نمی کند. اما اگر بایدن اصرار دارد که تجربه ترامپ را با ایران تکرار کند، ما اطمینان داریم که همچنان باید سر بچرخاند و این کار ممکن است برایش تبدیل به عادت شود.