واکاوی برنامه های سیاست خارجی سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در گفتگو با العالم/ زبان ما در برابر آمریکا باید زبان قدرت باشد/ موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپلتیک، بزرگ ترین فرصت کشور درعرصه بین المللی/ نباید پایگاه های اماراتی باعث ترور اشخاص در عراق شوند/ برخی کشورهای عربی با عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به آرمان عربی و اسلامی ملت های خود خیانت کردند

العالم ـ ایران ـ سیاسی

شبکه خبری العالم در برنامه "انتخاب ایرانی" در گفت وگوی اخصاصی با نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به واکاوی برنامه های سیاست خارجی آنان در صورت پیروزی در انتخابات می پردازد. در این گفت وگو سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی؛ کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری به تشریح سیاست های دولت آینده خود در محورهای برجام و گفت وگو با آمریکا، تحریم، محور مقاومت، روابط با همسایگان، توسعه روابط ایران در منطقه، آفریقا و کشورهای آمریکای لاتین و مرکزی و ... پرداخته است.

مهمترین موضوعات مطرح شده در این برنامه:

*بسیاری از کشورها سابقه مذاکرات طولانی مدت بدون نتیجه با آمریکایی ها دارند این یک روش آمریکایی است که خواسته های کشور مقابل خود را مستهلک و آنها را وادار به عقب نشینی می کند.

*بزرگ ترین فرصت جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپلتیک است.

*نباید پایگاه های اماراتی و پایگاه های آمریکایی ها در امارات باعث ترور اشخاص در عراق شوند.

* نه تنها در منطقه بلکه در سراسر جهان، اگر نهضتی آزادی بخش و مظلومی باشد، طبق قانون اساسی موظف به حمایت از او هستیم و او را کمک خواهیم کرد.

*مولفه قدرت جمهوری اسلامی، قدرت نرم، قدرت نظامی و قدرت اقتصادی آن است که اینها باید در یک راستا عمل کند.

*زبان ما در برابر آمریکا باید زبان قدرت باشد زبان قدرت یعنی این که ما این قدر قوی هستیم که شما نمی توانید هیچ کاری بکنید.

* فلسطین هم یک آرمان اسلامی و هم یک آرمان عربی است و برخی کشورهایی که روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی سازی کرده اند به آرمان عربی و اسلامی ملت های خود خیانت کرده اند.

مشروح گفت وگوی شبکه خبری العالم با سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، را بخوانید:
العالم: سه ماه است که جمهوری اسلامی ایران مذاکراتی را با هدف رفع تحریم ها و احیای برجام در وین آغاز کرده است که تا این لحظه این مذاکرات به نتیجه ملموسی نرسید در صورت موفقیت شما در انتخابات در مورد برجام و اگر آمریکا تحریم ها را رفع نکرد، چه سیاستی را اتخاذ خواهید کرد؟
قاضی زاده هاشمی: هر کشوری وقتی وارد مذاکره با کشور دیگری می شود هدف آن کسب منفعت است باید منافع طرفین کاملا روشن شود یعنی موضوع مذاکره را بدانیم و روش حصول و ضمانت آن چیست؟ بسیاری از کشورها سابقه مذاکرات طولانی مدت بدون نتیجه با آمریکایی ها دارند این یک روش آمریکایی است که خواسته های کشور مقابل خود را مستهلک و آنها را وادار به عقب نشینی می کند مانند کاری که قبلا با فلسطینی ها ، چینی ها و کره جنوبی انجام شده است؛ اما اینکه چگونه می شود آمریکایی ها را وادار کرد دست از این استراتژی بردارند، وقتی است که زمان به ضرر آمریکایی ها باشد و نه به نفع آنها؛ که هر چه بیشتر طول بکشد ضرر آنها هم بیشتر شود وگرنه بدون دلیل مذاکرات را طولانی خواهند کرد. وقتی که روند صعودی اقدامات در ایران شکل بگیرد زمان به ضرر آمریکایی ها و متحدانش در منطقه خواهد شد مثل کاری که در مذاکرات ابتدایی انجام شد که جان کری وزیر خارجه آمریکا در آن زمان مدت طولانی در ژنو و وین مستقر شد تا مذاکرات را به نتیجه برساند چون زمان به ضرر آمریکایی ها بود.
مذاکرات یک متن و یک کنار متن دارد؛ که "کنار متن" از خود "متن" مهم تر است و اینکه شما آن کنار متن را چگونه ساماندهی کنید بسیار اهمیت دارد بنابراین مطمئن هستم آمریکایی ها با دولت من خیلی زود به نتیجه میرسند چون مجبور هستند.

العالم: به نظر شما مهم ترین فرصت ها و چالش های امروز جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی چیست ؟
قاضی زاده هاشمی: بزرگ ترین فرصت جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپلتیک ایران و داشتن دوستان زیاد در ملل مختلف جهان است . جمهوری اسلامی ایران واجد یک قدرت نرم است که در هژمون های دیگر می تواند مورد استفاده قرار بگیرد و تهدید ما این شکافی است که توسط غربی ها در منطقه غرب آسیا ایجاد شده است بین کشورها سوء تفاهم ایجاد شده و انرژی زیاد از ما خواهد برد تا ما این سوتفاهم ها را از بین ببریم و روابط دول منطقه را عادی کنیم.
العالم: 6 کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس رویکرد های مختلفی نسبت به ایران دارند برنامه شما برای تعامل و مناسبات با این کشور ها چیست؟
قاضی زاده هاشمی: باید با آنها به یک نقطه تفاهم برای داشتن زندگی مسالمت آمیز برسیم، کمک کنیم به جلب منافع یکدیگر و مانع ایجاد تهدید مشترک برای یکدیگر شویم، نباید باعث تهدید کشورهای همسایه شویم و نه آنها باید باعث تهدید ما شوند، اگر یک کشور سومی با آنها دوست است نباید آن کشور هم باعث تهدید منافع ما شود، نباید پایگاه های اماراتی و پایگاه های آمریکایی ها در امارات باعث ترور اشخاص در عراق شوند، این اتفاقات افتاده است و این لازمه اش این است که ما با همدیگر گفتگوی بیشتری داشته باشیم، ایران کشور بزرگ و قدرتمندی هست که کشورهای منطقه به آن نیاز دارند ما هم به همسایگانمان نیاز داریم، این نیازهای مشترک را باید وسط بگذاریم، خواست ملت ها را باید وسط بگذاریم و سو تفاهم ها را برطرف کنیم، البته با برخی کشورها مشکل کمتری داریم و یا مشکلی نداریم و دوستان ما محسوب می شوند اما برخی کشورها چون سو تفاهم ها بیشتر است باید به آنها برسیم، مثلا با امارات حجم تجارت بالایی داریم پس باید با امارات روابط خوبی داشته باشیم، بنابراین باید برویم به سمت کاهش تنش و کاهش تهدید، دلمان هم نمی خواد در منطقه درگیری باشد، باید یک نقطه پایان برای درگیری های یمن باشد و ایران علاقمند است که به این موضوع کمک کند و با توجه به اینکه عربستان هم قدم به جلو برداشته است و علاقمند است که ما به آنها کمک کنیم دولت ما حتما به آنها کمک می کند تا مسئله یمن به زودی حل و فصل شود.
العالم: اولویت خارجی دولت شما چه خواهد بود، به عبارتی دیگر مهمترین و اولین کاری که بلافاصله پس از تشکیل دولت در عرصه سیاست خارجی انجام خواهید داد، چیست؟
قاضی زاده هاشمی: طراحی مان در حوزه سیاست خارجی را سه لایه کردیم، طبیعتاً منطقه مهمترین اولویت ماست ، ما 15 همسایه داریم با 600 میلیون جمعیت مستقیم در ارتباط و در کنار آن نزدیک به 3 میلیارد نفر در ارتباط با ایران هستند، ما چهار راه شمال به جنوب، شرق به غرب عالم هستیم، مرکز انرژی عالم هستیم، در واقع منطقه ما منطقه «هارتلند» است، بنابراین باید منطقه خودمان را دریابیم، یک مقدار در دولت های گذشته به منطقه کمتر توجه شد.
اما در حوزه سطوح دیپلماسی، در سطح دیپلماسی عمومی، دیپلماسی اقتصادی رویکرد ماست، یعنی رویکرد دیپلماسی ما اقتصاد خواهد بود به همین خاطر من تصمیم دارم وزیر خارجه ای که انتخاب می کنم یک تاجر بین المللی باشد یعنی کسی که تجربه تجارت در حوزه جهانی داشته باشد و بتواند پیشران روابط اقتصادی ایران با کشورهای منطقه باشد.
العالم: محور مقاومت در سیاست خارجی شما چه جایگاهی دارد؛ و در صورتی که رئیس جمهور شدید چه تغییراتی در رابطه ایران و کشورهای محور مقاومت در منطقه رخ خواهد داد؟
قاضی زاده هاشمی: ما هر جا مردم منطقه به هر نحوی چه از مذهب ما باشند و چه نباشند، حتی ایزدی های سنجار باشد ما شرعا وظیفه داریم به آنها کمک کنیم این وظیفه شرعی و دینی ماست، قانون اساسی ما هم بر این موضوع تاکید دارد، قانون اساسی ما را موظف کرده است که از مظلومان دفاع کنیم ما را موظف کرده است که از نهضت های آزادی بخش دفاع کنیم هر جا نه تنها در منطقه بلکه در سراسر جهان، نهضت آزادی بخشی باشد، مظلومی باشد طبق قانون اساسی موظف به حمایت از او هستیم و او را کمک خواهیم کرد.
العالم: چالش های گسترش مناسبات و روابط با شرق چه هست و برنامه دقیق شما برای مواجه با آن چالش ها چه هست؟
قاضی زاده هاشمی: کشور فعال و مهمی مثل ما باید روابطش را با همه جهان توسعه بدهد، با هر کشوری که با آن تخاصم نداریم باید بتوانیم روابط موثر و قوی ایجاد کنیم، برخی کشورها نه براساس خواست ما بلکه براساس رفتار خود با ما تخاصم پیدا کردند و می توانند رفتارشان را اصلاح کنند ما یک زمانی از سوی جماهیر شوروی مورد خصم بودیم، شوروی به کشوری که با ما در حال جنگ بود یعنی صدام کمک می کرد اما الان روابطش را با ما اصلاح کرده است، بنابراین دلیلی ندارد که ما دشمنی خود را با آن ادامه دهیم.
ما نیاز به روابط استراتژیک با کشورهای دنیا داریم، برخی کشورها، کشورهای بزرگتر و قدرتمندتری هستند، در شرق ما کشورهای مهمی هستند از جمله چین، هند، روسیه و همچنین کشورهای استراتژیک صنعتی و نظامی حضور دارند و ما باید یک روابط درازمدت تعریف شده داشته باشیم به جای روابط مقطعی و کوتاه مدت، این نیاز به تهیه اسناد استراتژیک دارد که ما این مسیر را با چینی ها رفتیم که باید آن را تبدیل به قرارداد بکنیم و همین کار را با هند و روسیه و سایر کشورهای جهان نیز انجام دهیم، این یک مدل جدید است که نظام تصمیم گرفته و حتما دولت ما با قوت آن را دنبال می کند.
بنابراین بر اساس سیاست نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی، برای برقراری توازن قدرت دولت های شرق و غرب نباید به دام کشوری بیفتیم، باید سیاست مستقل خود را داشته باشد اما بر اساس منافع ملی باید طراحی های راهبردی داشته باشد.

العالم: در روابط سیاسی، شما چگونه می خواهید از پتانسیل های حوزه های اقتدار جمهوری اسلامی ایران نظیر توانمندی های موشکی، محور مقاومت و نفوذ اقلیمی دردولت خود استفاده کنید؟

قاضی زاده هاشمی: پایه های امنیت ملی هرکشوری را عناوینی می سازد که مثلا یک کشور پایه های امنیت ملی آن قدرت اقتصادی، نظامی و نظام سیاسی آن است. در مورد جمهوری اسلامی ایران هم همین گونه است که مولفه قدرت جمهوری اسلامی، قدرت نرم، قدرت نظامی و قدرت اقتصادی آن است که اینها باید در یک راستا عمل کند. ما با هماهنگ کردن نهادهایی که در داخل مسوول این قدرت ها هستند و شبکه خارج از کشور انشاالله این قدرت را رشد خواهیم داد.

العالم: دولت های مختلفی که در سال های بعد از انقلاب اسلامی در آمریکا بر سر کار آمده اند هر کدام به نوعی به فشارهای خود علیه ایران افزوده اند، برنامه شما برای مقابله با این فشارها چیست؟

قاضی زاده هاشمی: آمریکایی ها از واقعه 28 مرداد 1332 نقش آفرینی منفی در ایران داشته اند و دست از نقش آفرینی منفی خود برنداشته اند و در طول سال های پس از انقلاب هم این روند ادامه داده اند و البته این اقدامات آمریکا اثری هم نداشته است. نگاه آنان در قبال جمهوری اسلامی ایران براندازانه است و تا کنون موفق نشده اند و اگر 40 سال دیگر هم به این رفتار خود ادامه بدهند باز هم چیزی نصیب آنان نخواهد شد. زبان ما در برابر آنها باید زبان قدرت باشد زبان قدرت یعنی این که ما این قدر قوی هستیم که شما نمی توانید هیچ کاری بکنید البته امام (ره) ما اول انقلاب گفت که آمریکا نمی تواند هیچ غلطی بکند ولی ما باید این را عینی کنیم. عینی کردن یعنی قدرتمند شدن در حوزه اقتصاد، یعنی رشد اقتصادی منطقه، قدرت گرفتن محور مقاومت و یعنی منزوی شدن اسراییل، یعنی ایجاد باشگاه ضد آمریکایی و ضد سلطه در جهان و باشگاه تحریمی های جهان که دست به دست هم بدهند و یک قدرت شوند، عینی کردن یعنی حضور ایران و کشورهای آزادی خواه در آمریکای مرکزی و آمریکای لاتین و این کارهایی است که ما انجام خواهیم داد.

العالم: به موضوع رژیم اسراییل اشاره کردید، در ماه های گذشته شاهد عادی سازی روابط از سوی برخی کشورهای عربی بودیم، شما به این قضیه چگونه نگاه می کنید و در مرحله دوم چه سیاست هایی نسبت به سیاست های خصمانه رژیم صهیونیستی علیه ایران دارید؟

قاضی زاده هاشمی: در رابطه با این که برخی کشورهای همسایه ما، روابط خود را با یک رژیم جعلی علیه مردم عرب منطقه عادی کرده اند، باید مردم عرب منطقه از آنها سوال کنند. چون فلسطین هم یک آرمان اسلامی و هم یک آرمان عربی است و این ها هم کشورهای مسلمان و عرب هستند که به آرمان عربی و اسلامی آنها خیانت کرده اند و بخشی از سرزمین ملت عرب واگذار شده به یک رژیم جعلی و آنها این مساله را پذیرفته اند که باید به ملت خود جواب بدهند. ما این کار را نکوهش می کنیم ولی این قضیه انتخاب آنها است و در روابط ما با کشورهای منطقه تاثیری نخواهد گذاشت مگر این که بخواهند با این رژیم همکاری امنیتی و نظامی داشته باشند که انوقت مقتدرانه برخورد خواهیم کرد. ما اجازه نخواهیم داد که کشورهای همسایه پایگاه تهدید منافع ملی ما شوند. اگر از طرف هر کشوری تهدید شویم با آن برخورد خواهیم کرد ولی کشورهای همسایه ما آنقدر عاقل هستند که این کار را نکنند و تن به خواسته های رژیم صهیونیستی ندهند. رژیم اسراییل هم فکر می کنم کم کم دارد می فهمد که تهدیدات آن علیه ما و کارهایش در منطقه بی اثر است. فکر می کنم یک سرزمینی را در آرژانتین پیدا کرده اند که کم کم باید بروند آنجا و در دولت ما به آنجا خواهند رفت.

العالم: چالش های ایران برای گسترش روابط با کشور های آمریکای لاتین چیست و برنامه و چشم انداز شما برای گسترش روابط با کشورهای این منطقه چیست؟

قاضی زاده هاشمی:چالش اصلی ما برای گسترش روابط با کشور های آمریکای لاتین دوری و بعد مسافت است با توجه به اینکه ایرنیان سابقه طولانی در تجارت دریایی داشتند در حال حاضر نیز باید تجارت دریایی خود را فعال کنیم و حضور خودمان را در دریاها افزایش بدهیم از مرزهایمان خارج بشویم و بتوانیم روابط اقتصادی گسترده با اقصی نقاط جهان ایجاد کنیم و یک خط دریایی قوی نیز برای این تجارت نیز راه اندازی کنیم. کشوری که می خواهد تجارت دریایی قوی داشته باشد باید یک نیروی دریایی راهبردی هم داشته باشد تاازمنافع کشورش در نقاط مختلف جهان بتواند حمایت کندو انشالله در دولت ما این حوزه توسعه جدی پیدا خواهد کرد

العالم: همانطور که مستحضرید ایران با 15 کشور همسایه است برای توسعه روابط با این کشور ها چه برنامه ای دارید و آیا رقمی را برای افزایش حجم مبادلات برنامه ریزی کردیه اید؟

قاضی زاده هاشمی:با ایجاد شرکت های مشترک میتوان توسعه خوبی در روابط با کشورهای همسایه به وجود آورد. درحال حاضر ایرانیان زیادی در کشور های همسایه فعالیت های تجاری و اقتصادی دارند و بالعکس بسیاری از مردم کشور های همسایه در ایران فعالیت اقتصادی دارند ما باید این فعالیت ها را منظم کنیم و تبدیل به شرکت های مشترک دو یا چند جانبه کنیم و مرزهای مان فقط مرزهای امنیتی و سیاسی باشد وروابط را تا حد امکان گسترش دهیم ما پیش بینی کردیم که چند ده هزار شرکت اینچنینی می توان ایجاد کرد و کم کم زمینه ایجاد یک اتحادیه منطقه ای را از این طریق می توانیم بوجود آوریم.ایران چون در یک مرکزیت جغرافیایی قرار گرفته می تواند این روابط شمال جنوب و شرق و غرب را کامل نماید. الان خیلی پیگیر هستیم که منطقه چابهار به راه آهن سراسری متصل شود و بر اساس محاسبات، ترانزیت کالاهای چینی وهندی به اروپا و آمریکا اگر به جای کانال سوئز از چابهار صورت بگیرد زمان آن 7 روز کوتاهتر خواهد بود که این عدد در اقتصاد امروز بسیار زیاد مهم است. یا در حال حاضر حجم تجارت منطقه یک تریلیون دلاراست که این تجارت به جای اینکه بیرون اتفاق بیفتد باید درون این منطقه اتفاق بیفتد و تا انجا که امکان دارد باید نیاز های خودمان را از داخل منطقه تامین کنیم و اگر نیاز بود از خارج منطقه وارد شود که شکل گیری این مهم خود نیازمند یک مدل حکمرانی جدید در منطقه است که کشور های تاثیر گذار باید هم همفکری و برنامه ریزی کنند و این ساختاراقتصادی را پایه ریزی نمایند تا در ذیل آن شرکت های بخش خصوصی این کشور ها تبادلات اقتصادی و فرهنگی بیشتری داشته باشند.

العالم: در مقایسه با رقبای منطقه ای و جهانی ما سهم کمتری از مناسبات با کشورهای آفریقایی داریم، شما چه برنامه کمی و قابل سنجشی برای گسترش روابط با قاره آفریقا که از آن به عنوان سرزمین فرصت ها یاد می شود دارید؟

قاضی زاده هاشمی: به لحاظ تاریخی ایرانیان در آفریقا حضور جدی داشتند و تجارت گسترده ای داشتند خصوصا شرق آفریقا، هنوز جمعیت زیادی از ایرانیان در برخی کشورهای آفریقایی مثل تانزانیا داریم که اینها غالبا تجاری بودند که روابط اقتصادی را بین ایران و آفریقا ایجاد می کردند در سال های اخیر به دلیل وجود دلارهای نفتی خیلی به دنبال توسعه روابط اقتصادی با این کشورها نبودیم اما رویکرد وزارت خارجه دولت من کاملا اقتصادی خواهد بود ما در همه کشورهای دنیا مرکز درست خواهیم کرد و این سیاستی که سفارتخانه ها را کاهش دادند درست نبوده و ما برخلاف این سیاست در تمام شهر های مهم دنیا کنسولگری خواهیم زد و این دفاتر ما مرکز تجارت بین المللی ایرانیان با کشورها خواهد.