العالم - آسیا
تصاویر ماهواره‌ای که به دست محققان در "مرکز جیمز مارتین برای مطالعات منع گسترش تسلیحات اتمی" در شهر "مونته‌ری" واقع در ایالت کالیفرنیا رسیده، نشان می‌دهند که ساخت و سازها در تعداد زیادی از سایت‌ها در سراسر شبکه‌ای که صدها مایل مربع از زمین‌های خشک در استان "گانسو" چین را پوشش می‌دهد، در جریان است. ۱۱۹ سیلوی زیرزمینی تقریبا ویژگی‌هایی مشابه تاسیسات پرتابی موجود چین برای زرادخانه موشک‌های بالستیک با کلاهک هسته‌ای را منعکس می‌کنند.
در صورت تکمیل این پروژه، بدست آوردن بیش از ۱۰۰ سیلو جدید موشکی بیانگر یک تغییر تاریخی برای چین خواهد بود؛ کشوری که گمان می‌رود دارای یک انبار تقریبا متوسط بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ سلاح هسته‌ای است. تعداد دقیق موشک‌های جدید که برای این سیلوها در نظر گرفته شده‌اند، هنوز مشخص نیست اما می‌تواند بسیار کمتر باشد. چین در گذشته سیلوهای فریبنده‌ای را مستقر کرد.
آمریکا در جریان جنگ سرد برنامه‌ای را برای انتقال موشک‌های بالستیک قاره‌پیمایش در سراسر ماتریس سیلوها از طریق نوعی بازی پوکه‌های هسته‌ای طراحی کرد تا اطمینان پیدا کند که برنامه‌ریزان جنگ جماهیر شوروی هرگز نخواهند توانست متوجه مکان دقیق موشک‌ها شوند.
جفری لوئیس، کارشناسی در زمینه زرادخانه اتمی چین و بخشی از تیمی که این سایت‌های مشکوک را تحلیل کرده‌اند، گفت: این توسعه ساخت و سازی حاکی از یک تلاش گسترده برای تقویت اعتبار بازدارندگی اتمی چین است.
وی این میزان از موج ساخت و ساز را "باور نکردنی" توصیف کرد.
لوئیس، مدیر برنامه منع گسترش تسلیحات اتمی آسیای شرقی در مرکز مطالعات منع گسترش اتمی که بخشی از موسسه مطالعات بین‌المللی میدلبری محسوب می‌شود، در خلاصه‌ای از دستاوردهایش که به روزنامه واشنگتن پست ارائه داد، گفت: اگر سیلوهای در دست احداث در دیگر سایت‌های سراسر چین نیز محاسبه شوند، تعداد کل سیلوهای در دست احداث به حدود ۱۴۵ مورد می‌رسد. ما معتقدیم که چین در حال توسعه نیروهای اتمی‌اش است تا بازدارندگی را حفظ کند که بتواند از حمله نخست آمریکا جان سالم به در ببرد و دفاع موشکی آمریکا را شکست دهد.
این اکتشاف به دنبال هشدارهای اخیر مقامات پنتاگون درباره توسعه سریع توانایی اتمی چین مطرح می‌شود.
آدمیرال چارلز ریچارد، فرمانده نیروهای اتمی آمریکا در آوریل سال جاری میلادی در یکی از نشست‌های کنگره گفته بود: یک توسعه نفس‌بر در چین در جریان است که شامل توسعه زرادخانه موشک‌های بالستیک قاره پیما و موشک‌اندازهای متحرک جدید هستند که می‌توان خیلی راحت آنها را از دید ماهواره‌ها پنهان کرد. به علاوه، نیروی دریایی چین زیردریایی‌های مجهز به تسلیحات اتمی جدیدی را در راستای رشد این یگان معرفی کرده است.
این پروژه ساخت سیلو گزارش شده می‌تواند برای چین وسیله دیگری برای پنهان کردن قدرتمندترین تسلیحاتش فراهم می‌کند. این سایت‌های ساختمانی مشاهده شده در تصاویر ماهواره‌ای در دو قسمت عظیم قرار گرفته‌اند که بخش‌هایی از یک صحرا را در امتداد غرب و جنوب غربی یومن، شهری با ۱۷۰ هزار سکنه در امتداد جاده ابریشم دیمی چین در بر می‌گیرند.
هر سایت با یک فاصله دو مایلی از همسایه‌اش جدا شده است و بسیاری از این سایت‌ها با یک پوشش عظیم و گنبدی‌شکل پنهان شده‌اند.
لوئیس گفت: این سیلوها احتمالا متعلق به موشک بالستیک قاره‌پیمای چینی موسوم به "دی‌اف-۴۱" خواهند بود؛ موشکی که قادر است چندین کلاهک را حمل کند و اهداف تا فاصله ۹۳۰۰ مایلی را هدف بگیرد؛ بردی که سرزمین آمریکا را در تیررس خود قرار می‌دهد. بخش عمده گودبرداری‌ها در این سایت‌ها اوایل سال جاری میلادی آغاز شدند اگرچه آماده‌سازی‌ها احتمالا ماه‌ها ادامه خواهد داشت.
در سال‌های اخیر مقامات چینی شکایت کرده‌اند که بازدارندگی اتمی کشورشان به خاطر برنامه‌های مدرن‌سازی اتمی که در روسیه و آمریکا پیشنهاد شده و یا در حال انجام است، در حال از دست دادن اعتبار خود است. پکن تاکنون در برابر درخواست‌ها برای پیوستن به مذاکرات جدید کنترل تسلیحاتی مقاومت کرده چرا که نگران است محدودیت‌های جدید جایگاهش به عنوان دومین قدرت اتمی جهان را در مقایسه با واشنگتن و مسکو برای همیشه متزلزل کند.
لوئیس گفت: این موج ساخت و ساز سایت‌های پرتاب جدید در چین می‌تواند فشار بر مقامات آمریکایی برای تقویت تلاش‌ها جهت مدرن‌سازی زرادخانه آمریکا را افزایش دهد. ما درگیر یک رقابت تسلیحاتی هستیم که بیشتر ناشی از سرمایه گذاری‌ها و دفاع موشکی آمریکاست.
ایسنا