العالم - عربستان سعودی
اسرائیل به‌طور محرمانه به گروهی از شرکت‌های ناظر بر فضای سایبری اجازه داد تا با وجود تقبیح بین‌المللی پادشاه سعودی به‌دلیل سوء‌استفاده از نرم‌افزارهای نظارتی برای سرکوب معترضان (حتی پس از کشته‌شدن جمال خاشقجی و دیگران) به نفع دولت سعودی کار کنند.
پس از قتل خاشقجی در سال 2018 ، یکی از شرکت‌های اسرائیلی به نام «NSO Group»، قراردادهای خود را با عربستان‌سعودی لغو کرد؛ آن هم در بحبوحه اتهاماتی مبنی‌بر اینکه ابزارهای هکری‌اش برای دامن‌زدن به جنایات فجیع مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرد.
«رانن برگمان» و «مارک مازتی» در گزارش ۱۷جولای برای نیویورک‌تایمز نوشتند، به گفته یک مقام ارشد اسرائیلی و سه فرد دیگر وابسته به شرکت‌ها، کابینه اسرائیل، «ان.اس.او» (NSO) و دو شرکت دیگر را ترغیب کرد که به همکاری خود با سعودی ادامه دهند و مجوز جدیدی برای شرکت چهارمی صادر کرد تا کار مشابه را انجام دهد؛ این یعنی بی‌توجهی به نگرانی‌ها در مورد سوء‌استفاده از حقوق بشر.
از آن زمان، عربستان‌سعودی به استفاده از نرم‌افزارهای جاسوسی برای نظارت بر مخالفان و رقبای سیاسی ادامه داده است. این حقیقت که دولت رژیم صهیونیستی شرکت‌های خصوصی خود را ترغیب به همکاری و انجام کارهای امنیتی برای دولت سعودی کرده است (یکی از دشمنان تاریخی‌اش و کشوری که هنوز اسرائیل را به رسمیت نشناخته، هرچند برخی همقطاران عربش این رژیم را مورد شناسایی قرار داده‌اند) شاهد دیگری است دال بر بازتنظیم اتحادهای سنتی در منطقه و استراتژی جدید اسرائیل و برخی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس برای منزوی‌کردن بیشتر ایران.
شرکت«ان.اس.او» یکی از مشهورترین شرکت‌های اسرائیلی است و دلیل این شهرت هم تا حد زیادی افشاگری‌های چند سال گذشته است که برنامه «پگاسوس» این شرکت از سوی بسیاری از دولت‌ها برای جاسوسی و در نهایت زندانی‌کردن کنشگران حقوق بشر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شرکت برنامه پگاسوس را در سال 2017 به دولت عربستان فروخت. پادشاه سعودی هم از این نرم‌افزار به دو شکل استفاده کرد: یکی کارزار بی محابا و سخت در داخل برای سرکوب مخالفان داخلی و رصد و شکار مخالفان در خارج از کشور که خاشقجی یکی از مصادیق بارز آن بود.
با این حال، «برگمان-مازتی» در بخش دیگری از گزارش خود نوشتند که هنوز به‌طور آشکار معلوم نیست آیا سعودی از پگاسوس یا دیگر نرم‌افزارهای اسرائیلی برای توطئه قتل خاشقجی استفاده کرده است یا خیر. شرکت«ان.اس.او» استفاده از نرم‌افزار خود به این شکل را رد کرده است.
وزارت دفاع اسرائیل همچنین مجوز شرکت دیگر را برای همکاری با سعودی صادر کرد که آن شرکت کاندیرو (Candiru) نام دارد. هفته گذشته مایکروسافت این شرکت را متهم کرد که به مشتریان دولتی خود برای جاسوسی از 100 روزنامه‌نگار، سیاستمدار، مخالف و حامی حقوق بشری در سراسر دنیا کمک کرده است. مایکروسافت که تحقیقات خود را همزمان با سیتیزن‌لب (Citizen Lab) (موسسه تحقیقاتی در دانشگاه تورنتو) انجام می‌دهد، اعلام کرد که این شرکت از یک بدافزار برای سوء‌استفاده از آسیب‌پذیری در محصولات مایکروسافت استفاده می‌کند و مشتریان دولتی را قادر می‌سازد از کسانی که آنها را دشمن تصور می‌کنند، جاسوسی کند. کاندیرو از سال 2018 به این سو دست‌کم یک قرارداد با عربستان سعودی منعقد کرده است.
اسرائیل به دو شرکت دیگر به نام‌های «Verint» که پیش از قتل خاشقجی و «Quadream» که پس از کشتن خاشقجی اجازه همکاری یافت، مجوزهایی اعطا کرد. شرکت پنجم «Cellebrite» نام دارد که سیستم‌های هک فیزیکی تلفن‌های همراه را می‌سازد. این شرکت خدمات خود را به دولت سعودی فروخته است، اما به نوشته هاآرتص، این کار بدون تایید وزارتخانه مربوطه بوده است.
با این حال، اسرائیل اصرار دارد که اگر از هر گونه ابزار جاسوسی اسرائیلی برای نقض حقوق مدنی استفاده شده است، این رژیم مجوز آن شرکت را باطل خواهد کرد. وزارت دفاع این رژیم در بیانیه‌ای در پاسخ به نیویورک‌تایمز اعلام کرد اگر وزارت دفاع «کشف کند که کالاهای خریداری‌شده برخلاف شرایط مجوز و در راستای نقض حقوق بشر استفاده شده است، فرآیند لغو پروانه صادراتی یا اجرای شرایط مربوطه آغاز می‌شود».
افشاگری در مورد سوء‌استفاده از محصولات «ان.اس.او» باعث شد این شرکت در سال 2018 گروهی از مشاوران خارجی را استخدام کند تا این مساله را بررسی کنند که از کدام یک از مشتریان جدید «ان.اس.او» باید اجتناب کرد و از کدام یک اجتناب نکرد. این گروه شامل «دانیل شاپیرو» سفیر پیشین دولت اوباما در اسرائیل و شرکت مشاوره‌ای «Beacon Global Strategies» است که در واشنگتن مستقر است. «Beacon» از سوی «جرمی باش» رئیس سابق ستاد کارکنان سیا و پنتاگون، «مایکل آلن» مدیر سابق کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان و «اندرو شاپیرو» مقام ارشد سابق وزارت امور خارجه رهبری می‌شود.
در حالی که وظیفه این گروه بررسی مشتریان جدیدِ بالقوه بود، خشم بین‌المللی از قتل خاشقجی در اکتبر 2018 باعث شد که این گروه به «ان.اس.او» توصیه کند که قراردادهای خود با سعودی را لغو کند و سیستم‌های «ان.اس.او» را در این پادشاه خاموش و از کار بیندازد.
شرکت «ان.اس.او» به‌طور مجزا تحقیقاتی را در مورد این مساله آغاز کرد که آیا ابزارهایش از سوی مقام‌های سعودی برای عملیات قتل خاشقجی استفاده شده است یا نه. این شرکت به این نتیجه رسید که از ابزارهای این شرکت هیچ استفاده‌ای نشده است.
با این حال، یکی از دوستان خاشقجی شکایتی را از این شرکت مطرح کرد و استدلالش این بود که تلفن خاشقجی از سوی عربستان و با استفاده از پگاسوس هک شده است. این نرم‌افزار اجازه دسترسی مقام‌های سعودی به مذاکرات خاشقجی را داده بود. مدیران «ان.اس.او» بعدها استدلال کردند که مقام‌های اسرائیلی با قوت این شرکت را ترغیب می‌کردند از توفان فروکاهد و به همکاری خود با عربستان ادامه دهد. آنها همچنین به مقام‌های شرکت اطلاع داده بودند که دولت ترامپ هم خواستار تداوم همکاری این شرکت با سعودی است.
نورنیوز