العالم ـ اروپا
در این افشاگری کم سابقه که به دنبال لو رفتن اسناد نزدیک به ۱۲ میلیون پرونده (فایل) معادل تقریبا سه ترابایت داده از چهارده شرکت مالی و حقوقی است، معاملات پنهان و ثروت ۳۵ رهبر فعلی و سابق و ۳۰۰ نفر از چهرههای سیاسی شناختهشده کشورهای مختلف فاش شده است.
بررسی اطلاعات لو رفته زیرنظر "کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاری تحقیقی" (آیسیآسجی) انجام شده که ۶۵۰ گزارشگر در ۱۱۷ کشور را گردهم آورده و روزنامه انگلیسی گاردین، بی بی سی و دیگر رسانهها این اسناد را واکاوی و محتویات آن را منتشر کرده اند.
براساس اطلاعات اسناد لو رفته که "اسناد پاندورا" نام گرفته است، اطلاعات ۱۴ شرکت مالی و حقوقی در پناهگاههای مالیاتی از جمله جزایر ویرجین بریتانیا، پاناما، بلیز، قبرس، امارات متحده عربی، سنگاپور و سوئیس فاش شده است.
بنابر اطلاعات لو رفته مطابق این اسناد، ملک عبدالله پادشاه اردن مخفیانه ۷۰۰ میلیون دلار ملک و املاک در آمریکا و انگلیس دارد.
تونی بلر نخستوزیر سابق انگلیس و همسرش برای خریدن دفتری در لندن از پرداخت ۳۱۲ هزار پوند تمبر مالیاتی معاف شدند. آنها شرکتی را خریدند که در یک پناهگاه مالیاتی ثبت شده بود و مالک این دفتر بود.
این اسناد همچنین ارتباط ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه با داراییهای پنهان در موناکو را نشان میدهد.
آندری بابیش نخستوزیر جمهوری چک که نامزد انتخابات هفته آینده است، بر اساس اسناد پاندورا، یک شرکت سرمایهگذاری که در یک پناهگاه مالیاتی ثبت شده و دو ویلا به ارزش ۱۲ میلیون پوند در جنوب فرانسه برایش خریداری کرده، در فهرست داراییهایش اعلام نکرده است.
یافتههای بررسی اسناد لو رفته حاکی است که چقدر برای ثروتمندان و افراد بانفوذ آسان است که کاملا قانونی شرکتی تاسیس کنند و پنهانی در انگلیس ملک بخرند.
اسناد پاندورا مالکان ۹۵ هزار شرکتی که این املاک را خریدهاند فاش کرده و نشان میدهد دولت انگلیس در ثبت رسمی اسناد املاکی که مالکانشان شرکتهای ثبتشده در پناهگاههای مالیاتی هستند، کوتاهی کرده است در حالیکه این نگرانی وجود دارد که خریداران از این راه پولشویی کنند.
یکی از نمونهها الهام علی اف رئیسجمهور آذربایجان و خانوادهاش هستند که متهم به "غارت" ثروت ملی شدهاند.
این اسناد نشان میدهد علی اف و وابستگان نزدیکش پنهانی بیش از ۴۰۰ میلیون پوند در انگلیس املاک و مستغلات معامله کردهاند.
این گزارش که رسانه های انگلیسی آن را منتشر کرده اند، می افزاید؛ این افشاگری ممکن است برای دولت انگلیس اسباب شرمساری شود چون بر اساس اسناد پاندورا الهام علیف از فروش یکی از املاکش در لندن به "املاک سلطنتی"، ۳۱ میلیون پوند سود برده است. "املاک سلطنتی" مجموعه املاک وسیع ملکه انگلیس است که وزارت دارایی انگلیس آنها را اداره و عایدیشان را خرج عموم میکند.
بنابر اعلام کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاری تحقیقی، اگر چه بسیاری از معاملاتی که بر اساس اسناد به ظاهر کاملا قانونی هستند اما حقیقت چیز دیگری است زیرا شرکتهای ثبتی در پناهگاههای مالیاتی میتوانند برای پنهان کردن پول نقد مسئلهدار یا پرهیز از پرداخت مالیات، پیشنهاد کمک به متقاضان بدهند. آنها با باز کردن حساب یا تاسیس تراست در پناهگاههای مالیاتی صدها میلیون دلار ملک و مستغلات در کشورهای دیگر میخرند و به حساب شهروندان، جیب خانواده خود را پر میکنند.
۷۰ میلیون پوند ملک و املاک مخفیانه ملک عبدالله
اسناد لو رفته نشان میدهد که پادشاه اردن از سال ۱۹۹۹ که به قدرت رسیده با استفاده از شبکه شرکتهای ثبتی در جزایر ویرجین انگلیس و دیگر پناهگاههای مالیاتی، مخفیانه ۷۰ میلیون پوند (بیش از ۱۰۰ میلیون دلار) ملک به نام خود کرده است، با خریدن پانزده عمارت در آمریکا و انگلیس از جمله سه عمارت کنار هم مشرف به اقیانوس در مالیبوی کالیفرنیا به ارزش ۵۰ میلیون پوند و عمارتهایی در لندن و اسکوت در انگلیس.
در همین حال وکلای ملک عبدالله میگویند تمام این مستغلات با سرمایه شخصی خریده شدهاند و این ثروت شخصی برای شهروندان اردن هم خرج میشود.
چهره های مشهور
از کسانی که داراییهایشان در این اسناد فاش شده نیز میتوان به به برخی از چهرههای سیاسی اشاره کرد:
حلقه نزدیکان عمران خان نخستوزیر پاکستان از جمله وزیران دولت و خانوادههایشان، پنهانی مالک شرکتها و تراستهایی هستند به ارزش میلیونها دلار.
اوهورو کنیاتا رئیسجمهور کنیا و شش نفر از اعضای خانوادهاش مالک شبکهای از شرکتهای ثبتشده در پناهگاههای مالیاتی هستند. آنها با یازده شرکت مرتبطند که فقط یکی از آنها ۳۰ میلیون دلار دارایی دارد.
ولودمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین سهامش در یک شرکت ثبتشده در پناهگاه مالیاتی را پیش از انتخابات سال ۲۰۱۹ که در آن برنده شده به دیگری منتقل کرده است.
سوء استفاده های تونی بلر و همسرش
همچنین در این اسناد چیزی مبنی بر این که تونی بلر و همسرش شری ثروتشان را پنهان کردهاند دیده نمیشود اما این اسناد نشان میدهند که برای خرید دفتری به ارزش ۶.۴۵ میلیون پوند نیازی به باطل کردن تمبر مالیاتی نداشتهاند.
آنها این دفتر در مرکز لندن را در سال ۲۰۱۷ با خریدن شرکتی که در پناهگاه مالیاتی ثبت شده بود مالک شدند.
این چنین خریدی در انگلیس کاملا قانونی است و هزینه باطل کردن تمبر مالیاتی شامل آن نمیشود اما نخستوزیر سابق انگلیس خود از منتقدان "گریزگاه های مالیاتی" بوده است.
پسر یازده ساله و ساختمان ۳۳ میلیون پوندی خانواده علی اف
اسناد فاش شده همچنین نشان میدهد خانواده علی اف هم در پوشش شرکتهای ثبتشده در پناهگاههای مالیاتی مشغول خرید ملک و مستغلات در انگلیس بودهاند.
این اسناد نشان میدهد خانواده علی اف ۱۷ ملک خریدهاند از جمله یک مجتمع اداری به ارزش ۳۳ میلیون پوند در مرکز لندن که به نام حیدر، پسر یازده ساله علی اف است.
این مجتمع در محله گرانقیمت میفر لندن را ابتدا شرکتی در سال ۲۰۰۹ خرید که مالکش یکی از دوستان خانواده علی اف است. یک ماه بعد مالکیت آن به حیدر منتقل شد.
خانواده علی اف یک مجتمع اداری دیگر در همان نزدیکی را در سال ۲۰۱۸ به قیمت ۶۶ میلیون پوند به "املاک سلطنتی" فروختند.
با توجه به رابطه ملکه انگلیس با کشورهای پادشاهی و تعامل این کشورها با لندن، در گزارش منتشر شده به رغم اعلام لو رفتن اسناد نزدیک به 12 میلیون پرونده، به جز پادشاهی اردن خیلی نامی از این دست از کشورها برده نشده است. علاوه بر این بجز روسیه، جمهوری چک و اوکراین نامی از سایر کشورهای اروپایی برده نشده، اگر چه از قبرس، امارات، سوئیس و آمریکا سخن به میان آمده ولی اطلاعات آنها به صورت کلی و مبهم انتشار بافته است.