العالم - یمن
پس از عدم تصویب طرح تمدید مأموریت بازرسان سازمان ملل در یمن در شامگاه پنجشنبه، واکنشها به این رخداد هنوز ادامه دارد. نهاد عفو بین الملل در بیانیهای این تصمیم را محصول فشار دولت سعودی و شرکای ریاض دانست.
به نوشته وبگاه الخبر الیمنی، در بیانیه این نهاد بینالمللی آمده است: «عدم تمدید تحقیقات سازمان ملل در یمن، لکه ننگ در کارنامه شورای حقوق بشر است.»
نهاد حقوق بشری «خدمات بینالمللی برای حقوق بشر» (به اختصار ISHR) نیز در بیانیه خود نوشت: «کشورهایی که از رأی مثبت به تمدید مأموریت بازرسان سازمان ملل در یمن رأی منفی یا ممتنع دادند، در واقع از عدم مجازات جنایتکاران جنگی حمایت کرده و علیه حقوق و کرامت و آینده مردم یمن رأی دادند.»
در این بیانیه تأکید شده است که حضور تیم بازرسان سازمان ملل در یمن، تضمینی برای ادامه نظارت بر روند بحران انسانی در این کشور بود.
«هبه مرایو» مدیر منطقهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بینالملل نیز در بیانیه جداگانه دولت سعودی، بحرین و امارات را به تلاش «وقیحانه» برای توقف ساز و کار تحقیقات بینالمللی در یمن متهم کرد و گفت کشورهایی که به عدم تمدید کار بازرسان رأی دادند باید از کارشان خجالت بکشند. او تأکید کرد که این کشورها درست در زمانی که مردم یمن به آنها نیاز داشتند، پشتشان را خالی کردند.
سازمان «نجات کودکان» هم به این تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل واکنش نشان داده و «کزاوی جوبرت» مدیر این سازمان در صفحه توئیتر خود نوشت که این مصوبه ضربه بزرگی به میلیونها کودک یمنی که امیدشان به اقدامات سازمان ملل بود به شمار میاید.
«عبدالرشید الفقیه» مدیر اجرایی سازمان حقوق بشری «مواطنه» نیز در یمن در این خصوص گفت: «شورای حقوق بشر قصد داشت با همکاری سازمانهای حقوق بشری ساز و کار جدیدی را برای تحقیق در خصوص وقوع جنایبات جنگی در یمن آغاز کند که پایان مأموریت تیم بازرسان یک هدیه با ارزش برای ناقضان حقوق بشر در یمن و ضربه دیگر به قربانیان جنگ است.»
«حسین العزی» معاون وزیر خارجه دولت نجات ملی یمن (مستقر در صنعاء) هم به رأی شورای حقوق بشر سازمان ملل برای پایان مأموریت تیم بازرسان یمن، واکنش نشان داد و گفت که سازمان ملل نشان داده که مصوباتش بر مبنای کمکهای مالی که دریافت میکند، است و قانون در این میان اعتباری ندارد. او این حقیقت را تأسفبرانگیز دانست.
این مقام یمنی تأکید کرد که ممانعت از ادامه کار تیم بازرسان سازمان ملل دلیل قاطعی بر این است که تمامی سخنان دولت صنعاء در خصوص جنایات ائتلاف سعودی درست و اتهامات ائتلاف به دولت صنعاء دروغ و جعل است.
معاون وزیر خارجه دولت صنعاء افزود: «اگر حقیقت غیر از این بود، تحقیقات را لغو نمیکردند و کار تیم بازرسان به پایان نمیرسید.»
شورای حقوق بشر سازمان ملل شامگاه پنجشنبه با اختلاف آرای بسیار اندک به پایان مأموریت بازرسان خود در یمن رأی مثبت داد. در این رأیگیری از ۴۷ عضو شورا، ۲۱ عضو با تمدید مأموریت بازرسان مخالفت کرده و ۱۸ عضو دیگر موافق بودند. هفت عضو نیر رأی ممتنع دادند.
در تاریخ ۱۴ سپتامبر (۲۳ شهریور) این شورا با فشار و لابیگری عربستان سعودی مانع از قرائت گزارش تیم بازرسان در خصوص جنگ یمن شده بود. در این گزارش عربستان سعودی، دولت مستعفی یمن و گروه «المجلس الانتقالی الجنوبی» (شورای انتقالی جنوب) به ارتکاب جنایت جنگی متهم شده بودند.
دولت سعودی ضمن مخالفت با قرائت این گزارش مدعی شده بود که اطلاعات بازرسان سازمان ملل «سیاسی» و «جانبدارانه» ارائه شده است.