العالم-جهان
نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: تعداد فزاینده‌ای از پژوهش‌های اولیه نشان می‌دهد واکسن‌های کووید-19 که در بیشتر نقاط جهان از آنها استفاده می‌شود تقریباً هیچ دفاعی در برابر ابتلا به سویه بسیار مسری اومیکرون ویروس کرونا ندارند. البته به نظر می‌رسد آنها درجه قابل توجهی از محافظت در برابر ابتلای شدید را عرضه می‌کنند که مهمترین هدف است؛ اما تنها یکی دو واکسن، آن هم در صورت ارائه دوز سوم تقویت‌کننده، توفیق مقدماتی در متوقف کردن عفونت‌های اومیکرون را به نمایش می‌گذارند و این واکسن‌ها در بیشتر نقاط جهان در دسترس نیستند.
تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که سایر واکسن‌ها - از جمله واکسن‌های آسترازنکا، جانسون اند جانسون و واکسن‌های تولید شده در چین و روسیه - هیچ کمکی به جلوگیری از گسترش سویه اومیکرون نمی‌کنند و از آنجایی که اکثر کشورها برنامه‌های واکسیناسیون خود را حول این واکسن‌ها طراحی کرده اند، این شکاف می‌تواند تأثیر عمیقی بر روند همه‌گیری داشته باشد.
افزایش جهانی موارد ابتلا در دنیایی که میلیاردها نفر در آن واکسینه نشده اند نه‌تنها سلامت افراد آسیب‌پذیر را تهدید می‌کند، بلکه فرصت پیدایش سویه‌های بیشتری را نیز ایجاد می‌کند. نابرابری در توانایی کشورها برای مقابله با این بیماری همه‌گیر تقریباً به طور قطع عمیق تر خواهد شد و اخبار اثربخشی محدود واکسن در برابر سویه اومیکرون می‌تواند تقاضا برای واکسیناسیون را در کشورهای در حال توسعه کاهش دهد؛ جایی که بسیاری از مردم در حال حاضر مردد هستند یا با سایر مشکلات سلامتی دست به گریبانند.
بیشتر شواهد تاکنون بر مبنای ارزیابی‌های آزمایشگاهی است که طیف کاملی از واکنش ایمنی بدن را نشان نمی‌دهد و تأثیر واقعی سویه اومیکرون را بر مردم جهان بررسی نمی‌کند. با این حال، نتایج قابل توجه است. واکسن‌های چینی سینوفارم و سینوواک - که تقریباً نیمی از واکسن‌های ارائه‌شده در سطح جهان را تشکیل می‌دهند - محافظت تقریباً صفر درصدی در برابر سویه اومیکرون ارائه می‌کنند. اکثریت مردم چین این واکسن‌ها را دریافت کرده اند و در کشورهای کم‌درآمد و متوسط مانند مکزیک و برزیل نیز به طور گسترده از آنها استفاده می‌شود.
یک مطالعه اثربخشی اولیه در انگلستان می‌گوید واکسن آکسفورد آسترازنکا شش ماه پس از واکسیناسیون، هیچ توانایی در متوقف کردن عفونت اومیکرون نشان نداد. 90 درصد از افراد واکسینه شده در هند این واکسن را با نام تجاری کوویشیلد دریافت کرده اند. همچنین از این واکسن در بسیاری از کشورهای صحرای جنوب آفریقا به طور گسترده‌ای استفاده شده است؛ منطقه‌ای که کواکس، برنامه جهانی واکسن کووید-19، 67 میلیون دوز از آن را در 44 کشور توزیع کرده است. محققان پیش‌بینی می‌کنند که واکسن روسی اسپوتنیک، که در آفریقا و آمریکای لاتین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، به طور مشابهی میزان محافظت ضعیفی در برابر سویه اومیکرون ارائه می‌دهد.
تقاضا برای استفاده از واکسن جانسون اند جانسون در آفریقا رو به افزایش بوده است زیرا عرضه این واکسن در قالب یک دوز، آن را برای مناطق دارای منابع اندک جذاب کرده است، اما این واکسن هم توانایی اندکی برای مقابله با سویه اومیکرون نشان داده است. آنتی‌بادی‌ها اولین خط دفاعی هستند که توسط واکسن‌ها ایجاد می‌شوند، اما واکسن‌ها رشد سلول‌های T (لنفوسیت تی) را نیز تحریک می‌کنند و مطالعات اولیه نشان می‌دهد که این سلول‌ها همچنان سویه اومیکرون را شناسایی می‌کنند؛ موضوعی که در پیشگیری از اتبلا به بیماری شدید از اهمیت فراوانی برخوردار است.
جان مور، ویروس‌شناس در مرکز پزشکی ویل کورنل در نیویورک، در این خصوص می‌گوید: «آنچه در ابتدا از دست می‌دهید محافظت در برابر ابتلای خفیف بدون علامت است. اما چیزی که آن را بسیار بهتر حفظ می‌کنید، محافظت در برابر بیماری شدید و مرگ است.» او این خبر را که سویه اومیکرون تاکنون کمتر از نوع دلتا کشنده به نظر می‌رسد، «چشم‌اندازی مثبت» ارزیابی کرد. با این حال، جی. استفان موریسون، مدیر مرکز سیاست جهانی بهداشت در مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک، معتقد است این محافظت برای جلوگیری از ایجاد اختلال در جهان توسط سویه اومیکرون کافی نخواهد بود.
او می‌گوید: «مقیاس گسترده ابتلا، سامانه‌های بهداشتی را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد، فقط به این دلیل که اثرگذاری آن به طور بالقوه بسیار بزرگ خواهد بود. اگر در سراسر جهان دچار مدلی از ابتلای گسترده شوید، چیزی همانند یک شوک، طرف دیگر آن چه شکل و شمایلی دارد؟ آیا این "جنگ تمام شده است" یا "جنگ تازه وارد مرحله دیگری شده است"؟