العالم - آسیا
قزاقستان برای چهارمین روز متوالی ناآرام است. این ناآرامی‌ها به بهانه افزایش بهای سوخت مصرفی خودروها آغاز شد حال آنکه سازمان پیمان امنیت جمعی می‌گوید اطلاعات رسیده از این کشور حاکی از آن است که شورش‌ها از سوی افرادی هدایت می‌شود که از کشورهای خارجی خط می‌گیرند و تحت آموزش بیگانگان بوده‌اند.
روز گذشته، «قاسم جومرت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان بعد از اعلام حالت فوق العاده در این کشور، با استعفای کابینه دولت موافقت کرد. امروز در حالی که خبرها حاکی از حمله به اقامتگاه ریاست جمهوری و تصرف فرودگاه شهر «آلماتی» از سوی معترضان است، توکایف شخصاً ریاست شورای امنیت ملی را برعهده گرفته است.
قیمت اورانیوم بالا رفت
با تداوم ناآرامی ها در قزاقستان، کشوری که ۴۰ درصد از اورانیوم جهان را تأمین می کند، بهای این فلز کمیاب که از آن در تهیه سوخت نیروگاه‌های اتمی استفاده می شود، با هشت درصد افزایش، سیر صعودی به خود گرفت. با وجود اینکه انتظار کاهش سوخت اورانیوم یا تعطیلی نیروگاه‌های هسته ای وجود ندارد، نقش قزاقستان در تولید آن قابل قیاس با نقش عربستان سعودی در تولید نفت ارزیابی می شود و تحولات این روزهای این کشور آسیای میانه از این جهت بسیار مهم است.
پایان اعتراضات در آق تاو
گفته می شود اعتراضات در شهر آق تاو مرکز استان مانگیستاو که از ابتدا هم ماهیتی صلح آمیز داشته پایان گرفته و معترضان به خانه های خود بازگشته اند.
تداوم درگیریها در آلماتی
همچنان صدای تیراندازی در آلماتی دومین شهر بزرگ قزاقستان به گوش می رسد و شنیده ها حاکی از تسخیر برج تلویزیون به دست معترضان است.
آغاز عملیات ضدتروریستی در آلماتی
فرماندهی نظامی «آلماتی» قزاقستان در بیانیه‌ای، از آغاز عملیات ویژه ضدتروریسم در این شهر خبر داد.
این فرماندهی همچنین از شهروندان خواست تا آرامش خود را حفظ کرده و به نهادهای مجری قانون در راستای برقراری نظم و امنیت عمومی کمک کنند.
در این بیانیه، از اینکه حامیان افراط گرای شورش‌های اخیر، خسارت زیادی به شهر وارد کرده‌اند، ابراز تأسف شده حال آنکه گفته می‌شود که آنها با غارت و آسیب به مشاغل، علاوه بر اینکه زندگی و سلامت غیرنظامیان را به خطر می‌اندازند، مانع فعالیت کارکنان پزشکی و آسیب رساندن به کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها می‌شوند.
گفتگوی تلفنی رؤسای جمهور ازبکستان و قزاقستان
«شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان و «قاسم جومرت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان در یک گفت‌وگوی تلفنی آخرین وضعیت قزاقستان را مورد بررسی قرار دادند.
رؤسای جمهور دو کشور در مورد اقدامات در دست انجام برای تثبیت اوضاع و برقراری سریع صلح و آرامش در جمهوری قزاقستان تبادل نظر کردند.
آمار تلفات احتمالی
علاوه بر خسارت به ساختمان‌های دولتی و مشاغل، وزارت کشور قزاقستان، شمار مجروحان در ناآرامی‌های اخیر را بیش از هزار نفر اعلام کرد که حدود ۴۰۰ نفر از آنها بستری شده و از این میان، حال ۶۲ نفر نیز وخیم است. رسانه‌های محلی همچنین از کشته شدن ده‌ها نفر در این حوادث خبر می‌دهند.
ورود سازمان پیمان امنیت جمعی برای حل بحران
شورای امنیت جمعی وابسته به سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) تصمیم گرفت تا در واکنش به ناامنی‌ها در قزاقستان، نیروهای حافظ صلح خود را به این کشور اعزام کند.
این اقدام به درخواست «قاسم جومرت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان و با در نظر گرفتن تهدیدی که به ویژه از جانب بیگانگان متوجه امنیت ملی و حق حاکمیت این کشور است، انجام می‌شود.
اعزام صلح بانان سازمان پیمان امنیت جمعی، برای مدتی محدود و با هدف ایجاد ثبات و عادی سازی وضعیت در قزاقستان انجام می‌شود.
طبق تازه‌ترین گزارش‌ها، نخستین گروه از این صلح بانان هم اکنون به قزاقستان اعزام شده‌اند.
تصرف فرودگاه آلماتی
هم زمان با ادامه اعتراض‌ها در قزاقستان، معترضان اقامتگاه «قاسم جومرت توکایف» رئیس جمهور را اشغال کرده و به آتش کشیدند.
همچنین، معترضان به برخی از ساختمان‌های اداری در آلماتی- بزرگترین شهر قزاقستان- حمله ور شدند.
رسانه‌های محلی در قزاقستان از تصرف فرودگاه آلماتی به دست معترضین خبر می‌دهند. کارکنان این فرودگاه نیز در حال تخلیه محل کاری خود هستند. همه پروازها نیز در این فرودگاه لغو شده است.
واکنش‌های جهانی
در حالی که دولت قزاقستان از ردپای عوامل خارجی در این ناآرامی‌ها خبر می‌دهد، سازمان ملل در بیانیه‌ای از همه طرف‌ها خواست تا خویشتنداری کرده و از انجام اقدامات خشونت بار پرهیز کنند.
اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای از مقامات قزاقستان خواست تا «حق تظاهرات مسالمت آمیز معترضان» را به رسمیت بشناسد. این در حالی است که در این کشور، برگزاری هرگونه تجمع بدون کسب مجوز از دولت ممنوع است.
کاخ سفید هم در بیانیه‌ای ضمن درخواست از طرفین برای حفظ خویشتنداری، ادعا کرد که آمریکا در تحولات قزاقستان نقشی ندارد!
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین هم در واکنش به تحولات جاری در قزاقستان گفت: اطمینان داریم مسائل داخلی این کشور به طور مستقل قابل حل است. آنچه اهمیت دارد، عدم دخالت‌های خارجی است.
از سوی دیگر وزارت خارجه روسیه نیز در بیانیه‌ای در این باره اعلام کرد: مسکو تحولات قزاقستان را به دقت زیر نظر دارد. روسیه خواهان عادی شدن وضعیت قزاقستان از طریق گفتگو بوده و امیدوار است اوضاع در این کشور هر چه زودتر عادی شود.
سخنگوی وزارت خارجه ایران هم با بیان اینکه تحولات در قزاقستان را به دقت زیر نظر دارد، ابراز امیدواری کرد که هرچه زودتر آرامش به این کشور بازگردد.
بیانیه وزارت خارجه روسیه
ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که تحولات قزاقستان، به تحریک بیگانگان و با توسل به تسلیحات و گروه‌های آموزش دیده در راستای تضعیف امنیت و تمامیت ارضی این کشور انجام می‌شود. وی بر حمایت مسکو از دولت قزاقستان و کمک به توقف خشونت‌ها تاکید کرد.
بیانیه وزارت خارجه تاجیکستان
وزارت امور خارجه تاجیکستان با اشاره به دوستی دیرینه و اصل مشارکت استراتژیک، از تلاش‌های قزاقستان برای برقراری ثبات و آرامش در این کشور حمایت کرد.
تعطیلی فرودگاه‌ها در سه شهر / تعطیلی اماکن مذهبی
علاوه بر آلماتی، فرودگاه‌ها در دو شهر «آق تاو» و «آق تپه» تعطیل و به دلیل اخلال در شبکه ریلی، ۲۵ مسیر تردد قطار نیز مسدود شده است. همچنین اماکن مذهبی تعطیل و برگزاری مراسم عبادت جمعی نیز تا اطلاع ثانوی ممنوع شده است.
کشته شدن ۱۲ نیروی پلیس
گزارش‌ها حاکی از کشته شدن ۱۲ نیروی پلیس قزاقستان در ناآرامی‌های شهر آلماتی است. سر یکی از قربانیان بریده شده که این نشانه‌ای از ماهیت تروریستی و افراطی شورش‌های اخیر تلقی می‌شود.
ورود واحدهای پیشتاز سازمان پیمان امنیت جمعی به قزاقستان
دبیرخانه سازمان پیمان امنیت جمعی واحدهای پیشتاز این سازمان در حال حاضر وظایف خود در قزاقستان را آغاز کردند. ائتلاف حافظان صلح پیمان امنیت جمعی شامل نظامیانی از روسیه، بلاروس، ارمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان است. قرار است از طرف روسیه واحدهای هوابرد هم به قزاقستان اعزام شوند.
مهر