العالم - اروپا
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشستی خبری را درباره موضوعات روز از جمله نیروگاه اتمی زاپوریژیا در اوکراین و برنامه اتمی ایران آغاز کرد.
گروسی گفت، در این نیروگاه برای قطع برق راه‌های جایگزین وجود دارد. برای مثال یک نیروگاه حرارتی بزرگ در مجاورت این مجموعه وجود دارد و بعد از آنکه سوییچ مربوط به آن هدف راکت قرار گرفت و متعاقبا شهر «انرهودار» در خاموشی کامل فرو رفت.
مدیرکل آژانس گفت، مشکل به طور موقتی رفع شده اما «وضعیت پایدار نیست» و رآکتور شماره ۶ خاموش شده است. هر کدام از رآکتورهای زاپوریژیا یک مولد برق اضطراری گازوئیلی دارد و دو مولد نیز به‌صورت ذخیره وجود دارد.
در ادامه این نشست خبری، او در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره برنامه هسته‌ای ایران و مسائل پادمانی آژانس گفت: «در تحقیقات فعلی که در تلاش برای انجام آن با همکاری ایران هستیم، فعلا ثمربخش نبوده است و همچنان منتظر هستیم این اتفاق رخ دهد».
گروسی افزود: «اگر برجام اجرایی شود می‌تواند رسیدن به جمع‌بندی وسیع‌تر ما در این زمینه کمک کند که مستقل از برجام یا هر توافق دیگری بین ایران و کشور دیگری هستند و این مسائل صرفاً به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط است».
مدیرکل آژانس گفت: «اما همه چیز با هم مرتبط است. نمی‌خواهم بگویم موانع اما شاهد چالش‌هایی برای این مسیر هستیم که دانش بیشتری از فعالیت‌های ایران داشته باشیم. بدون دوربین‌های ما فیلم بگیرند یا دیگر سیستم‌های پایشی که قبلاً در اختیار داشتیم روند گردآوری اطلاعات ما به مشکل خورده است».
او در ادامه افزود: «بنابراین کار بسیار دشواری پیش رو داریم و ایران باید در دادن دسترسی به ما برای دریافت اطلاعات بسیار شفاف عمل کند تا بتوانیم تصویری دقیق سرهم کنیم که فعالیت‌های قبلی را هم نشان دهد».
گروسی گفت: «اکنون هیچ تصویری از واقعیت موجود نداریم و تکالیف زیادی باید انجام دهیم تا به جمع‌بندی جامعی درباره برنامه هسته‌ای ایران برسیم».
او درباره نیروگاه اتمی زاپوریژیا نیز به یکی از خبرنگاران گفت، می‌توان به‌جای گزینه غیرنظامی کردن این منطقه، ممنوعیت استفاده از قدرت آتش را اعمال کرد.
مدیرکل آژانس در پاسخ به سوال دیگری درباره مسائل پادمانی و اظهارات مقامات ایرانی درباره همکاری با این نهاد مدعی شد: «این چیز جدیدی نیست که شاهد هستیم وقتی آژانس چیزهای معینی را خواستار می‌شود، ایران مشارکت نمی‌کند و ما را به سیاسی‌کاری متهم می‌کنند».
گروسی در ادامه گفت: «قضیه خیلی سر راست است. ما آثاری از اورانیوم را در مکان‌هایی پیدا کردیم که هرگز اعلام نشده بودند و قرار نبوده فعالیت هسته‌ای داشته باشند و درباره آن‌ها سوال داریم».
او بدون اشاره به دیدار با مقامات صهیونیست درباره برنامه هسته‌ای ایران و صدور بیانیه‌های متعاقب گفت: «به من بگویید کجای این درخواست سیاسی است که از اختیار خود استفاده کنم؟ این کاری است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌دهد».
مدیرکل آژانس افزود: «امیدواریم ایران هرچه زودتر همکاری با ما را از سر گیرد. ما آماده هستیم و می‌خواهیم که این اتفاق بیافتد. ما فقط می‌خواهیم که این مسائل شفاف‌سازی شوند».
او همچنین در پاسخ به سوالی درباره قرار گرفتن زیر فشارهای سیاسی ادعا کرد: «من زیر فشارهای سیاسی زندگی می‌کنم! در مورد ایران باشد یا اوکراین، همیشه تحت فشار سیاسی هستیم. مهم این است که ما چه کاری انجام می‌دهیم. وقتی دیگران برای منافع ملی خود فشار می‌آورند احساس آزردگی پیدا نمی‌کنم».
گروسی درباره ادعاهای اخیر مقامات صهیونیست درباره زمان گریز هسته‌ای ایران و ارتباطات تهران و آژانس ظرف هفته‌های اخیر گفت: «ما به گمانه‌زنی درباره مسائلی مانند زمان گریز هسته‌ای وارد نمی‌شویم. برخی نهادها یا اندیشکده‌ها دوست دارند این محاسبات را انجام دهند. ما ناظر و پایشگر هستیم. ما اندازه‌گیری می‌کنیم و اطلاعات خود را منتشر می‌کنیم».
او که بارها اظهارات و بیانیه‌هایی خارج از مسائل مربوط به وظایف آژانس را بیان داشته مدعی شد: «ما وارد گمانه‌زنی‌ها و حدس زدن نیات و انگیزه‌ها نمی‌شویم».
مدیرکل آژانس افزود: «اما در مورد تعامل با ایران، در سطحی نیست که تمایل دارم شاهدش باشم. البته که یک نمایندگی دائمی [ایران] را در اینجا داریم و با آن‌ها در تماسیم. معتقدم باید سطح بالاتری از روابط و تعامل را داشته باشیم. پیش‌تر گفت‌وگوهای فشرده‌ای با تهران داشتیم که امیدوارم آن‌ها ادامه پیدا کنند».
گروسی در پاسخ به سوالی درباره احتمال عدم احیای برجام و خروج ایران از معاهده عدم گسترش سلاح‌های اتمی (NPT) گفت: «هیچ دلالتی بر تمایل ایران برای خروج از NPT نمی‌بینم. بسیاری از کشورها در سال‌های گذشته دست به اشاعه سلاح‌های اتمی زده‌اند اما در مورد ایران در تمایل برای حفظ تعهداتش در این معاهده بسیار شفاف عمل کرده است و امیدوارم همین‌طور بماند».
او همچنین درباره مذاکرات وین از سال گذشته تاکنون گفت: «در یک سال و نیم گذشته آژانس و شخص من کاری نکرده‌ایم جز اینکه درب‌ها را باز بگذاریم یا حتی دریچه‌هایی را برای دیپلماسی بسازیم که وجود نداشتند تا ایران بتواند راحت‌تر به تعهداتش عمل کند».
نشست خبری گروسی در حاشیه برگزاری نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار شد که رسیدگی به مسائل مختلف از جمله برنامه هسته‌ای ایران را در دستورکار دارد.
هجدهم خرداد امسال بود که سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران با صدور بیانیه‌ای از قطع فعالیت تعدادی از دوربین‌های فرا‌پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران خبر داد.
در بیانیه سازمان انرژی اتمی آمده است: «جمهوری اسلامی ایران تاکنون همکاری‌های گسترده‌ای با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته است که متأسفانه آژانس بدون اینکه در نظر داشته باشد که این همکاری‌ها ناشی از حسن نیت ایران است، نه تنها قدردان این همکاری‌ها نبوده، بلکه به نوعی آن را وظیفه ایران نیز تلقی کرده است. به همین دلیل تصمیم گرفته شد از امروز فعالیت دوربین‌های فرا‌پادمانی دستگاه اندازه گیری بر خط سطح غنا OLEM و فلومتر آژانس قطع شود که دستور آن به مسئولان مربوطه داده شده است».
نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی برگزار شده است که سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) روز شنبه در بیانیه‌ای ادعاهای خود را درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران تکرار کردند.
این سه کشور در این بیانیه، ادعا کردند: «هنگامی که در حال نزدیکتر شدن به یک توافق بودیم، ایران مسائل جداگانه‌ای را دوباره باز کرد که به تعهدات الزام‌آور قانونی تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی (NPT) و توافق پادمانی انجام شده با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط است».
در این بیانیه با تکرار تلاش‌ها برای انداختن توپ در زمین ایران نوشته شده: «درخواست اخیر ایران تردیدهایی جدی در قصد و تعهد ایران برای رسیدن به نتیجه موفقیت‌آمیز درباره برجام ایجاد کرده است. موضع ایران با تعهدات الزام‌آور قانونی در تناقض بوده و چشم‌انداز احیای برجام را تضعیف می‌کند».
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه شامگاه شنبه در واکنش به بیانیه غیرسازنده و خلاف حسن نیت سه کشور اروپایی در مورد مذاکرات رفع تحریم، گفت: باعث تعجب و تأسف است که در شرایطی که تعاملات دیپلماتیک و تبادل پیام بین طرف‌های مذاکره و هماهنگ‌کننده گفتگوها برای نهایی کردن مذاکرات جریان دارد، سه کشور اروپایی در اقدامی انحرافی و به دور از رویکرد نتیجه‌بخش در مذاکرات، اقدام به صدور چنین بیانیه‌ای می‌کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با اشاره به حسن نیت و اراده جدی جمهوری اسلامی ایران برای نهایی کردن توافق رفع تحریم و با یادآوری این موضوع که پیشرفت مذاکرات در بسیاری از مقاطع از جمله مقطع اخیر، نتیجه ابتکارات و ایده‌های جمهوری اسلامی ایران بوده است، به طرف‌های اروپایی درباره تأثیرپذیری از فضاسازی طرف‌های ثالثی که از ابتدا مخالف روند مذاکرات بوده و اکنون نیز با همه توان به دنبال به شکست کشاندن مذاکرات هستند، هشدار داد.
فارس