العالم ـ ایران ـ سیاسی
اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای روزهای ۲۴ و ۲۵ شهریور ماه جاری به میزبانی شهر سمرقند ازبکستان و با حضور سران کشورهای عضو و ناظر برگزار می شود و با امضا شدن یادداشت تعهد ایران برای پیوستن به اعضای اصلی این سازمان منطقه ای، جمهوری اسلامی ایران یک گام بزرگ دیگر به پیوستن به جمع اعضای اصلی سازمان همکاری شانگهای نزدیک تر خواهد شد.
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز ضمن شرکت در این جلاس، دیدارهای دوجانبه مهمی با سران برخی کشورهای شرکت کننده در این نشست از جمله با همتایان چینی و روس خود انجام خواهد داد.
در آستانه برگزاری اجلاس سران شانگهای شبکه تلویزیونی فونیکس چین در خصوص اهمیت این موضوع به مصاحبه با علاءالدین بروجردی رئیس انجمن دوستی ایران و چین پرداخت.
علاء الدین بروجردی روز چهارشنبه در بخشی از این مصاحبه و در توصیف اهمیت جایگاه سازمان همکاری شانگهای و نیز اهمیت پیوستن ایران به این سازمان گفت: سازمان همکاری شانگهای به دلیل حضور دو عضو دائم شورای امنیت (چین و روسیه) در این نهاد و نیز عضویت چهار کشور از قدرتهای هسته ای جهان(چین، روسیه ، هند و پاکستان) دراین سازمان منطقه ای ، وجود بیش از ۴۰ درصد کل جمعیت جهان در جغرافیایی تحت پوشش کشورهای عضو این سازمان و نیز اختصاص بیش از ۲۵ درصد کل GDP جهان به کشورهای عضو سازمان شانگهای، باعث شده که این سازمان از اهمیت انکارناپذیر در جهان برخوردار باشد و عضویت ایران هم به عنوان قدرت بزرگ غرب آسیا و قدرت بزرگ انرژی منطقه در خانواده این سازمان منطقه ای، باعث تقویت جایگاه آن خواهد شد.
سازمان همکاری شانگهای قدرت نوظهور منطقه ای و جهان
بروجردی گفت: سازمان همکاری شانگهای یک قدرت عظیم و نوظهورمنطقه ای و جهانی است که بدون تردید آمریکا را هم به لحاظ اقتصادی، هم به لحاظ سیاسی و هم به لحاظ راهبردی و دفاعی به چالش خواهد کشید. به عنوان مثال اقدام سازمان همکاری شانگهای در استفاده از ارزهای ملی به جای دلار که اکنون در مبادلات میان برخی اعضای کلیدی آن اجرا می شود، باعث حذف دلار و شکستن هیمنه آن درمبادلات جهانی خواهد شد.
وی افزود: ایران و روسیه کارهای خوبی در حوزه تجارت با ارزهای ملی انجام داده اند و عملا در جهت حذف دلار از همکاری های تجاری خود گام برداشته اند و این گونه اقدامات می تواند باعث شکسته شدن هیمنه دلار به عنوان ابزار اصلی سلطه جویی ها و یکجانبه گرایی های آمریکا بی اثر شدن تحریم های اعمال شده از جانب واشنگتن علیه کشورها شود.
امنیت پایدار، مهم ترین مولفه برای اقتدار و توسعه
بروجردی با اشاره به اهمیت امنیت پایدار به عنوان مهم ترین مولفه های اقتدار و زمینه های توسعه در حوزه های گوناگون گفت: اگر امروز ایران توانمندی ایستادگی در برابر آمریکا را دارد و پهپادهای متجاوز آمریکا را به زمین می نشاند یا سرنگون می کند و شناور بدون سرنشین آمریکا را توقیف می کند و ناوهای امریکایی در آبهای بین المللی ناگزیر از نیروی دریایی ایران اجازه می گیرند، این اقتدار نتیجه وجود امنیت پایدار در جمهوری اسلامی ایران است .
وی افزود: لذا یکی از مهم ترین محورهای همکاری دسته جمعی در سازمان همکاری شانگهای، همکاری برای برقراری امنیت پایدار درکل منطقه است و درسایه این امنیت پایدار، همکاری های گسترده و هم افزا در حوزه اقتصادی شکل خواهد گرفت.
بروجردی همچنین تاکید کرد که کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای با هدف توسعه همکاری های تجاری و اقتصادی ، باید به سمت کاهش یا حذف تعرفه ها گام بردارند.
رئیس انجمن دوستی ایران و چین درپاسخ به این سوال که عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای چه فرصت ها و یا چالش هایی می تواند برای این کشور به دنبال داشته باشد، گفت: بدون تردید فرصت های عضویت در این سازمان هرگز با هرگونه چالش احتمالی قابل مقایسه نیست و اصول این سازمان ، نه تنها یک نهاد چالش زا نیست بلکه هدف آن، مقابله هوشمندانه با چالش هایی است که برخی قدرتها می خواهند از بیرون بر آن تحمیل کنند.
بروجردی با اشاره به مسئله مداخله جویی آمریکا در موضوع تایوان و نیز جنگ اوکراین که در واقع جنگ آمریکا و تمام متحدانش علیه روسیه است، گفت: این موارد نمونه هایی از تلاش برخی قدرت های فرا منطقه ای برای ایجاد چالش برای کشورهای عضو سازمان شانگهای است که اعضای این سازمان با همگرایی و هم افزایی، باید هوشمندانه به خنثی کردن این چالش ها بپردازند.
ایران و سازمان همکاری شانگهای از ظرفیت‌های مکمل برخوردارند
رئیس انجمن دوستی ایران و چین در بخشی دیگر از این مصاحبه ، با اشاره به اینکه مجموعه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به دلیل برخوردار بودن از ظرفیت ها و توانمندی ها در زمینه های گوناگون، مکمل یکدیگر هستند، گفت: ایران و روسیه به دلیل برخورداری از منابع عظیم انرژی، چین به دلیل در اختیار داشتن فناوری بالا، روسیه وچین به دلیل عضویت در شورای امنیت سازمان ملل، ایران به دلیل واقع شدن در مسیر ترانزیتی راهبردی و...، همه این ها ظرفیت هایی است که درکنار یکدیگر، توانمندی وقدرت بالایی به سازمان همکاری شانگهای می بخشد.
وی همچنین با تاکید مجدد بر اهمیت امنیت پایدار به عنوان اساسی ترین مبنا برای اجرای طرح های راهبردی از جمله پروژه کمربند راه گفت: منطق حکم می کند که مسیر این طرح از چین، قزاقستان، ازبکستان ، ترکمستان و ایران عبور کند و از ایران نیز به سمت عراق وترکیه و سپس به سمت منطقه مدیترانه و اروپا ادامه یابد هرچند پاکستان برای چین مهم است و سرمایه گذاری های چین در احداث جاده قره قروم در پاکستان و توسعه بندر گوادر در این کشور، منافاتی با عبور طرح کمربندراه از مسیر ایران ندارد با هم قابل جمع است.
تاکید بر اجرایی شدن سند همکاری ۲۵ ساله در ملاقات سران ایران و چین
بروجردی در بخشی دیگر از مصاحبه با اشاره به اهمیت ملاقات قریب الوقوع سران ایران و چین در حاشیه سازمان همکاری شانگهای در شهر سمرقند ازبکستان گفت: با توجه به وجود سند همکاری ۲۵ سال میان ایران و چین، بسیار مهم است که از این ملاقات به بعد، دو کشور وارد فاز اجرایی این قرارداد شوند اگرچه برخی مشکلات مثل محدودیت هایی کرونایی وجود دارد اما این مسائل نباید سد راه اجرای سند همکاری ۲۵ ساله شود.
وی در ادامه با انتقاد از هزینه بالای سفر میان ایران و چین که باعث سختی تردد و سفرهای فعالان تجاری و همچنین دانشجویان میان دو کشور شده ، ضمن قدردانی از طرف چینی برای راه اندازی مجدد پرواز –تهران ارومچی از ۱۷ مهرماه سال جاری، بر ضرورت تسهیل بیشتر ترددها میان دو کشور به عنوان یکی از ضرورت های اجرایی شدن سند همکاری ۲۵ ساله تاکید کرد.
ظرفیت های فوق العاده ایران و چین برای شکوفایی همکاری های اقتصادی
بروجردی گفت: ظرفیت های فوق العاده در ایران و چین برای آغاز دوران جدید شکوفایی همکاری های اقتصادی کاملا آماده است و سند همکاری ۲۵ ساله نیز بستر بسیار خوبی برای تحقق این همکاری ها است .
وی با اشاره به تقلای برخی رسانه های بیگانه وابسته به آمریکا و قدرت های غربی برای ایجاد فضای چین هراسی در ایران و نقاط مختلف جهان، تاکید کرد: بهترین راه برای خنثی کردن این فضای چین هراسی، اجرای سریع پروژه های بزرگ توسط شرکت های چینی در ایران از جمله اجرای خط قطار سریع السیر در ایران است به طوری که شهروندان ایران منافع و ثمرات آن را به طور ملموس شاهد باشند. این اقدامات قطعا می تواند تاثیری مثبت بر نوع نگرش مردم ایران نسبت به چین داشته باشد و تلاش ها برای ایجاد فضای چین هراسی در ایران را خنثی کند.
اراده بالای ایران، فرصت عالی برای اجرای سند همکاری 25 ساله؛ چین فرصت را دریابد
معاون پیشین وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین درخصوص تاثیر عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای بر روند مذاکرات هسته ای، با تاکید براین که جمهوری اسلامی ایران در دوره دولت سیزدهم و باتوجه به تجربه سال های قبل، برجام را محور قرار نداده است و اگرچه تلاش می کند که مذاکرات برجام به نتیجه برسد اما خود را معطل سرنوشت این مذاکرات نکرده است.
بروجردی درادامه گفت: در هر صورت ورود ایران به سازمان همکاری شانگهای که البته به مذاق آمریکا خوش نخواهد آمد، بدون تردید هم افزایی قدرت برای ایران به دنبال خواهد داشت و چون روسیه و چین به عنوان دو عضو این سازمان، جزو مذاکره کنندگان برجام نیز هستند، به نظر می رسد عضویت ایران در این سازمان بتواند روند حل مسائل کمک کند.
بروجردی در ادامه تاکید کرد: جدا از مسئله مذاکرات برجام، دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران اراده جدی برای اجرای سند همکاری ۲۵ ساله و گسترش همکاری های با چین دارد و رهبر معظم انقلاب اسلامی هم بر آن تاکید دارند. لذا شرایط کنونی بهترین فرصت برای اجرا و پیشبرد این سند همکاری است و بهترین فرصت برای استفاده طرف چینی از این شرایط، میها است.
در بخش دیگری از این مصاحبه، بروجردی درپاسخ به سوالی مبنی بر دلیل به نتیجه نرسیدن مذاکرات برجام، ضمن انتقاد از ضعف اراده دولت آمریکا به ریاست جو بایدن در بازگشت به توافق هسته ای که دولت سلف وی به ریاست ترامپ بطور یکجانبه از آن خارج شده بود، گفت: عدم استقلال سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان و تاثیرپذیری آنها از فشارهای آمریکا و اسرائیل ، عامل دیگری برای به نتیجه نرسیدن مذاکرات است.
جنگ اوکراین به کجا می رسد؟
بروجردی در بخش پایانی این مصاحبه در پاسخ سوالی مبنی بر سرنوشت جنگ اوکراین گفت: فکر می کنم روسیه کشوری نیست بخواهد حتی در برابر بسیج گسترده آمریکا و هم پیمانانش ، اجازه بدهد خواسته آنها به نتیجه برسد هر چند ممکن است در این مسیر شاهد فراز ونشیب هایی باشیم.
وی با بیان اینکه اوکراین با تبدیل شدن به ابزار جنگ آمریکا و غرب مقابل روسیه ، متضرر اصلی این جنگ خواهد بود گفت: به هرحال باید نقطه پایانی برای این جنگ تعریف شود و البته به نظر نمی رسد روسیه هم بخواهد از اهدافی که تعریف کرده است، عقب نشینی کند.