العالم - زلال قرآن
به گفته یکی از بزرگان:
«اوقات نماز، میقات حضور و عهد معهود و میعاد موعود حضرت حق سبحانه و تعالی است، تا عاشقان و سالکان سیر الی الله که با تأمین مقدمات و طهارت ظاهر و باطن و خالی کردن ذهن و فکر و دل خود از اشتغالات روزمره دنیوی و انقطاع از ماسوی الله، قلوب خویش را برای ورود به مجلس اُنس با معبود و حضور در محضر قدسی خداوند سبحان مستعد و مهیّا نموده و برای فرارسیدن وقت نماز لحظه شماری می‌کنند، با شنیدن ندای مؤذن بتوانند برای حضور در محضر معبود محبوبشان توفیق یابند.
آنها هنگامی که صدای تکبیر و تهلیل مؤذن را می شنوند، در حالی که قلوبشان از شوق و عشق الهی سرشار است، بی اختیار و«حَیِّ عَلَی اَلصَّلوة» گویان، سراسیمه به سوی مسجد و مُصلّی می شتابند و پس از ادای سجده شُکر توفیق حضور در محضر الهی، با تمام وجود خود را برای اقامه نماز آماده می نمایند».
نقل است که حضرت علی (ع)، وقتی در آستانه فرا رسیدن وقت نماز قرار می گرفت، در حالی که رنگ چهره مبارکشان تغییر کرده و بدنشان به لرزه افتاده بود، با ذکر آیه 72 سوره مبارکه احزاب:
« إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا»
ترجمه: (ما بر آسمانها و زمین و کوههای عالم (و قوای عالی و دانی ممکنات) عرض امانت کردیم (و به آنها نور معرفت و طاعت و عشق و محبّت کامل حق یا بار تکلیف یا نماز و طهارت یا مقام خلافت و ولایت و امامت را ارائه دادیم) همه از تحمّل آن امتناع ورزیده و اندیشه کردند و انسان (ناتوان) آن را بپذیرفت، انسان هم (در مقام آزمایش و اداء امانت) بسیار ستمکار و نادان بود (که اکثر به راه جهل و عصیان شتافت)).
می فرمودند، الان وقت ادای امانت و فریضه الهی فرا رسیده است و باید آن را به درستی به انجام رساند.