العالم - آمریکا
در شرایطی که توافق مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا با انتقادهایی سخت از جانب جمهوریخواهان مواجه شده جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید به دفاع از این توافق پرداخت.
گروهی از قانونگذاران جمهوریخواه آزادسازی 6 میلیارد دلار از داراییهای ایران ذیل این توافق و انتقال آن از کره جنوبی به حسابهایی در قطر را پرداخت باج به ایران عنوان کردهاند.
جان کربی با رد این دیدگاه گفت: «میتوانم به شما اطمینان خاطر بدهم که ما همیشه مسئله ایران و بازداشت آمریکاییها را جدی میگیریم.»
وی در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا میتواند تأیید کند که سیاست کاخ سفید پرداخت باج به «هیچ سازمان تروریستی» نیست گفت: «من به این سوال پاسخ دادم. اینجا پرداخت باج در کار نیست.»
جان کربی در بخش دیگری از اظهاراتش خاطرنشان کرد با توجه به اینکه زندانیان آمریکایی بازداشتشده در ایران هنوز آزاد نشدهاند نمیتواند جزئیات بیشتری از توافق مبادله زندانیان در اختیار خبرنگاران قرار دهد.
واشنگتن در سال ۲۰۱۸ چندین میلیارد دلار از داراییهای ناشی از فروش نفت ایران به کره جنوبی را پس از خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا از توافق هستهای موسوم به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) مسدود کرد.
تلاشهای کره جنوبی از آن زمان تا کنون برای تحویل این داراییها به ایران با مخالفت آمریکا روبرو شده بود. با این حال، منابع خبری روز ۱۹ مرداد ماه گزارش دادند ایران و آمریکا با آزادسازی این داراییها در ازای مبادله چند زندانی میان دو طرف توافق کردهاند.
روزنامه نیویورکتایمز، به عنوان اولین رسانهای که این خبر را منتشر کرد گزارش داده بود پنج زندانی آمریکایی در ازای آزادی ایرانیهایی که به دلیل نقض تحریمها مجرم شناخته شدهاند از زندان آزاد خواهند شد.
مطابق این ادعا، ایالات متحده این۶ میلیارد دلار دارایی ایران در کره جنوبی را به حسابی در بانک مرکزی قطر منتقل خواهد کرد. این حساب تحت کنترل دولت قطر خواهد بود و به ایران اجازه داده خواهد شد تنها برای خرید مواد غذایی و دارو از آن استفاده کند.
این توافق انتقاد سیاستمداران جمهوریخواه را به همراه داشته است. در روزهای گذشته بسیاری از سیاستمداران فعلی و سابق این حزب از بایدن بابت اعطای دسترسی به ۶ میلیارد دلار دارایی ایران انتقاد کردهاند.
ماه گذشته ۲۶ نماینده جمهوریخواه مجلس سنای آمریکا در نامهای از دولت «جو بایدن» خواستند درباره توافق مبادله زندانی با ایران توضیح دهد.
سناتورها در این نامه نوشتهاند: «در حالی که اعتقاد راسخ داریم ایالات متحده باید از تمامی منابع مناسب خود برای آزادی شهروندان آمریکایی که به ناحق در خارج از کشور بازداشت شدهاند استفاده کند اما این تصمیم رویهای فوقالعاده خطرناک را پایهگذاری میکند و رژیم ایران را قادر میسازد تا فعالیتهای بیثباتکننده خود را در سراسر خاورمیانه افزایش دهد.»
روز گذشته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا صدور معافیت تحریمی برای انتقال وجوه ایران از کره جنوبی به قطر را تأیید کرد و گفت که که معافیتهای امضاشده توسط آنتونی بلینکن برای امکانپذیر کردن انتقال پول ایران از حسابهای بانکی کره جنوبی به حسابهای بانکی در قطر است.
جان کربی امروز چهارشنبه در توضیح درباره ساز و کارهای اجرای این توافق گفت: «وجوه ایران که در کره جنوبی نگهداری می شود به حسابهای دارای دسترسی محدود در قطر منتقل میشوند. این وجوه میتوانند تنها برای مبادلات انساندوستانه یعنی کالاهایی مانند غذا، دارو و تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار بگیرند.»
وی اضافه کرد: «این وجوه، نسبت به زمانی که در کره بودند مشمول محدودیتهای قانونی بیشتری خواهند بود. آنها تحت نظارت استانداردهای موشکافانه دقیق که از الزامات وزارت خزانهداری است خواهند بود.
کربی در بخش دیگری از اظهاراتش به سوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه چرا آمریکا در قالب برجام با ایران به تعامل نمیپردازد پاسخ داد.
وی مدعی شد که دولت جو بایدن در دو سال نخست ریاستجمهوری خود به مذاکره با ایران پرداخت و برای بازگشت به برجام تلاش کرد.
وی گفت: «ایران مذاکرات را با مسائلی آغشته کرد که ارتباطی با برنامه هستهای آنها نداشت و ما به بیحاصلی این تلاشها پی بردیم و بنابراین صرف انرژی و تلاش برای آن را کنار گذاشتیم.»
علیرغم پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تمامی مفاد برجام، دولت آمریکا در دوران ریاست «دونالد ترامپ» در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷به صورت یکجانبه از توافق هستهای برجام خارج شد و ضمن اعمال تحریمهای متوقف شده ذیل این توافق، تحریمهای دیگری علیه ایران وضع کرد.
«جو بایدن» در دوران رقابتهای انتخاباتی ضمن اذعان به شکست سیاستهای ترامپ در قبال ایران بارها گفته بود که در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیسجمهور آمریکا کشورش را به توافق هستهای بازخواهد گرداند. او با وجود این، بعد از ورود به کاخ سفید به عنوان رئیسجمهور گفت به دنبال دستیابی به یک «توافق طولانیتر و قویتر» به جای برجام است.
واشنگتن علیرغم برگزاری چندین دور مذاکرات غیرمستقیم با ایران در وین برای فراهم کردن زمینههای اجرای کامل توافق هستهای تا کنون از بازگشت به این توافقِ مورد تأییدِ شورای امنیت سازمان ملل متحد خودداری کرده است.
آخرین دور این مذاکرات مردادماه سال گذشته برگزار شد اما بعد از آن دچار وقفه شده است. تحلیلگران میگویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بیمیلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام بوده است.
دولت بایدن از لحظه ورود به کاخ سفید سعی کرده سیاست موسوم به «فشار حداکثری» که دولت پیشین آمریکا علیه ایران پیگیری میکرد را ادامه دهد.
بسیاری از تحلیلگران در خود آمریکا اذعان دارند که سیاست تحریمها مقابل ایران شکست خورده است. به عنوان مثال، چند روز پیش از این وبگاه شبکه خبری بلومبرگ گزارش داده بود فروش نفت ایران علیرغم تحریمها به بالاترین رقم در سالهای اخیر رسیده است.
بلومبرگ در آن گزارشی بر مبنای دادههای شرکت «کپلر» که یک شرکت فعال در زمینه اطلاعات کالاها و رصد حرکت نفتکشها است نوشته بود که ایران در ماه جاری میلادی روزانه حدود یک میلیون بشکه نفت به چین صادر کرده است.
«تانکر ترکرز»، دیگر شرکت فعال در زمینه ردیابی حرکت کشتیها میزان صادرات ایران را از این هم بالاتر برآورد کرده و نوشته بود رقم واقعی صادرات این محصول توسط ایران به بالغ بر 2 میلیون بشکه نفت در روز میرسد. دیگر آماری که بلومبرگ به آن استناد کرده بود مربوط به «آژانس بینالمللی انرژی» مستقر در پاریس بود که نشان میداد میزان تولید نفت ایران در ماه جولای میلادی به 3 میلیون بشکه در روز رسیده که بالاترین رقم از سال 2018 محسوب میشود.
فارس