العالم - ایران
براساس مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در تأیید برجام، ۸ سال بعد از تصویب برجام در مهر ۱۴۰۲ (اکتبر ۲۰۲۳)، محدودیت سازمان ملل در برنامه موشکهای بالستیک ایران و همچنین تحریمهای نفتی، مالی و اشخاص مرتبط با برنامه هستهای ایران برداشته میشود. همچنین در بند ۳ پیوست ب قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام پیوست آن است، آمده است: از ایران خواسته می شود تا هشت سال پس از «روز قبول توافق» یا تا زمانی که آژانس گزارشی مبنی بر تایید «نتیجهگیری گستردهتر» ارائه کند، هرکدام زودتر حادث شود، هیچ فعالیتی مرتبط با موشکهای بالستیکی طراحی شده برای قابلیت حمل سلاحهای هستهای، شامل پرتاب با استفاده از چنین فناوریهای موشکهای بالستیک، صورت ندهد.
فعالیتهای موشکی ایران تا قبل از این هم تناقضی با مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ نداشتهاند زیرا در این قطعنامه با ادبیاتی غیرالزامآور از ایران «خواسته شده» از کار بر روی موشکهایی که «برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هستهای» طراحی شدهاند، خودداری کند.
جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده هیچیک از موشکهای این کشور برای داشتن قابلیت حمل کلاهک طراحی نشده و بنابراین فعالیتهای موشکی این کشور ممنوعیتی از نظر قطعنامه۲۲۳۱ ندارد. با وجود این، همین محدودیتهای توصیهای علیه برنامه موشکی ایران هم طبق مفاد قطعنامه بایستی از اکتبر ۲۰۲۳ به طور کامل لغو میشود.
در همین خصوص روز سهشنبه و یک روز قبل از پایان این محدودیتها شاهد صدور بیانیهای از سوی شورای اروپا بودیم. در بیانیه این شورا آمده است: شورای اروپا تصمیم گرفته گامهای ضروری را برای حفظ محدودیتها تحت «رژیم منع اشاعه اتحادیه اروپا علیه ایران» اتخاذ کند. در این بیانیه که روز سهشنبه ۲۵ مهر روی سایت شورای اروپا قرار گرفت، ادعا شده «شورا ارزیابی کرد که دلایلی معتبری برای خودداری از برداشتن این محدودیتها در روز انتقال (۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، ۲۶ مهر) وجود دارد». در بیانیه مذکور آمده است: «شورا همچنین توافق کرد محدودیتهای فردی یا مرتبط با بخشها را که تحت رژیم تحریمهای اتحادیه اروپا وجود دارد، به ویژه مرتبط با اشاعه هستهای ایران و همچنین تحریمهای تسلیحاتی و موشکی را حفظ کند».
* ایران محکوم کرد
این بیانیه واکنش ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه را به همراه داشت و تصمیم شورای اتحادیه اروپا مبنی بر عدم اجرای تعهداتش در موعد سال هشتم اجرای برجام را نقض صریح تعهدات اتحادیه و ۳ کشور اروپایی ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و عملی همراه با سوءنیت خواند و آن را محکوم کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن محکومیت این تصمیم، آن را عملی یکجانبه، غیرقانونی و از لحاظ سیاسی غیرقابل توجیه خواند و تصریح کرد: چنین اقدامی، با ادعاها و رویکرد اتحادیه و سه کشور اروپایی مبنی بر تعهد به اجرای کامل برجام مغایرت دارد.