"حسین مرتضی" مدیر دفتر شبكه العالم روز دوشنبه در یادداشتی نوشت: عملیات نظامی ارتش سوریه در بخش قدیمی حمص مكمل عملیاتی است كه ارتش قبلا در شهر "قصیر" و حومه جنوبی و جنوب غربی "حمص" انجام داده بود.
ارتش سوریه به لحاظ راهبردی توانسته مهمترین راه های كمك رسانی و حمایت مالی از مرز لبنان برای عناصر مسلح در مناطق میانی سوریه حتی در قلمون و غوطه را قطع كند؛ به طوری که تروریست ها در بخش قدیمی حمص همه حمایتها و پشتیبانی‌های سابق را از دست دادند. پشتیبانی از تروریست ها حتی از منطقه الوعر و حومه شمالی آن نیز متوقف شد و آنها دیگر قادر نبودند به این عناصر در داخل حمص كمك كنند. این موفقیت های ارتش موجب شد تا گروههای مسلح به روش استفاده از خودروهای بمب گذاری شده در مناطق امن حمص، به ویژه "الزهراء" روی بیاورند و مرتكب جنایتهایی شوند كه قلم از بیان آن شرم دارد.
بر اساس طرح فرماندهی عملیات ارتش سوریه، نیروهای ارتش باید وارد بخش قدیمی حمص شوند و گروههای مسلح را در محله هایی همچون مسجد جامع بزرگ، بازار پرندگان، بازار المسقوف و حتی منطقه القرابیص تا مناطق الحمیدیة و باب هود و باب السایح محاصره كنند. بنا بر تصمیم ارتش، نباید هیچ فرد مسلحی داخل حمص باقی بماند. حجم آتش بار و تاكتیك هایی كه ارتش سوریه به كار بسته، گروههای مسلح را در وضعیت خیلی بدی قرار داده است.
عملیات نظامی ارتش سوریه علیه گروههای مسلح در بخش قدیمی حمص، آنها را وادار كرد كه بدون هیچ شرطی از این منطقه خارج شوند؛ شروطی كه ممكن بود با هدف زمینه سازی خروج گروههای مسلح به سوی حومه شمالی مطرح شود و دشواری‌هایی را برای ارتش به وجود بیاورد.
گفتگو با گروههای مسلح از طریق میانجی گران داخلی و محلی انجام شد كه ماموریت انتقال مطالبات ارتش سوریه به گروه های مسلح را به عهده داشتند. این گفتگوها تا زمان اعلام آتش بس ادامه یافت تا مذاكره كنندگان بتوانند به توافقی كه 900 عنصر مسلح را شامل می شد، برسند. بیشتر این عناصر مسلح از كسانی بودند كه از شهر قصیر و حومه آن فرار كرده بودند. شماری هم از منطقه باب عمرو و چند منطقه دیگر آمده بودند. بعضی هم از اهالی همان منطقه بودند. این عناصر مسلح به 52 گروه تقسیم می شدند كه یا از بیعت كنندگان با داعش و جبهه النصره بودند، و یا از افراد باقی مانده از گروههای موسوم به ارتش آزاد و گردان الفاروق.
جلسات گفتگو در منطقه ای بی طرف در حمص قدیم و مشخصا در منطقه "دیك الجن" برگزارشد و نماینده سازمان ملل و 3 نفر از سران گروههای مسلح و یك نماینده از ارتش سوریه در آن حضور داشتند. البته در این جلسه افسران خارجی -كه گمان می رود فرانسوی بودند- نیز حضور داشتند.
نگرانی اول آنها برای گروههای مسلح اروپایی داخل حمص قدیم بود. این امرنشان دهنده اصرار سازمان ملل برای رسیدن به توافق در این منطقه است، به ویژه بعد از اینكه هیئت موسوم به ائتلاف مخالفین بنا به اوامر شخصی فورد در گفتگوهای ژنو 2 علناً آن را درخواست نمود و پس از آن، این سازمان بین المللی برای رساندن كمك های غذایی به گروه های مسلح در داخل حمص قدیم اصرار ورزید.
در این گفتگوها نمایندگان ارتش و دولت سوریه اصرار داشتند كه عناصر مسلح، نقشه كامل تونل های حفر شده در داخل شهر قدیمی و نیز نقشه تونل های رومی قدیمی كه مسلحین از آن به عنوان محل استقرار استفاده كردند و نقشه دقیق بمب ها و مین های كار گذاشته شده را تحویل دهند.
نماینده دولت سوریه همچنین اسامی بیش از 70 شخص ربوده شده در مناطق مختلف حمص را ارائه كرده و خواستار تحویل آنها شده است. وی همچنین خواستار خروج بیش از 2500 نفر از اهالی شهر قدیم حمص شد كه گروه های مسلح آنها را بازداشت كرده و از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده می كردند. خواسته دیگر وی، ارسال كمك های غذایی و دارویی به شمال حلب و ایجاد معبری امن به سمت شهرهای شیعه نشین نبل و الزهراء در حومه شمالی حلب است.
در همین حال، تعیین تنها یك گذرگاه از سوی ارتش برای خروج گروههای مسلح و خانواده هایشان به سمت حومه شمالی حمص و ناتوانی گروههای مسلح از تداركات لوجستیك هم مانعی برای گفتگوها بود و از سوی دیگر، گروههای مسلح تقاضای نظارت بین المللی داشتند. این گذرگاه همان راهی است كه جاده حمص حماه را به معبر تیر معله - الدار الكبیر می رساند و به نزدیك تلبیسه -كه یكی از پناهگاههای اصلی گروههای مسلح در شمال حمص است- می رسد.
شرطی كه نمایندگان دولت سوریه بر آن اصرار داشتند این بود كه به منطقه الدار الكبیره برسند تا از اختلاف های بین گروههای مسلح در حمص قدیم و مسلحین در الدار الكبیرة و تلبیسة اطلاع كامل پیدا كنند. این كار حمل سلاح مجدد از سوی مسلحین را تقریبا غیر ممكن می سازد، زیرا هرگز از حل مشكلاتشان با گروههای مسلح بیعت كننده با داعش فارغ نخواهند شد. این در حالی است كه ارتش سوریه 48 ساعت به گروههای مسلح مهلت داده تا یا این توافق به نتیجه برسد، یا عملیات نظامی از سر گرفته شود.
آنچه موجب کنترل و اداره مذاکرات از سوی نمایندگان دولت سوریه شد، موفقیت های نظامی ارتش سوریه در میدان جنگ بود که در پی آن، مسلحین در منطقه الوعر خود را تسلیم ارتش سوریه کردند. همزمان با به دست گرفتن امنیت و تمام امور منطقه الوعر توسط ارتش، 50 نفر از مسلحین كه اكثر آنها جزء فراریان از ارتش و نیروهای امنیتی بودند، خود را تسلیم ارتش كردند. ارتش به تمام مناطق داخل حمص قدیم كه مسلحین از آن عقب نشینی كرده اند، وارد خواهد شد.
خروج مسلحین از حمص قدیم به ارتش قدرت بیشتری برای مانورهای جنگی در مناطق حومه می دهد و خطری كه از ناحیه آنها برای غیرنظامیان در داخل شهر حمص وجود دارد را برطرف می كند و زمینه ساز بازگشت اهالی می باشد.