سی‌ان‌بی‌سی: برجام در چه شرایطی لغو می‌شود؟

العالم - آمریکا

سی‌ان‌بی‌سی در مطلبی نوشت: تحریم‌هایی که آمریکا روز جمعه در پاسخ به آزمایش موشک بالستیک ایران اعمال کرد، به خودی خود توافق هسته‌ای تاریخی با تهران را لغو نمی‌کنند؛ ولی احتمال از هم پاشیدن توافق هسته‌ای در حال افزایش است.
به گفته تحلیلگران، احتمالاً هم دولت ترامپ و هم دولت ایران مایلند توافق هسته‌ای – که برای اعمال محدودیت بر برنامه هسته‌ای تهران در ازای لغو تحریم‌های این کشور امضا شد – حفظ شود؛ اما تشدید تنش‌ها تهدیدی برای قرار دادن دو کشور در مسیر اقدامات تحریک‌کننده انتقامی که می‌تواند در نهایت به غیر قابل اجرا شدن توافق منجر شود، محسوب می‌شود.
به گفته «ریچارد نفیو»، متخصص حوزه تحریم‌های ایران در زمان مذاکرات هسته‌ای، تحریم‌هایی که روز جمعه اعمال شد، با اقدامات جرج دابلیو بوش و باراک اوباما تطابق دارد و نباید در خصوص تأثیر آن‌ها اغراق شود. به گفته او، تحریم‌های مرتبط با اشخاص در قیاس با گزینه جایگزین، فلج کردن اقتصاد ایران، از شدت تحریک‌کنندگی کمتری برخوردارند.
اما گروه تحلیلی «اوراسیا» بخت بقای توافق هسته‌ای ایران را تنها 60 درصد تخمین می‌زند و تحلیلگرانش معتقدند پس از آن که کاخ سفید چند روز پیش اعلام کرد به ایران هشدار داده است، این رقم رو به کاهش گذاشته است. به گفته تحلیلگران این گروه، این تهدید مبهم بود و خطر واکنش تند تهران نیز در کمین آن است.
به نوشته سی‌ان‌بی‌سی، ایران به طور اخص از انجام آزمایش موشک‌های بالستیک منع نشده است؛ اما یک قطعنامه سازمان ملل که پس از امضای توافق هسته‌ای تصویب شد از ایران می‌خواهد هیچ فعالیت مرتبط با موشک‌های بالستیک قادر به حمل سلاح‌های هسته‌ای را در دستور کار قرار ندهد.
«ریوا گوجون»، قائم‌مقام تحلیل جهانی در «استراتفور» معتقد است زبان آن قطعنامه سازمان ملل «عامدانه مبهم است؛ چرا که مذاکره‌کنندگان می‌خواستند موارد نقض احتمالی آن را از مسائل مرتبط با توافق هسته‌ای مجزا کنند.» وی انتظار دارد ترامپ و کنگره تحت کنترل جمهوری‌خواهان، تحریم‌های بیشتری علیه ایران وضع کنند؛ اقدامی که می‌تواند تکرار اتهامات تهران را در خصوص نقض توافق هسته‌ای از سوی آمریکا به همراه داشته باشد.
اما به باور تحلیلگران مؤسسه اوراسیا، ترامپ برای به دست آوردن برتری بر ایران گزینه‌های اندکی دارد، و دولت او هم احتمالاً به تحریم‌ها و تهدیدات نظامی وابسته خواهد شد. به باور تحلیلگران این مؤسسه، اگر تندروها در کاخ سفید موفق شوند تحریم‌های اقتصادی جدید و گسترده‌ای را به اجرا گذارند، ایران احتمالاً از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد.
به باور «نفیو» که همینک پژوهشگر ارشد مرکز سیاست‌های جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا است، هر بانک اروپایی یا آسیایی که به نمایندگی از نهادهای ایرانی تحت تحریم به فعالیت‌های تجاری بپردازد، خطر منقطع شدن از آمریکا را به جان می‌خرد.