العالم - گوناگون
سؤال 711: نماز آيات چيست و علت شرعى وجوب آن کدام است؟
جواب: نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب آن عبارت است از: کسوف خورشيد و خسوف ماه، اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غيرعادى که باعث ترس بيشتر مردم شود مانند بادهاى سياه يا سرخ و يا زرد که غيرعادى باشند؛ تاريکى شديد، فرو رفتن زمين و ريختن کوه، صيحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مىشود. در غير از کسوف و خسوف و زلزله، بايد آن حادثه موجب ترس و وحشت بيشتر مردم شود، و حادثهاى که ترس آور نباشد و يا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.
سؤال 712: نماز آيات چگونه بايد خوانده شود؟
جواب: به چند صورت میتوان آن را بجا آورد:
صورت اول: بعد از نيت و تکبيرة الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همين طور ادامه دهد تا يک رکعت پنج رکوعى که قبل از هر رکوعى حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نمايد و بعد براى رکعت دوم قيام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را بجا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
صورت دوم: بعد از نيت و تکبيرةالاحرام، حمد و يک آيه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان يک آيه خلاف احتياط است) از سورهاى را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آيه ديگرى از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آيه ديگرى از همان سوره را قرائت نمايد و همين طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سورهاى که پيش از هر رکوع، يک آيه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را بجا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، براى رکعت دوم قيام نمايد و حمد و آيهاى از يک سوره را بخواند و به رکوع برود و همين طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد براى هر رکوعى به يک آيه از سورهاى اکتفا کند، نبايد سوره حمد را بيش از يک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.
صورت سوم: يکى از رکعت‌ها را به يکى از دو صورت و رکعت ديگر را به نحو ديگر بجا آورد.
صورت چهارم: سورهاى را که آيهاى از آن را در قيام پيش از رکوع اول خوانده، در قيام پيش از رکوع دوم يا سوم يا چهارم تکميل نمايد، که در اين صورت واجب است بعد از سر برداشتن از رکوع، سوره حمد را در قيام بعدى اعاده نموده و يک سوره يا آيهاى از آن را اگر پيش از رکوع سوم يا چهارم است، قرائت کند، و در اين صورت واجب است که آن سوره را تا قبل از رکوع پنجم به آخر برساند.
سؤال 713: آيا وجوب نماز آيات اختصاص به کسانى دارد که در شهر وقوع حادثه هستند و يا شامل همه مکلفينى که از آن مطلع شدهاند هرچند در آن شهر نباشند نيز مىشود؟
جواب: وجوب آن مختص کسانى است که در شهر وقوع حادثه هستند و کسى هم که در شهر متصل به شهرى که حادثه در آن رخ داده، به‌طورى که مانند يک شهر محسوب شوند، زندگى مىکند، حکم آنها را دارد.
سؤال 714: اگر شخصى هنگام وقوع زلزله بيهوش باشد و بعد از وقوع آن به هوش آيد، آيا نماز آيات بر او واجب است؟
جواب: اگر علم به وقوع زلزله پيدا نکند تا اينکه زمان متصل به وقت وقوع آن بگذرد، خواندن نماز آيات واجب نيست، اگرچه احتياط آن است که بجا آورد.
سؤال 715: بعد از وقوع زلزله در منطقهاى، غالباً در مدت کمى دهها پس لرزه رخ مىدهد، حکم نماز آيات در اين موارد چيست؟
جواب: هر زلزلهاى، چه شديد و چه خفيف، اگر زلزله مستقلى محسوب شود، نماز آيات جداگانهاى دارد.
سؤال 716: اگر مرکز زلزله نگارى، وقوع لرزشهاى خفيف زمين را با ذکر تعداد آن در منطقهاى که ما زندگى مىکنيم، اعلام نمايد، ولى ما اصلاً آنها را احساس نکنيم، آيا در اين حالت نماز آيات بر ما واجب می شود يا خير؟
جواب: اگر هنگام وقوع زلزله و يا در زمان متصل به آن، خودتان آن را احساس نکنيد، نماز آيات بر شما واجب نيست.