العالم- ایران/ سیاسی
مجموعه بندر چابهار در ایران که از پشتیبانی هند برخوردار است، در قالب کریدوری توسعه مییابد که امکان دسترسی به میلیونها دلار را برای افغانستانِ محصور فراهم میکند و وابستگی آن کشور را به پاکستان کاهش میدهد. بازسازی اقتصاد افغانستان همچنین وابستگی آن را به کمکهای خارجی کاهش میدهد و به تجارت غیرقانونی تریاک -- منبع اصلی درآمد طالبان -- آسیب میرساند.
اما تصمیم ترامپ برای اعمال مجدد تحریمها بر ضد ایران و تنبیه نهادهای مالی که با این کشور همکاری میکنند، به اعتبار چابهار لطمه میزند؛ چرا که بانکها، نگران از جرایم سنگین آمریکا، از تأمین اعتبار این پروژه خودداری میکنند.
یک دیپلمات ارشد هندی در این خصوص میگوید: «تصمیم رئیسجمهور ترامپ، ما را به نقطه صفر بازگردانده است و ما مجبوریم در خصوص شرایط و قواعد استفاده از چابهار بار دیگر مذاکره کنیم. این مسیری است که میتواند تجارت میان هند، ایران و افغانستان را تغییر دهد؛ اما در حال حاضر همه چیز در بلاتکلیفی به سر میبرد.»
پروژه مشترک چابهارِ ایران-هند-افغانستان که در سال 2016 افتتاح شد، پیش از تصمیم ترامپ هم با مشکلاتی روبرو بود. بجز چند کانتینر اهداشده گندم از طرف هند، این پروژه هنوز با ترافیک کاری چندانی مواجه نشده و انتظار نمیرود نخستین محمولههای صادراتی میوه خشک افغانستان به هند نیز تا پیش از ماه ژوئیه (تیر) از این مسیر عبور کند.
به گفته یکی از افراد آشنا با این پروژه، دستکم سه قرارداد برای طراحی زیرساختهای مناسب در این بندر به تعویق افتاده است و دو شرکت چینی و یک گروه فنلاندی در زمانی که بانکها پیش از تأیید ضمانتهای مورد نیاز در حال مذاکره با واشینگتن هستند، در بلاتکلیفی به سر میبرند. همچنین تجار افغان که امیدوار بودند به جایگزینی برای بندر کراچی پاکستان دسترسی پیدا کنند حالا خود را بدون راهکاری برای تأمین اعتبارات مورد نیازشان میبینند و مجبورند از راهکار سنتی و ناکارآمد انتقال پول از طریق حواله استفاده کنند.
مدیر ارشد یکی از نهادهای مالی افغانستان در این خصوص میگوید: «ما میدانیم که بانکهای طرف قراردادمان به ما اجازه نمیدهند برای وارداتی که از این بندر عبور میکند پولی بپردازیم.»
رویترز