تحلیل نشریه آمریکایی؛ انتخابات فردا آخرین شانس مخالفان اردوغان

العالم ـ ترکیه

نشریه فارن افرز (Foreign Affairs) که چاپ شورای روابط خارجی در آمریکا و یک نشریه دوهفتگی در زمینه سیاست ها و روابط خارجه است، امروز در تارنمای خود به تحلیل انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه پرداخته و خاطرنشان کرده ، روز یکشنبه (فردا) ترک ها به پای صندوق های رای می روند تا در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی شرکت کنند. این دو رویداد اولین انتخاباتی هستند که از زمان همه پرسی قانون اساسی آوریل گذشته و افزایش قدرت رئیس جمهور در ترکیه برگزار می شود.
برای حدود نیمی از رای دهندگان که از مخالفان حمایت می کنند، مخاطرات بالاست. این انتخابات ممکن است آخرین شانس برای شکست دادن رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری قدرتمند این کشور و جلوگیری از فروپاشی کامل نهادهای دولتی ترکیه باشد.
هر چند اردوغان و حزب عدالت و توسعه (آ ک) از شانس زیادی برای پیروزی برخوردارند، اما اکنون بیش از هر زمان دیگری آسیب پذیرند. پایگاه رای اردوغان کاهش یافته و پس از چهار انتخابات در پنج سال گذشته، رای دهندگان خسته هستند. برای اولین بار در یک دهه گذشته آک پارتی کنترل را از دست داده و نتوانسته رای دهندگان را هیجان زده کند. 
در آستانه این انتخابات، مخالفان سیاسی متفرق در ترکیه در نهایت متحد شدند و این تا حدی به لطف تغییرات اخیر در قوانین انتخاباتی ترکیه حاصل شده است. قانون جدید با فراهم کردن امکان این که احزاب متعدد به عنوان یک ائتلاف انتخاباتی شرکت کنند، وحدت نیروهای مخالف را تسهیل کرد. هدف از این قانون این بود که ائتلاف حزب آک با حزب جنبش ملی گرای راست افراطی ( م.ح.پ) را رسمیت ببخشد. 
این وضعیت منجر به این شده که دو ائتلاف بزرگ تقریبا برابر باشند، کلید انتخابات آتی عملکرد حزب دمکراتیک خلق دارای اکثریت کردها (ح.د.پ) و صلاح الدین دمیرتاش نامزد ریاست جمهوری آن است. پس از سالها تشدید موضع اردوغان و آ ک در برابر کردهای ترکیه و سوریه اکنون به نظر می رسد که ممکن است سرنوشت آنها در دست کردها باشد. 
اپوزیسیون ترکیه راهبردی دو وجهی را دنبال می کند که هدف آن جلوگیری از کسب اکثریت پارلمانی توسط حزب آ ک و جلوگیری از کسب بیش از 50 درصد آرا توسط اردوغان برای پیروزی در مرحله اول ریاست جمهوری است. 
انتخابات پارلمانی رقابتی بین دو بلوک انتخاباتی است. حزب آک ائتلاف رسمی با م ح پ با عنوان 'ائتلاف مردمی' ایجاد کرده است. بلوک اپوزیسیون با عنوان ائتلاف ملی شامل حزب مخالف اصلی با نام حزب مردمی جمهوریخواه (ج. ح. پ) و نیز حزب ملی گرا و حزب اسلامگرای سعادت است. این دو ائتلاف بخش زیادی از رای دهندگان را جذب کرده اند. ائتلاف مردمی بین 43 تا 51 درصد و حزب ائتلاف ملی نیز انتظار می رود بین 40 تا 45 درصد کسب کند. در این میان انتظار می رود که حزب جمهوری خواه نزدیک به 10 درصد آرا را کسب کند. اگر این حزب کمتر از 10 درصد کسب کند قادر به وارد شدن به پارلمان نخواهد بود و این به نفع ائتلاف مردمی خواهد بود. 
حزب کردی ح. د پ عضو رسمی هیچکدام از دو ائتلاف یاد شده نیست و پایگاه رای با ثباتی در خارج از حوزه اصلی خود یعنی نواحی دارای اکثریت کردی در جنوب شرقی ترکیه ندارد و بخش زیادی از رای دهندگان ترکیه علاقه ای به برنامه چپگرایانه این حزب و ارتباط آن با 'موضوع کردی' ندارند. با این حال حزب دکراتیک خلق ها در سالهای اخیر موفقیت هایی داشته که منجر به کاهش حمایت از حزب عدالت و توسعه شده و اردوغان را مجبور به ایجاد تغییرات قانونی کرده که او را در برابر کارزار متحد مخالفان آسیب پذیر کرده است. 
اما اردوغان نمی تواند روی حسن نیت کردها در جنوب شرقی حساب کند چرا که آک هنوز دومین حزب قوی در مناطق کردنشین پس از حزب دمکراتیک خلق ها است و کردهای مذهبی از پایگاههای اصلی این حزب هستند. اما اقدامات ضد شورشی تهاجمی اردوغان علیه پ ک ک و عملیات نظامی علیه مبارزان کُرد در عفرین سوریه موجب منزوی شدن کردهای میانه رو شده که درگذشته به او برای مذاکرات صلح با پ ک ک اعتبار داده بودند. موضع تهاجمی و ضد کردی اردوغان موجب شده که مخالفان (اپوزیسیون) به جلب نظر رای دهندگان کُرد بپردازند. 
حزب ح.د.پ پی عضو 'ائتلاف ملی'نیست اما موفقیت آن برای استراتژی پارلمانی بلوک حزبی حیاتی است. این حزب باید از مرز 10 درصد عبور کند تا حزب آ ک نتواند اکثریت پارلمانی خود را حفظ کند. 
حزب دمکراتیک خلق ها در سال 2015 موفق شد 13 درصد آرا را کسب کند اما شاید تکرار آن نتیجه دشوار باشد . دمیرتاش نامزد این حزب برای ریاست جمهوری به اتهام تبلیغات برای پ ک ک در زندان است. 
'ائتلاف ملی' سرمایه گذاری زیادی روی موفقیت دمیرتاش کرده زیرا حمایت از کارزار ریاست جمهوری او ارتباط نزدیکی با محبوبیت کلی این حزب دارد. ائتلاف ملی نیز نیازمند سطح بالای مشارکت در انتخابات است تا از پیروزی ادوغان و ائتلاف او جلوگیری کند و دمیرتاش شاید بتواند هوادارانش را به پای صندوق های رای بکشاند. اما اردوغان از سطح پایین مشارکت حزب ح.د.پ سود خواهد برد و تمام تلاش خود را می کند تا این نتیجه را تضمین کند. به عنوان مثال، دولت به تازگی تصمیم گرفت تا صندوق های رای را از روستاهای متمایل به حزب دکراتیک خلق ها به روستاهای تحت کنترل آ ک منتقل کند. این کار می تواند موجب کاهش مشارکت ح.د.پ شود و پیامدهای ملی برای رقابتهای ریاست جمهوری و پارلمانی داشته باشد. 
دمیرتاش که هم اکنون در نظرسنجی ها حدود 10 درصد رای دارد به دور دوم ریاست جمهوری نخواهد رسید اما با این حال تائید او برای نامزد رتبه دوم برای ائتلاف ملی بسیار مهم است. اگر اردوغان بطور مستقیم (در مرحله اول) پیروز نشود احتمالا در دور دوم با ' محرم اینچه' رو به رو خواهد شد. 
ح.د.پ نیز اطمینان داده که اینچه را مورد تائید قرار خواهد داد همان طور که 'مرال اکشنر' نامزد ریاست جمهوری و رهبر حزب ملی گرا وعده تائید اینچه را داده است. دو سوال دیگر سرنوشت اینچه را در دور دوم مشخص خواهد کرد. اولی این است که آیا رای دهندگان طرفدار حزب ملی گرا (IYI ) جدا می شوند و به نفع اردوغان رای خواهند داد و سوال دوم اینکه آیا رای دهندگان ح.د.پ در دور دوم که دمیرتاش حضور ندارد شرکت خواهند کرد یا خیر ؟ 
اما به رغم این نتیجه انتخابات ترکیه همچنان نامشخص است . اردوغان راحت ترین مسیر را برای پیروزی و کسب مقام ریاست جمهوری در مرحله اول یا دوم دارد. با این حال تلاش های او برای افزایش قدرتش موجب شده که مخالفان قدرت حزب او را به چالش بکشند و این درحالی است که سیاست خارجی او موجب کاهش حمایت کردها شده است. 
ترک ها روز 25 ژوئن ( چهارم تیر ماه) پارلمان جدید خواهند داشت اما به طور بالقوه باید دو هفته دیگر صبر کنند تا رئیس جمهوری خود را بشناسند. ولی اعتقاد عمومی بر این است که حزب آک و شخص اردوغان همچنان قوی ترین و محبوب ترین نیروی سیاسی ترکیه باقی می مانند . اما نشانه های افول هم از سوی دیگر آشکار است و این احتمال وجود دارد که مخالفان بتوانند از تغییرات حقوق تحت رهبری آ ک برای به زیر کشیدن قدرتمندترین مرد اول ترکیه استفاده کنند.